Μολονότι δεν έχει σωθεί αλληλογραφία ή κάποια μαρτυρία για τη σχέση του Ξενουδάκη με τον νεαρό τότε Ελευθέριο Βενιζέλο, υπάρχουν αποχρώσες ενδείξεις που συνηγορούν πως ο δεύτερος θα ήταν σχεδόν αδύνατο να αγνοεί τον σημαντικό ρόλο του πρώτου στο Κρητικό Ζήτημα. Καταρχάς ήταν και οι δύο δικηγόροι, ο ένας στη δύοη της νομικής του καριέρας (λόγω ηλικίας) και ο άλλος στην αρχή (ο Βενιζέλας αποφοίτησε από τη Νομική το 1887, ένα χρόνο πριν από τον θάνατο του Ξενουδάκη). Ο Γεώργιος Ξενουδάκης, μάλιστα, ήταν ο πρώτος Κρητικός φοιτητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνούν από την οποία και αποφοίτησε ο Βενιζέλος.
Εκείνο, όμως, που αποτελεί κοινό τόπο στην πολιτική και των δύο είναι η αντιπαράθεσή τους με τον Βρετανό πολιτικό Ρίτσαρντ Τσάμπερλεν ο οποίος είχε την άποψη πως οι (χριστιανοί) Κρήτες επιθυμούσαν την απομάκρυνση της οθωμανικής κυριαρχίας, όχι όμως και την ένωση της νήσου με την Ελλάδα 179. Η παραπάνω δήλωση προκάλεσε την αντίδραση του Γ. Ξενουδάκη στη Βουλή των Ελλήνων, αλλά και, μεταξύ άλλων, του τότε φοιτητή της Νομικής Ελευθερίου Βενιζέλου (ο Βενιζέλος γράφτηκε στη Νομική Αθηνών το 1881 180.
Συγκεκριμένα, ο Ξενουδάκης εξέφραοε την απορία του για την απουσία αντίδρασης της ελληνικής κυβέρνησης κατά του υπαινιγμού του Τσάμπερλεν πως οι Κρητικοί δεν επιθυμούν ουσιαστικά την ένωση με την Ελλάδα και συνέστηοε μεγάλη προσοχή στην κυβέρνηση, γιατί, όπως λέγει «[…] ραδιουργία […] γίνονται όπως ψυχράνωσι τάς μεταξύ αυτών σχέσεις εχθροί δε και της Κρήτης και της ‘Ελλάδος ύποθάλπωσι διά παντός μέσου τήν διαίρεσιν έν τή μεγαλοκάρδω νήσω. […]» 181.
Στο σημείο αυτό αξίζει να επισημανΟει πως οι δηλώσεις Ξενουδάκη κατά των δηλώσεων του Τσάμπερλεν δημοσιεύτηκαν στην εχθηναϊκή εφημερίδα Νέα Εφημερίς, στις 2 Νοεμβρίου του 1886. Μία μέρα μετά, στις 3 Νοεμβρίου, αλλά με ημερομηνία την πρώτη του μηνάς, στην ίδια εφημερίδα δημοσιεύεται μία άλλη διαμαρτυρία κατά των δηλώσεων Τσάμπερλεν από Επιτροπή Κρητών Σπουδαστών στην Αθήνα, μέλος της οποίας ήταν και ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Φαίνεται λίγο δύσκολο ο Βενιζέλος να μην είχε διαβάσει την ανταπόκριση της ίδιας εφημερίδας για το ίδιο θέμα την προηγούμενη μέρα για τον Γεώργιο Ξενουδάκη που υπήρξε βουλευτής «μεταναστών Κρητών» και ως εκ τούτου ο μοναδικός εκπρόσωπος όλων των χριστιανών Κρητών στο ελληνικό κοινοβούλιο. Ακόμα πιο δύσκολο μοιάζει να μην ήταν ενήμερος για τη σφοδρή αντίδραση του Ξενουδάκη στη Βουλή για ένα θέμα που απασχολούσε αυτόν και τους συμφοιτητές του και για το οποίο αναγκάστηκαν να δημοσιοποιήσουν την αντίδρασή τους στον τύπο.
