Ως Ελγίνεια Μάρμαρα είναι γνωστή μία συλλογή γλυπτών που προέρχονται από την Ακρόπολη των Αθηνών, τα οποία μεταφέρθηκαν στη Βρετανία το 1806 από τον Τόμας Μπρους, 7ο κόμη του Έλγιν, πρέσβη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία από το 1799 μέχρι το 1803. Εκμεταλλευόμενος την Οθωμανική ηγεμονία στην ελληνική επικράτεια, κατάφερε και απέκτησε φιρμάνι από τον Οθωμανό Σουλτάνο για την αποκαθήλωσή τους από τον Παρθενώνα με σκοπό την μέτρηση και την αποτύπωσή τους σε σχέδια, και στη συνέχεια προχώρησε στην αφαίρεση και φυγάδευσή τους. Τα γλυπτά αυτά αποθηκεύτηκαν στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου το 1816. Το οθωμανικό φιρμάνι, που κατέχει το Βρετανικό Μουσείο δεν φέρει την υπογραφή και τη σφραγίδα του Σουλτάνου ή τη συνήθη επίκληση στο Θεό, και χωρίς αυτά, ο Έλγιν και συνεπώς το Βρετανικό Μουσείο δεν έχουν καμία νομική απόδειξη της κυριότητας των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Από τους πρώτους που καταδίκασαν την παράνομη αποκοπή των μαρμάρων, ήταν ο Λόρδος Βύρων και ο Sir John Newport, και οι δύο Άγγλοι, οι οποίοι θεώρησαν την πράξη του Έλγιν κατάφωρη προσβολή και κακοποίηση του ελληνικού πολιτισμού. Από πολύ νωρίς όμως και στην Ελλάδα, ο Αλεξανδρινός ποιητής, Κωνσταντίνος Π. Καβάφης, μέσα από δύο κείμενά του, διεκδίκησε την επιστροφή των μαρμάρων στη βάση τους. Η Μελίνα Μερκούρη, διεκδίκησε την επιστροφή των μαρμάρων αυτών στην Ελλάδα.
Γιάννης Θ. Πολυράκης
γεωπόνος – συγγραφέας
Ο θρήνος της Καρυάτιδας
(Που εδώ και δυο αιώνες,
ο Έλγιν την εξόρισε μακριά από Παρθενώνες)
Είμαστε Ελληνόπουλα, μα Ελγίνεια μας λένε
και κάνουνε τα μάτια μας δάκρυα να τα καίνε
Βρεθήκαμε στην ξενιτιά, χωρίς τη θέλησή μας
κι επιστροφή στον τόπο μας, παρακαλεί η ψυχή μας
Θέλουμε ήλιο ελληνικό, να πέσει στα κορμιά μας
και να βρεθούμε όλα μαζί στα πατρογονικά μας
Του Παρθενώνα μάρμαρα, μας ξέρει η ιστορία
και δεν μπορεί ο ξεριζωμός, ν’ αλλάξει την πορεία
Όσοι ακούτε κι έχετε αισθήματα ανθρώπου,
γυρίστε μας στα χώματα του εδικού μας τόπου
Κι εσείς, αδέρφια μου Έλληνες, σαν έρχεστε στα ξένα,
παράπονο έχετε όλοι σας και μάτια δακρυσμένα
Μα δεν αρκούν τα δάκρυα κι ένα θα σας θυμίσω,
θέλει προσπάθειες πολλές, να ‘ρθούμε πάλι πίσω
Άραγε, είναι αδύναμη η μάνα που μας γέννα
κι αφήνει εξόριστα παιδιά, να ζουν ορφανεμένα…
Πέντε αδερφές μου αναζητώ, εδώ και δυο αιώνες,
να στήσουμε ξανά χορό, σ’ όμορφους Παρθενώνες
Ν’ ανθίσει το χαμόγελο, στα χείλη του Φειδία
και να δακρύσει από χαρά ο Ερμής στην Ολυμπία
Κι εγώ, η Καρυάτιδα, στο σπίτι μου σαν φτάσω,
με της χαράς μου την κραυγή, τον ήλιο θα σκεπάσω
Σ’ ένα ταξίδι γυρισμού, ποιος θα μας οδηγήσει
και της Μελίνας τ’ όραμα ΠΟΙΟΣ θα το συνεχίσει…
Ένα ταξίδι γυρισμού αν κάνω, θα μ’ αλλάξει
κι άρωμα Ελλάδας σαν ντυθώ, ο θρήνος μου θα πάψει
Μαρία Βογιατζάκη Ντούζα
Κλοπή και εκμετάλλευση 200+ ετών
Τα αριστουργήματα της ελληνικής τέχνης, τα μάρμαρα του Παρθενώνα, συνεχίζουν να βρίσκονται σε περίοπτη θέση στο Βρετανικό Μουσείο και οι αποδέκτες της κλοπής και εκμετάλλευσης, υποτίθεται φίλοι και σύμμαχοί μας στον Β΄Παγκόσμιο πόλεμο αλλά και στην Ευρώπη, δεν λένε να συμβιβαστούν με την ηθική και την εντιμότητα και να συνεργαστούν με την Ελλάδα για την σταδιακή επαναφορά των περίτεχνων γλυπτών στη φυσική τους θέση στον ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ, που είναι το από 2.500 ετών μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς και αποτελεί το ύψιστο σύμβολο της δημοκρατίας, της φιλοσοφίας και της αρμονικής συμμετρίας.
