Οι Ιρλανδοί είναι ένας λαός που μοιάζει στη συμπεριφορά του με τους Κρητικούς, εξωστρεφής, γλεντζές και προπάντων επαναστάτης, μόνο που αντί τσικουδιά παράγουν ουίσκι.
Όπως στην Κρήτη από την εποχή του Δασκαλογιάννη το 1770 μέχρι το 1897 κάθε γενιά έκανε την δική της επανάσταση, έτσι και στην Ιρλανδία από την 1η επανάσταση τους το 1798 (εκμεταλλευόμενοι τους Ναπολεόντειους πολέμους) μέχρι το 1916 και την αιματοβαμμένη εξέγερση του Πάσχα (μεσονύκτιος του Α Παγκοσμίου Πολέμου) κάθε γενιά έδινε την δική της μάχη.
Μετά το τέλος του πολέμου της ανεξαρτησίας το 1921 η χώρα αποκτά την πολυπόθητη ελευθερία της από την Μ. Βρετανία, μόνο που τα προβλήματα δεν λύθηκαν. Μέρος της συμφωνίας του Λονδίνου προβλέπει ότι το βόρειο τμήμα του νησιού, η περιοχή του Ωλστερ, που κατά ένα μέρος είχε εποικιστεί από Βρετανούς (άλλη ομοιότητα με την Βόρεια Κύπρο, αλλά και την Παλαιστίνη) θα παραμείνει Βρετανικό.
Αυτό προκαλεί εμφύλιο πόλεμο μέσα στο νεοσύστατο κράτος με εκατοντάδες θύματα ανάμεσα τους σε ενέδρα και ο ηγέτης των μετριοπαθών Michael Collins (το γελαστό παιδί στο τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη) που είχε υπογράψει την συμφωνία του Λονδίνου.
Οι αδιάλλακτοι της Ιρλανδίας που θα χάσουν στον εμφύλιο κατηγορούν προδότες όσους αποδέχτηκαν την συμφωνία, αφήνοντας εκτός την Βόρεια Ιρλανδία και με την οργάνωση του ΙΡΑ (Irish republican Army ) επιδιώκουν την απελευθέρωση του Ωλστερ.
Επι δεκαετίες οι βομβιστικές επιθέσεις με παγιδευμένα αυτοκίνητα, οι επιδρομές, οι ενέδρες, είναι συνηθισμένο φαινόμενο, ανάμεσα στα θύματα τους και αθώα γυναικόπαιδα. Από την άλλη πλευρά οργανώνονται συμμορίες όπως οι επονομαζόμενοι χασάπηδες του Shankill στο Μπέλφαστ που σφάζουν καθολικούς Ιρλανδούς . Η ματωμένη Κυριακή το 1973 στο Londonderry που προκαλείται από την επέμβαση των Βρετανών αλεξιπτωτιστών προκαλεί νέα έξαρση της βίας κατά Βρετανικών στόχων. Υπάρχουν και επώνυμα θύματα όπως ο λόρδος Μαουντμπάτεν θείος του πρίγκιπα Φιλίππου, τελευταίος αντιβασιλέας των Ινδιών και επικεφαλής στολίσκου αντιτορπιλικών στην μάχη της Κρήτης , που χτυπήθηκε από “στούκας” και ναυάγησε κοντά στην Γαύδο. Βρήκε τον θάνατο τον Αύγουστο του 1979 όταν η θαλαμηγός του τινάζεται στον αέρα έξω από τις ακτές της Ιρλανδίας ενώ ψάρευε. Βομβιστικές επιθέσεις πέρα από το Μπελφαστ και το Λοντοντερυ έγιναν στο Μάντσεστερ, στο Λονδίνο, στο Δουβλίνο.
Η χώρα βυθισμένη σε ένα απίστευτο μίσος ανάμεσα σε Καθολικούς και Προτεστάντες με τυφλές επιθέσεις να διαδέχονται η μια την άλλη ως αντίποινα. Οι μεν να αρνούνται την συνύπαρξη με τους δε. Οι χωριστές γειτονίες των Καθολικών και Προτεσταντών στο Μπέλφαστ και το Λοντοντερυ αποτελούν την Γάζα της εποχής εκείνης.
