Η Σιομάρα Κάστρο ορκίστηκε χθες Πέμπτη, έγινε η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει την προεδρία της Ονδούρας για τετραετή θητεία, κι υποσχέθηκε στο ενθουσιώδες πλήθος που συγκεντρώθηκε για να την ακούσει πως θα θεμελιώσει «ένα κράτος σοσιαλιστικό και δημοκρατικό».
Η νέα πρόεδρος της αριστεράς ορκίστηκε ενώπιον του Λουίς Ρεδόνδο, τον οποίο αναγνωρίζει ως πρόεδρο του κοινοβουλίου, αψηφώντας την πολιτική κρίση που ξέσπασε πριν από έξι ημέρες, όταν αντίπαλες τάσεις του κόμματός της, του LIBRE, αντάλλαξαν σπρωξιές και γροθιές στο βήμα του Κογκρέσου προτού εντέλει εκλεγούν… δύο πρόεδροι του σώματος.
«Το κράτος της Ονδούρας οδηγήθηκε σε χρεοκοπία κατά τη διάρκεια των τελευταίων δώδεκα ετών», επί διακυβέρνησης της δεξιάς, κατήγγειλε η νέα αρχηγός του κράτους στην ομιλία που εκφώνησε μετά την ορκωμοσία της, μπροστά στο τεράστιο πλήθος που είχε συγκεντρωθεί στο Εθνικό Στάδιο, στην πρωτεύουσα Τεγκουσιγκάλπα.
«Παραλαμβάνω ένα κράτος σε χρεοκοπία», πρόσθεσε με αγανάκτηση, τονίζοντας ότι «η χώρα πρέπει να γνωρίζει πως αυτοί», οι προκάτοχοί της, «έφτιαξαν περιουσίες».
Το δημόσιο χρέος της Ονδούρας ξεπερνά τα 15 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η νέα πρόεδρος δεσμεύθηκε πως ως το τέλος της θητείας της, το 2026, θα επικεντρώσει τις προσπάθειές της «στην παιδεία, στην υγεία, στην ασφάλεια και στην απασχόληση».
Όμως η ανοικτή σύγκρουση στο κόμμα της, όπου δύο αντίπαλες φράξιες εξέλεξαν δύο προέδρους του κοινοβουλίου, ρίχνει βαριά σκιά αβεβαιότητας, θέτει εν αμφιβόλω το κατά πόσον η κυρία Κάστρο θα μπορέσει να εφαρμόσει το φιλόδοξο πρόγραμμά της για τη μεταμόρφωση της Ονδούρας.
Για να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις στη χώρα, όπου έχουν μετατραπεί σε γάγγραινα η διαφθορά και η επιρροή των λαθρεμπόρων ναρκωτικών, που έφθασαν ως τα ανώτατα κλιμάκια του κρατικού μηχανισμού, η κυρία Κάστρο θα χρειαστεί στήριξη από το κοινοβούλιο, όπου όμως το κόμμα της και οι σύμμαχοί της δεν έχουν την πλειοψηφία.
Η πολιτική κρίση ξέσπασε προτού καν αναλάβει, όταν κάπου είκοσι μέλη του κόμματος Ελευθερίας και Επανίδρυσης (LIBRE), συνεργαζόμενα με το Εθνικό Κόμμα (PN, δεξιά) εξέλεξαν ένα εξ αυτών στην προεδρία του Κογκρέσου, καταπατώντας την συμφωνία που συνήφθη προεκλογικά με το Partido Salvador de Honduras (PSH), που όριζε ότι το αξίωμα του προέδρου του Κογκρέσου θα αναλάμβανε στέλεχος αυτού του τελευταίου. Η στήριξη του PSH ήταν καθοριστικής σημασίας για τη νίκη της κυρίας Κάστρο στις εκλογές του Νοεμβρίου.
Ο κ. Ρεδόνδο, ο οποίος πέρασε στη νέα αρχηγό του κράτους την μπλε και λευκή προεδρική κορδέλα, σύμβολο του αξιώματος, κήρυττε μερικές ώρες νωρίτερα την έναρξη μιας συνεδρίασης του «δικού του» κοινοβουλίου, σε δημόσιο κτίριο, ενώ ο αντίπαλος πρόεδρος, ο Χόρχε Κάλις, τηρούσε σιγή.