Τα γλυπτά που λείπουν από τον Παρθενώνα, ολόκληρα ή διαμελισμένα τεμάχια, είναι περίπου τα μισά από όσα έχουν απομείνει από την λεηλασία του λόρδου Έλγιν που φρόντισε να τα κλέψει σε περίοδο που η χώρα μας βρισκόταν υπό τουρκική κατοχή.
Η Ελλάδα διαθέτει πλέον το σύγχρονο ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ και έχει έτοιμους χώρους υποδοχής των κλαπέντων μαρμάρων.
Πόσο ασεβείς θα παραμένουν ακόμα οι Βρετανοί πολιτικοί και βασιλείς τους μέχρι να αποφασίσουν να αποδώσουν τα κλαπέντα εκεί που από αιώνων ανήκουν;
Πόσο ακόμα θα απαξιώνουν το αυτονόητο δικαίωμα μας να έχουμε εμείς την έκθεση των γλυπτών όπου ο επισκέπτης να βλέπει των Παρθενώνα απόλυτα εναρμονισμένο με το ιστορικό του περιβάλλον!
Γιάννης Μ. Γαβριλάκης
Κίονας
Στην ζωφόρο την ιωνική,
βουβή μαρτυρία των Θεών
και οι Ολύμπιοι Θεοί,
αποτυπώνουν την ανδρεία σου
και υποβαστάζουν το βάρος της ιστορίας σου.
Το μεγαλείο σου εδώ και αιώνες στηρίζει,
την γενναιότητα και τη δύναμη σου χαιρετίζει,
κίονας μνημειακός του δωρικού ο ρυθμός.
Την αντοχή σου στον χρόνο
κάθε Ολύμπιος Θεός επικροτεί
και επιβραβεύει τα βήματα σου τα μεγαλοπρεπή.
Το αέτωμα, τους ήρωες σου αποθεώνει
και τις πομπές των αρχαίων εξυψώνει.
Το αγέρωχο σου βλέμμα προς τα εκεί στρέφεις
εκεί που πρέπει να επαγρυπνείς και προσέχεις,
το επιστύλιο, μαρμάρινο βάσταγμα ηρωικό,
το κιονόκρανο σου άφθαρτο, παντοτινό!
Γεωργία Χαϊδεμενοπούλου
Ένας Ελγίνος ασελγεί
Ένας Ελγίνος ασελγεί, πάνω στον Παρθενώνα
και τονε κατακρεουργεί, σε περασμέν΄αιώνα.
Επήρ΄απ΄τους κατακτητές, άδεια για να κλέψει,
μάρμαρα που στη θέση τους, δεν έχουν επιστρέψει.
Μουσείο τ΄εξωτερικού, τά΄χει στην κατοχή του,
και μας της Ακροπόλεως, στερείται την … ψυχή του.
Κάθε φορά που εκλογές, έχουμε στην Ελλάδα,
οι κυβερνήσεις που κρεμούν, το θέμα στην αχλάδα,
τ΄ επαναφέρουν πάντοτε, και το υποστηρίζουν,
με ψηφοθηρικό σκοπό και τα σαγόνια τρίζουν.
Μετά από τις εκλογές, ξεχνούν αυτά που τάξαν
και των μαρμάρων θέματα , στον κάδο τα πετάξαν.
Η ιστορία που κρατά, κάποιους αιώνες ήδη,
τίνει να γίνει καθεστώς και να τη φάει το φίδι.
Ανίκανοι πολιτικοί, κοιτάζουν το συμφέρον,
για Εθνικά ζητήματα, δεν δείχνουν ενδιαφέρον.
Όπως και τις Γερμανικές, τις αποζημιώσεις
και τ΄ άλλα τα χρωστούμενα και Ζήμενς επιπτώσεις.
Που χρόνια τώρα εκκρεμούν, μα λύσεις δεν υπάρχουν,
από ανικανότητα, μονάχ΄ αυτών που άρχουν.
Κι αν πατριώτης δεν βρεθεί, μ΄ηγέτη τα προσόντα,
κεφάλι να σηκώσουμε, στα χρόνια τα παρόντα,
δεν βλέπω πιθανότητες, που θα΄χαμε εν τέλη,
αν είχαμε Πρωθυπουργό του κύρους του Λευτέρη.
Του Βενιζέλου εννοώ, του θρυλικού Εθνάρχη,
που πολεμούσε σαν θεριό, σαν έμπαινε στη μάχη.
Εννιαχωριανός