1994 ο Κλίντον τοποθετεί ως πρεσβευτή των ΗΠΑ στο Δουβλίνο την Jean Kennedy νεότερη αδελφή του δολοφονηθέντα Τζων Κεννεντυ, το όνομα του οποίου είναι μύθος τόσο σεβαστό για τους Ιρλανδούς. Αποστολή της η ειρηνική διευθέτηση του προβλήματος. Συναντιέται με τον αρχηγό του Sinn Fein (πολιτικό εκφραστή του ΙΡΑ), τον Gerry Adams και του εξασφαλίζεται βίζα για τις ΗΠΑ για συνομιλίες με τον Κλίντον αρκεί να δεχτεί την ειρήνευση με αντάλλαγμα απελευθέρωση δεκάδων κρατουμένων του ΙΡΑ από τις Βρετανικές φυλακές, ορισμένοι έχουν πεθάνει στις φυλακές αυτές, από απεργίες πείνας που απασχόλησαν την Διεθνή κοινή γνώμη.
Παράλληλα o Κλίντον ασκεί μεγάλες πιέσεις στον Βρετανό πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ για αποδοχή της συμφωνίας. Στο Βρετανικό Υπουργικό Συμβούλιο υπάρχουν έντονες αντιδράσεις, διχάζεται. Να δεχτεί τον αρχιτρομοκράτη στον Λευκό Οίκο αυτό ισοδυναμεί με προδοσία της πατροπαράδοτης φίλιας μας με τις ΗΠΑ, να αφήσουμε ελεύθερους τρομοκράτες που έχουν διαπράξει ειδεχθή εγκλήματα, αδύνατον!
Τελικά επικρατούν οι πιέσεις από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού αλλά και η σύνεση και η συμφωνία γίνεται αποδεκτή και από τις δυο πλευρές, παρά τις αντιδράσεις σκληροπυρηνικών, και υπογράφεται από τους πρωθυπουργούς Μεγ. Βρετάνιας και Ιρλανδίας τη Μεγάλη Παρασκευή των Καθολικών στις 10.4.1998 εξ ου και η ονομασία της. Ο ΙΡΑ καταθέτει τα όπλα, οι κρατούμενοι απελευθερώνονται, η χώρα ειρηνεύει. Η συμφωνία επικυρώνεται με δυο ξεχωριστά δημοψηφίσματα στην Βόρειο Ιρλανδία και στην Ιρλανδία με συντριπτικά ποσοστά 71% και 94% αντίστοιχα, δείγμα το πόσο πολύ ο κόσμος επιθυμούσε την Ειρήνη και τίθεται σε ισχύ το 1999.
Τα επακόλουθο, η Ιρλανδία την δεκαετία 2000-2010 γνωρίζει ξέφρενη ανάπτυξη, μέση ετήσια αύξηση του ΑΕΠ 5,9% χάρις στην εισροή μεγάλων ξένων επενδύσεων. Εταιρίες των ΗΠΑ την επιλέγουν ως έδρα τους στην Ευρώπη. Σήμερα την Ιρλανδία έχουν επιλέξει 9 από τις 10 μεγαλύτερες εταιρίες ιντερνέτ και τηλεπικοινωνιών, 8 από τις 10 μεγαλύτερες φαρμακευτικές και εταιρίες βιοτεχνολογίας, κλπ πολυεθνικές. Η Google από μόνη της εξασφαλίζει 7.000 θέσεις άμεσης απασχόλησης. Η Microsoft 2.000 θέσεις. Η ΗΡ περισσότερες από 4.000 θέσεις. Η Apple 6.000 θέσεις εργασίας. Η IBM 3.000 θέσεις. Η Amazon 2.500 θέσεις. Η Pfizer 3.200 θέσεις. Συνολικά δε οι άμεσες θέσεις εργασίας που προσφέρουν οι πολυεθνικές αυτές στην Ιρλανδία ανέρχονταν σε 230.000 το 2018, που στην πλειοψηφία τους είναι θέσεις εξειδικευμένου επιστημονικού δυναμικού, απορροφώντας αποφοίτους ΑΕΙ.