Αναλυτικά, η διαμαρτυρία των Κρητών Σπουδαστών της Αθήνας ήταν η εξής:
«ΔΙAΜAΡΤΥΡΗΣΙΣ
Προς τήν σύνταξιν τής ΝΕΑΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΟΣ
Οι έν Αθήναις παρεπιδημούντες κρήτες σπουδασταί λαβόντες γνώσιν των έν τώ ύπ’ άρίθ. 1877 φύλλω τής “Ακροπόλεως” δημοσιευθέντων περί συνεντεύξεως ένός των φίλων αυτής μετά τού κ. Τσάμπερλαιν καθ’ ήν ούτος είπεν ότι παρ’ έλληνος έμαθεν, ότι οί Κρήτες ζητούχη μέν τήν αυτονομίαν των, άποστέργουσί δέ τήν μετά τής μητρός Ελλάδος ένωσιν, σκεψθέντες σήμερον άνέθεντοο ημίν, οπως σκεφθώμεν περί τού καταλληλότερου τρόπου τής διαψεύσεως τής κακοβούλου ταύτης πληροφορίας καί μεταβάντες αύτοπροσώπως παρά τω κ, Τσάμπερλαιν παραστήσωμεν αυτώ καταλλήλως τό ψευδές αυτής.
Μολονότι φρονούμεν ότι οι επανειλημμένοι τής Κρήτης αγώνες καί τά έσχάτως έπ’ ευκαιρία παραπλήσιων αιτίων δημοσιευθέντα έκ Κρήτης ψηφίσματα χαρακτηρίζουσιν ώς ιερόσυλον τής ιστορίας παραχαράκτην πάντα κακόβουλον τοιούτων πληροφοριών σπερμολόγον, έχοντες έν τούτοις ύπ’ όψει ότι τοιαϋται διαδόσεις γινόμεναι εις εξέχοντας πολιτικούς τής Εύρώπης άνδρας, οίος ό κ. Τσάμπερλαιν, καί μή άναιρούμεναι δύνανται νά έπιδράσωσι κακώς επί των έθνικών τής Κρήτης πόθων,
ΔΙΑΨΕΥΔΟΜΕΝ μετ’ άγανακτήσεως τήν κακόβουλον ταύτην πληροφορίαν, έπί τή ευκαιρία δέ ταύτη διαβεβαιοϋμεν καί αύθις, ότι. ό μόνος καί αναλλοίωτος πόθος τού κρητικοϋ λαού είνε ή μετά τής μητρός Ελλάδος ενωσις, πόθος ύπέρ ού καί έν τω παρελθόντι έθυσίασε τά πάντα εις τόν βωμόν τιης ελευθερίας καί έν τώ μέλλοντι θέλει διά πάσης θυσίας άγωνισθή.
Εν Αθήναις, 1/13 νοεμβρίου 1886
Ή επιτροπή
Έμμ. Αυλυμπάκης, Γ. Ι. Ανδρεαδάκης, Μιχ. Μαρής, Ίωάν. Γ. Καψάλης
Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος»182.
Η ουνέχεία στο όλο ζήτημα δόθηκε με τη συνάντηση της Επιτροπής των Κρητών σπουδαστών, το απόγευμα της 4ης Νοεμβρίου, με τον Τσάμπερλεν στο ξενοδοχείο της Αγγλίας, στην Αθήνα. Στη συνάντηση πρωταγωνίστησε ο φοιτητής τότε- Ελευθέριος Βενιζέλος ως μέλος της Επιτροπής που επιβεβαίωσε το «μόνο και αναλλοίωτο» αίτημα των χριστιανών Κρητών για την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, το οποίο και δεν θα μπορούσαν να αλλάζουν συμφεροντολογικοί λόγοι. Αξιζει να σημειωθεί ότι στη δημοσιοποίηση της συζήτησης ο Βενιζέλος υπογράφει πρώτος από τους συμφοιτητές – μέλη της Επιτροπής, ενδεικτικό του πρωταγωνιστικού ρόλου του σε αυτήν τη συνάντηση. 183.
