Τι είναι ο άνθρακας
Ο άνθρακας στα αγγλικά Carbon, ίσως όλοι γνωρίζουν από τα µαθητικά χρόνια τους, είναι το αµέταλλο χηµικό στοιχείο, µε χηµικό σύµβολο C, το οποίο δρα πάντα ως αµέταλλο τετρασθενές στοιχείο δηλ. έχει το άτοµο του τέσσερα ηλεκτρόνια διαθέσιµα για τη δηµιουργία οµοιοπολικών χηµικών δεσµών.
Ο άνθρακας είναι ένα από τα χηµικά στοιχεία γνωστό από την Αρχαιότητα, το τέταρτο κατά µάζα πιο άφθονο χηµικό στοιχείο στο σύµπαν, µετά το υδρογόνο, το ήλιο και το οξυγόνο
Ποια η σηµασία του
Το άτοµο άνθρακας είναι το πλέον σηµαντικό άτοµο, καθόσον είναι ο ‘‘θεµέλιος λίθος’’ της κάθε µορφής ζωής στον ενόργανο κόσµο.
Η σηµασία του άνθρακα στη ζωή είναι τεράστια, γιατί αυτός συµβάλει µε το άζωτο, τα µέγιστα στον ενόργανο κόσµο. Πολλές επιστηµονικές µελέτες έχουν δείξει σε όλη την διάρκεια της ζωής µας, ότι χωρίς τον άνθρακα και το άζωτο δεν θα υπήρχε ζωή.
Οι λειτουργίες του άνθρακα είναι εκπληκτικές από τη σταθερότητα των βιοχηµικών µορίων που εγγυάται η δοµή των ατόµων του άνθρακα που τα συνθέτουν, µέχρι τη χρήση του άνθρακα ως πρώτης ύλης σε βιοµηχανίες, µέσα µεταφοράς και ως πηγή ενέργειας
Συµµετέχει σε πολλαπλές φυσικοχηµικές αντιδράσεις και όλες τις βιολογικές διεργασίες και είναι η πρώτη ύλη για ένα τεράστιο αριθµό προϊόντων που καταναλώνει και παράγει ο άνθρωπος σε καθηµερινή βάση
Συµβάλει στη δηµιουργία της ύπαρξης όλων των ζωικών και φυτικών οργανισµών µε τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης, που είναι η συνένωση του άνθρακα του ατµοσφαιρικού αέρα, µε το υδρογόνο και το οξυγόνο, µε τη βοήθεια ενέργειας από τον ήλιο.
Το αποτέλεσµα αυτής της διαδικασίας είναι η θρέψη των φυτών και η παράταση του κύκλου ζωής των.
Η Επιστήµη που το εξετάζει είναι η οργανική χηµεία, στην οποία περιλαµβάνεται η βιοχηµεία χάριν της οποίας εξετάζονται όλες οι χηµικές αντιδράσεις που λαµβάνουν χώρα σε κάθε οργανισµό, κύτταρα και οικοσυστήµατα. Θα µπορούσαµε να συγκρίνουµε τον κάθε οργανισµό (ανθρώπινο, φυτικό, ζωικό), µε ένα χηµικό εργοστάσιο, που παράγονται χρήσιµα προϊόντα.
Μεταξύ των µεγάλων επιστηµόνων της οργανικής χηµείας, περιλαµβάνεται και ο Έλληνας καθηγητής οργανικής χηµείας Λεωνίδας Ζέρβας, που µαζί µε τον καθηγητή Μαξ Μπέρκµαν, προέβησαν σε πολλές έρευνες στην οργανική χηµεία και βιοχηµεία.
Ατµοσφαιρική σηµασία
Ο άνθρακας µε τη µορφή του διοξειδίου του άνθρακα, είναι ένα αέριο που υπάρχει στον ατµοσφαιρικό περιβάλλον.
Το διοξείδιο του άνθρακα παίζει το ρόλο της οµπρέλας της γης που εµποδίζει τη διαφυγή της εσωτερικής θερµοκρασίας της γης.
Το σπουδαιότερο είναι, ότι είναι το βασικό συστατικό για τη διατήρηση των διαφορετικών επιπέδων ζωής που βρίσκονται στον πλανήτη.
∆υστυχώς όµως η υπερβολική εκποµπή καυσαερίων από την καύση στερεών και υγρών καυσίµων για την παραγωγή ενέργειας κάθε µορφής (ηλεκτρικής, κινητικής), έχει ως αποτέλεσµα την αύξηση της θερµοκρασίας της ατµόσφαιρας, της γης και κατ’ επέκταση την επιδείνωση των καιρικών συνθηκών ζωής του ανθρώπου.
Συγκεκριµένα συµβαίνει το γνωστό φαινόµενο του θερµοκηπίου, µε ανυπολόγιστες συνέπειες στο περιβάλλον και την ζωή όλων των οργανισµών.
Μεταφορά άνθρακα µεταξύ ζωντανών οργάνων
Ο άνθρακας ως διοξείδιο, µεταφέρεται από τους πρωτογενείς οργανισµούς στα ζώα και στη συνέχεια µεταφέρεται σε όλους εκείνους που βρίσκονται στην αλυσίδα.
Στο τέλος ο άνθρακας επιστρέφει στην ατµόσφαιρα ως διοξείδιο του άνθρακα και επαναλαµβάνεται η παραπάνω διαδικασία
Η παραπάνω διαδικασία συµβαίνει µε την αποσύνθεση των οργανισµών, που πραγµατοποιείται µε την βοήθεια µικροοργανισµών που ονοµάζονται αποσυνθετικοί ή αποσυνθέτες και βρίσκονται τόσο στη γη, όσο και στο νερό
Από τα παραπάνω συνάγεται η τεράστια σηµασία του άνθρακα σε όλο το φάσµα της ύπαρξης του πλανήτη, ζωικών και φυτικών οργανισµών
Ο Αναστάσιος Τριποδιανάκης είναι xηµικός,
τ. Υπ. Αγοράς Τροφίµων
