Ξακουστά ήσαν τα σφουγγάρια της Λειψούς που οι φτωχοί κάτοικοι μάζευαν με τη γκαγκάβα (σάκος δικτυωτός με ένα σίδερο στο στόμιο για να ξεριζώνει τα σφουγγάρια από τον πάτο της θάλασσας).
Ενας τέτοιος σφουγγαράς – γκαγκαβατζής, ο Κυρ Πανορμίτης, από τη Σύμη Δωδεκανήσου, διηγήθηκε στους συντρόφους του τούτο το γεγονός.
«- Πέρσι τον Αύγουστο, του 1850, δουλεύαμε με τη γκαγκάβα ανοιχτά της Κουλούρας τα νησιά (ξερονήσια περιοχής Λειψούς).
Αρχισε φουρτούνα – κακό μεγάλο.
Και πότε η θάλασσα είναι καλή; Η θάλασσα είναι κάτι που πρέπει να το φοβάσαι.
Ξαφνικά, τραντάχτηκε η γκαγκάβα και μπαταρήσαμε δεξιά. Είμαστε καθισμένοι σε ξέρα. Με μία μαχαιριά κόβω το πρυμνιό (πίσω) σκοινί και αμολώ τη γκαγκάβα. Με μελτεμάκι φούσκωσαν τα πανιά και ξεκολλήσαμε από την ξέρα.
Ομως είχε κάμει τρύπα στην καρίνα.
Ο μικρός μούτσος έβαλε τις φωνές.
– Καπετάνιο, μπάζομε νερά.
– Βάλε το μουσαμά της τέντας στην τρύπα να σταματήσουν τα νερά.
Και με το μουσαμά τίποτα δεν έγινε.
Το νερό συνέχεια έμπαινε στο καΐκι, που όλο και βάραινε.
Στρέφει το βλέμμα του ο καπετάνιος στο ρημοκκλήσι της “Παναγίας του Χάρου”, υψώνει τα χέρια στον ουρανό και με δακρυσμένα μάτια βγάζει από τα θεμέλια της καρδιάς του, τούτη την κραυγή.
– Βοήθησέ μας Παναγία μου, Παναγία του Χάρου.
Η Παναγία είδε τον κίνδυνο που διατρέχαμε, άκουσε και την κραυγή απελπισίας μου και έστειλε έναν μεγάλο ξιφία, που σφηνώθηκε στην τρύπα της καρίνας και την έφραξε.
Σα βγήκαμε στη Χοκλακούρα (Λιμάνι της Λειψούς) στεγνώσαμε εμείς και τα ρούχα μας. Τα σφουγγάρια που μαζέψαμε κείνη τη φορά, τα χαρίσαμε στην Παναγία του Χάρου.
Αυτό ήταν ό,τι πολύτιμο είχαμε.
Υστερα, ζητήσαμε τη μικρή εικόνα της “Παναγίας του Χάρου” από τον ασκητή της Μονής, τη δώσαμε σ’ ένα θεοφοβούμενο αγιογράφο και την αγιογράφησε πιο μεγάλη.
Δοξασμένο ας είναι το όνομα της “Παναγίας του Χάρου” που μας έσωσε…».
…Επίμετρο
Το “Πάσχα του Καλοκαιριού” διέρχεται τις ευλογημένες και χρωματισμένες ώρες του… Η Μάνα του κόσμου, λατρεμένη, Πλατυτέρα, Νικοποιός Μεγαλόχαρη, Παρηγορήτρα, Θαλασσινή Βασίλισσα του Αρχιπελάγους και των θαλασσών όλων, Ελπίδα μας, θα κλείσει τους Πανάγιους λαμπερούς οφθαλμούς Της και θ’ αποχωρήσει προς τον Υιόν Της…
Πλούτος και πλούσιος ο ψαλμός στην Παναγία μας, με λόγους έξοχους από τα Βυζαντινά μύρα της Θείας έμπνευσης, αλλά και οι θρύλοι στις λαϊκές διηγήσεις για την παρουσία Της, όταν η ανάγκη το καλούσε. Αυτός ο θρύλος που παραθέτω, από τις Παναγίες θαυματουργές.
Χρόνια πολλά για Εκείνη, που, γοργά ακούει τη φωνή της ανάγκης μας.