Η Ρωσία με την Τουρκία στη σύγχρονη ιστορία βρίσκονται γενικά σε αντίθετα στρατόπεδα.
Η κλασική θέση στον 19ο αιώνα π.χ. ήταν «Ο ασθενής άνθρωπος της Ευρώπης» να στηρίζεται από τη Βρετανική Αυτοκρατορία, που ήθελε να εξασφαλίσει τον δρόμο προς τις Ινδίες και να καταπολεμάται από τη Ρωσία, που ήθελε να κυριαρχεί στα Στενά και στη Μαύρη Θάλασσα και να κατακτήσει την Κωνσταντινούπολη, αναστηλώνοντας τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία κάτω από την κυριαρχία της. Στα μέσα του αιώνα, στον Κριμαϊκό Πόλεμο, η Ρωσία επικράτησε της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας υποστηριγμένης από την Αγγλία και τη Γαλλία.
Στην εποχή μας η Ρωσία και η Τουρκία βρίσκονται συνήθως σε αντίθετα στρατόπεδα. Μέλος του ΝΑΤΟ και σύμμαχος με τις Η.Π.Α. παραδοσιακά η Τουρκία.
Τελευταία, στον πόλεμο της Συρίας, οι δύο χώρες βρίσκονται πάλι σε αντίθετα στρατόπεδα. Η Ρωσία υποστηρίζει τον Ασαντ, η Τουρκία τον πολεμά.
Η κρίση έφθασε στο κρισιμότερό της σημείο, όταν η Τουρκία σκότωσε τον πιλότο ενός ρωσικού πολεμικού αεροπλάνου, που λάμβανε μέρος στις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία.
Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών έφθασαν στη ρήξη. Αντίποινα της Ρωσίας προς την Τουρκία, απαγόρευση στους Ρώσους τουρίστες να επισκέπτονται την Τουρκία, οικονομικά μέτρα εναντίον της Τουρκίας. Οι δύο χώρες, όμως, έχουν τις δικές τους κρίσεις. Η Τουρκία με τους Κούρδους, με την εσωτερική αμφισβήτηση του καθεστώτος Ερντογάν, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, το Κυπριακό. Η Ρωσία με την τελευταία κρίση με την Ουκρανία και για την Κριμαία, τη συνεχή διαμάχη της με τις Η.Π.Α. και τις Δυτικές χώρες.
Αποφάσισαν, λοιπόν, οι δύο χώρες να πλησιάσουν πάλι η μία την άλλη. Ο Ερντογάν ζήτησε συγγνώμη από τη Ρωσία και ακολούθησε η επίσκεψή του στη Μόσχα. Η πολύκροτη συνάντηση Πούτιν – Ερντογάν.
Η συνάντηση αυτή πολυσυζητήθηκε και στη χώρα μας. Είχε, όμως, αποτελέσματα στην πράξη στα σημαντικά ζητήματα; Στο καίριο πρόβλημα της Συρίας δεν φαίνεται να υπήρξε πρόοδος. Ο Ερντογάν επιμένει στην απομάκρυνση του Άσαντ. Στο θέμα των Κούρδων, δεν φαίνεται να έγινε κάποια πρόοδος προς τις θέσεις της Τουρκίας. Στο θέμα της υποστήριξης από την Τουρκία των τουρκόφωνων πληθυσμών και χωρών της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, οι θέσεις της παραμένουν οι ίδιες.
Συμπέρασμα: Λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι δύο χώρες αποφάσισαν να προσπαθήσουν μια κατ’ αρχήν προσέγγιση για να μην βρίσκονται σε τεταμένες σχέσεις. Όσον αφορά, όμως, κάποια περισσότερο ουσιαστική προσέγγιση, αυτό θα το δείξει το μέλλον.
*Ο δρ Χρίστος Αχιλλέως Θεοδούλου είναι δικηγόρος, διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών & Διεθνών Σχέσεων