Την ίδια μέρα που συναντήθηκε η Επιτροπή των Κρητών Σπουδαστών της Αθήνας υπό τον Βενιζέλο με τον Βρετανό πολιτικό, ο Ξενουδάκης απέστειλε επιστολή προς τον Τσάμπερλεν δια του Έλληνα πρωθυπουργού Χαρίλαου Τρικούπη. Στην επιστολή αυτή, αφού του επισημαίνει πως ουσιαστικά είναι αντιπρόσωπος του λαού της Κρήτης στη Βουλή των Ελλήνων, με βάση έγγραφο της Βουλής των Κρητών, που, επίσης, επισυνάπτει, του αποστέλει τον λόγο του στη Βουλή των Ελλήνων κατά των δηλώσεων του Βρετανού πολιτικού, δήθεν πως οι Κρητικοί δεν επιθυμούσαν την Ένωση, και εκφράζεται δυναμικά υπέρ της ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα, ενώ εύχεται τα φιλελληνικά αισθήματα του Τσάμπερλεν, που δεν αμφισβητεί, να τον οδηγήσουν να αγωνιστεί για την ενωτική λύση 184.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, φαίνεται σχεδόν αδύνατον ο Βενιζέλος να μην γνώριζε τον Ξενουδάκη και τη δράση του για ένα ζήτημα για το οποίο με θέρμη και ο ίδιος αγωνίστηκε. Χαρακτηριστικό είναι το δημοσίευμα το σεναριογράφου και σκηνοθέτη Φώτη Κωνσταντινίδη που ενδεχομένως να μην απέχει πολύ από την πραγματικότητα της εποχής: «[…] το 1885, οταν βροντοφωνούσε στη Βουλή τους πύρινους λόγους του ο Γεώργιος Ξενουδάκης και ο Τύπος τους σχολίαζε, έχοντας χαρακτηρίσει τον φλογερό Σφακιανό, ως τον επί τέλους αδαμάντινο πολιτικό που έλειπε από τη Βουλή, ο νεαρός τότε Ελευθέριος Βενιζέλος, φοιτητής της Νομικής Σχολής, ακροαζόταν και διάβαζε, μαζί με τους συμφοιτητές του, τους μεστούς βουλευτικούς λόγους του πεφωτισμένου βουλευτή τους. Ο ευαίσθητος και ευφυής φοιτητής προφανώς θα αναγνώρισε στον Ξενουδάκη τον εμπνευστή και πρωτοπόρο του πολιτικού του προσανατολισμού, που είχε ως οδηγό τίποτε άλλο παρά το όραμα του εμπνευστή του, δηλονότι την απελευθέρωση της Κρήτης, της Μακεδονίας και άλλων αλύτρωτων περιοχών και την ένωσή τους με την Ελλάδα. […]». Το όραμα αυτό συνάδει τη «Μεγάλη Ιδέα» και την ενσωμάτωση στο τότε ελληνικό κράτος όλων των περιοχών όπου διαβιούσαν ελληνικοί πληθυσμοί.
179 .Εφ. Ακρόπολις,, Αθήνα, 31 Οκτωβρίου 1886, αριθμ. 1597 σ2
180. Λίλη Μακράκη, «Α Από τον ξεσηκωμό του 1866 οτην Κρητική Πολιτεία», στο Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η εποχή του, επιμέλεια Θάνος Βερέμης, Ηλίας Νικολακόπουλος, Τα Νέα – Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2005, σ. 19
181. Εφ. Νέα Εφημερίς, Αθήνα, 2 Νοεμβρίου 1886, αρ. 306, σ. 4
182. Εφ.Νεα Εφημερίς, Αθήνα, 3 Νοέμβριοι» 1886, αριθ. 307, σ. 1
183. Εφημ. Νέα Εφημερίς, Αθήνα 5 Νοεμβρίου 1886, αρ. 309,
184. Λόγοι Γεωργίου Ξενουδάκη, οπ Λόγος///// σ/ 114-119
* το κείμενο αποτελεί τμήμα του υπό έκδοση βιβλίου του γράφοντα για τον Γ. Ξενουδάκη
