Το 1989 υιοθετήθηκε απ’ τη γενική συνέλευση των Ενωμένων Εθνών η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού η οποία, μεταξύ άλλων, τονίζει τη συμμετοχή παιδιών και νέων ανθρώπων στη λήψη αποφάσεων.
Τη σύμβαση αυτή την έχουν υιοθετήσει χώρες, όπως η Νέα Ζηλανδία και το Ενωμένο Βασίλειο, με τη δέσμευση να τηρούν τις αρχές της και να διασφαλίζουν ότι τα δικαιώματα (όπως ορίζονται από τη σύμβαση) παιδιών κάτω των 18 αναγνωρίζονται και προστατεύονται. Στις χώρες αυτές όπως και σ’ άλλες τα παιδιά συμμετέχουν σε αποφάσεις τόσο στο επίπεδό της τάξης όσο και στο οργανωτικό επίπεδο των σχολείων στα οποία φοιτούν. Οι δάσκαλοι αυτών των σχολείων αναγνωρίζουν ότι η συμμετοχή των παιδιών σε αποφάσεις τέτοιες μπορεί να τα καταστήσει πιο υπεύθυνα και να τα προετοιμάσει για ν’ αναλάβουν, αργότερα ως ενεργοί ενήλικες, ουσιαστικούς ρόλους μες στην κοινωνία.
Όταν οι μαθητές μαθαίνουν να παίρνουν συγκεκριμένες αποφάσεις, αναλαμβάνουν, ταυτόχρονα, την ευθύνη για τα πράγματα και για τη δική τους συμπεριφορά και αποκτούν επίγνωση των συνεπειών απ’ τη λήψη ή τη μη λήψη αποφάσεων. Αν οι δάσκαλοι θέλουν να διδάξουν τη λήψη αποφάσεων (που δεν είναι μία δεξιότητα μόνο για την τάξη αλλά και για τη ζωή ολόκληρη), τότε θα πρέπει να δίνουν στους μαθητές ανάλογες πρωτοβουλίες.
Απ’ τη δεκαετία του 1930 η έρευνα είχε στραφεί στον βαθμό αυτονομίας (αυταρχικός, δημοκρατικός και φιλελεύθερος) που δίνει ένας ενήλικας σε παιδιά σχολικής ηλικίας αναφορικά με την επιλογή δραστηριότητας, τη διάρκεια ενασχόλησης με τη δραστηριότητα και τον τρόπο ενασχόλησης. Σε αντίθεση με την «αυταρχική» ομάδα, στην ομάδα που διδάχτηκε με το δημοκρατικό τρόπο παρατηρήθηκε μικρότερη επιθετικότητα κι εχθρότητα και μεγαλύτερη ευαρέσκεια προς τον ενήλικα που δίδαξε με τον τρόπο αυτό. Οι πρώτες αυτές έρευνες έθεταν ουσιαστικά το ζήτημα της συμμετοχής των παιδιών στη λήψη αποφάσεων και κατά πόσο αυτή η συμμετοχή συμβάλλει στην υπευθυνότητα χωρίς να παρατηρούνται φαινόμενα απόκλισης στη συμπεριφορά των παιδιών.
Ήδη από τη δεκαετία του 1960 ο Muska Mosston ήταν από τους πρώτους που μίλησαν για την επίτευξη του μαθητή στην ψυχοκινητική, συναισθηματική και γνωστική περιοχή ανάπτυξης ως αποτέλεσμα της συμμετοχής του στη λήψη αποφάσεων. Έκτοτε επιχειρήθηκε μέσα από πολλές έρευνες στη φυσική αγωγή (τουλάχιστον 16) η επαλήθευση αυτής της θέσης, με θετικά αποτελέσματα για τη δημιουργικότητα και τη στάση απέναντι στη φυσική αγωγή, τα επίπεδα άγχους, την αυτοαντίληψη, την κινητική δεξιότητα, τη φυσική κατάσταση, την παρακίνηση και την αυτό-εμπιστοσύνη. Για την περίπτωση της επίτευξης και της μάθησης υπάρχουν θετικές ενδείξεις αλλά είναι δύσκολο να συναχθεί άμεση συνάφεια και συσχέτιση.
Η πρωτοβουλία που δίνει ο δάσκαλος στους μαθητές για να συμμετέχουν σε κάποιες αποφάσεις δεν συνεπάγεται ότι οι μαθητές θα είναι σε θέση να πάρουν αυτές τις αποφάσεις. Πρέπει να αποκτήσουν αυτή την ικανότητα (η ηλικία κατά την οποία τα παιδιά είναι έτοιμα να πάρουν σοβαρές αποφάσεις που θα επηρεάσουν τα ίδια και την εκπαίδευσή τους αποτελεί ένα ζήτημα ανοιχτό σε κάθε ερμηνεία).
Αξίζει να αναφερθούν κάποιες τεχνικές εκμάθησης λήψης αποφάσεων. Έτσι, ο δάσκαλος μπορεί να παροτρύνει τους μαθητές του να συμμετέχουν πρώτα στη λήψη μικρών αποφάσεων (μέσ’ απ’ τις οποίες έχουν έλεγχο πάνω σ’ ένα μόνο στοιχείο οποιουδήποτε μαθήματος) και έπειτα να προχωράνε σε μεγαλύτερες (δηλαδή σε αποφάσεις που επηρεάζουν μία σειρά μαθημάτων πολλών εβδομάδων). Επίσης, μπορούν να τεθούν χρονικοί περιορισμοί στη λήψη αυτή. Κάποιες αποφάσεις απαιτούν περισσότερο χρόνο για να παρθούν σε σχέση με άλλες. Τέλος, η συνεργατική διδασκαλία (co-operative teaching) παρέχει το πλαίσιο για την απόκτηση ικανοτήτων λήψης αποφάσεων.
Μια άλλη τεχνική είναι η προοδευτική αύξηση του αριθμού των αποφάσεων που μπορεί να λάβει ο μαθητής. Αρχικά, ο δάσκαλος παρουσιάζει τη νέα διδαχθείσα δεξιότητα, έπειτα εισάγει τους μαθητές στα απαιτούμενα βήματα για την ανάλυση της εκτέλεσης της δεξιότητας, το τρίτο στάδιο είναι να τους εξοικειώσει με τη διαδικασία λήψης και παροχής ανατροφοδότησης και στο τελικό στάδιο να τους μάθει να χρησιμοποιούν το φύλλο εργασίας (task sheet).