Αποπειρώμενη να βάλει τέλος στην κρίση, η ακόμη εκλεγμένη πρόεδρος προσέφερε προχθές Τετάρτη μια θέση στην κυβέρνησή της στον κ. Κάλις.
Ο αντάρτης βουλευτής την ευχαρίστησε μέσω Twitter για την «τιμή» αυτή και υποσχέθηκε να της δώσει απάντηση «γρήγορα». Η απάντησή του όμως ακόμη αναμένεται.
Η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Κάμαλα Χάρις, ο βασιλιάς της Ισπανίας Φίλιππος Στ΄ και ο αντιπρόεδρος της Ταϊβάν Ουίλιαμ Λάι, μεταξύ άλλων, παραβρέθηκαν στη χθεσινή τελετή ορκωμοσίας. Η κυρία Κάστρο είχε ανακοινώσει μετά την επικράτησή της ότι προκειμένου να μην διαταραχθεί η σχέση με την Ουάσινγκτον, δεν θα προχωρήσει τελικά σε αναγνώριση της Κίνας αντί της Ταϊβάν, όπως υποσχόταν προεκλογικά.
Η κυρία Κάστρο χαρακτηριζόταν «κομμουνίστρια» από τους αντιπάλους της στη δεξιά κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας μεν, αλλά «οι ΗΠΑ κατανοούν ότι δεν αντιπροσωπεύει τη ριζοσπαστική αριστερά», εκτιμά ο κοινωνιολόγος Εουχένιο Σόσα, καθηγητής του Εθνικού Πανεπιστημίου της Ονδούρας.
«Υπάρχει στροφή στην αριστερά (…) θέλουν να τη μακιγιάρουν, με την άφιξη της αντιπροέδρου Χάρις, αλλά στην πραγματικότητα (η κυρία Κάστρο και η κυβέρνησή της) έχουν δεσμευτεί να συνεργαστούν με τη Βενεζουέλα», ερίζει από τη δική του πλευρά ο Νταβίντ Τσάβες, ο επικεφαλής του PN, του μέχρι χθες κυβερνώντος κόμματος που πέρασε στην αντιπολίτευση.
Η αμερικανίδα αντιπρόεδρος Χάρις κάλεσε τη νέα πρόεδρο Κάστρο να αγωνιστεί κατά της διαφθοράς, που η Ουάσινγκτον θεωρεί μια από τις γενεσιουργές αιτίες της μαζικής μετανάστευσης από τη χώρα της κεντρικής Αμερικής προς τις ΗΠΑ.
Ήταν η πρώτη αντιπρόσωπος ξένης κυβέρνησης που συναντήθηκε με την νέα πρόεδρο της Ονδούρας, μετά την τελετή ορκωμοσίας της, στην οποία παρεβρέθηκε.
Η Κάμαλα Χάρις «υποδέχθηκε θετικά» την «προτεραιότητα που δίνει η πρόεδρος Κάστρο στον αγώνα εναντίον της διαφθοράς και της ατιμωρησίας», συμπεριλαμβανομένης «της πρόθεσής της να ζητήσει τη βοήθεια των Ηνωμένων Εθνών για να δημιουργηθεί διεθνής επιτροπή κατά της διαφθοράς», σύμφωνα με ενημερωτικό σημείωμα που διένειμε στον Τύπο το γραφείο της αμερικανίδας αντιπροέδρου.
Στην πρώτη ομιλία της, η νέα πρόεδρος υποστήριξε πως το 74% των περίπου 10 εκατομμυρίων κατοίκων της Ονδούρας ζει κάτω από το όριο της φτώχειας (το 59%, κατά τις επίσημες στατιστικές, το 71%, σύμφωνα με μια ΜΚΟ της Ονδούρας). «Αυτός ο αριθμός εξηγεί τα καραβάνια χιλιάδων ανθρώπων που αναχωρούν προς βορρά, προς το Μεξικό και τις ΗΠΑ», σε αναζήτηση τρόπου να επιβιώσουν, «ακόμα και με κίνδυνο για τη ζωή τους», πρόσθεσε η κυρία Κάστρο.
Η βία των συμμοριών του οργανωμένου εγκλήματος, που έχει μετατρέψει την Ονδούρα σε μια από τις πιο επικίνδυνες χώρες στον κόσμο (σχεδόν 40 ανθρωποκτονίες ανά 100.000 κατοίκους), συμβάλλει επίσης στη μετανάστευση πολλών τρομοκρατημένων πολιτών.