Σήμερα στο Δημόσιο Ταμείο εισρέουν δις € από το φόρο εταιριών και η χώρα δημιουργεί ειδικό αποθεματικό Κεφάλαιο για τις επόμενες γενεές κατά τα πρότυπα της Νορβηγίας.
Το περίφημο Ιρλανδικό Οικονομικό Θαύμα γίνεται αντικείμενο αναλύσεων, η Morgan Stanley αποκαλεί την χώρα Celtic Tiger κατ αντιστοιχία των 4 δράκων της Ασίας (Ν. Κορέα, Σιγκαπούρη, Ταιβάν, Χογκ Κονγκ). Η χώρα από τις φτωχότερες της Ευρώπης γίνεται από τις πλουσιότερες της Ηπείρου. Η ανάπτυξη θα διακοπεί απότομα το 2011-2014 και η χώρα θα μπει σε μνημόνιο όπως και η Ελλάδα, αλλά εκεί τα αίτια δεν είναι ο Δημόσιος τομέας αλλά το τραπεζικό σύστημα που μετά την κατάρρευση της AngloIrish Bank λόγω της έκθεσης της στη φούσκα των ακινήτων. Το μνημόνιο θα κρατήσει μόνο 3 χρόνια και το 2015 η χώρα έχει επιστρέψει ξανά σε ρυθμούς ανάπτυξης 6,7% ενώ το Δημόσιο χρέος μόλις 60 % του ΑΕΠ, από τα μικρότερα μαζί με της Γερμανίας στην Ευρωζώνη. Βέβαια δεν είναι μόνο οι χαμηλοί συντελεστές φορολόγησης που προσφέρει η χώρα, είναι και το Αγγλόφωνο καλά εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό, το Τρινιτυ Κολετζ του Δουβλίνου θεωρείται εφάμιλλο του Καιμπριτζ και της Οξφόρδης.
Είναι γεγονός όταν οι χώρες επιλέγουν την ειρηνική συνύπαρξη, αφήνοντας πίσω τους τα μίση και τις καταστροφές των πολέμων οδηγούνται στην οικονομική ανάπτυξη, στην ευτυχία και την ευημερία των κοινωνιών τους.
Όταν η Σουηδία σταμάτησε τους αιώνιους πολέμους εναντίον των γειτόνων της, Δανών και Ρώσων και τα όνειρα για την Βόρεια Αυτοκρατορία της, ήρθε η ευημερία και η οικονομική πρόοδος. Η χώρα έχει να γνωρίσει πόλεμο από την εποχή του Ναπολέοντα το 1814 (όπως και η Ελβετία) τότε που απέκτησε την Νορβηγία και στην συνέχεια το 1905 συμφώνησε να της παράσχει την ανεξαρτησία της ειρηνικά, αφού αυτή ήταν η βούληση του Νορβηγικού λαού.
Υπάρχει περίπτωση η λύση της Ιρλανδίας να εφαρμοστεί στο Παλαιστινιακό ζήτημα; Πολλά θα εξαρτηθούν από το εάν :
1) Θα μπορέσει ο σημερινός πρόσεδρος των ΗΠΑ ασκώντας πιέσεις, εν όψη μάλιστα εκλογών τον επόμενο Νοέμβριο, να επιτύχει κατ ανάλογο τρόπο αυτό που πέτυχε ο Κλίντον το 1998 με την συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής;
2) Θα μπορέσουν οι Άραβες ηγέτες (Σαουδική Αραβία, Αίγυπτος, ΗΑΕ) να πείσουν τους Παλαιστίνιους ότι η τρομοκρατία δεν είναι η λύση και ότι η όποια οικονομική βοήθεια είναι συνυφασμένη με την αποκήρυξη της τρομοκρατίας ;
3) Θα μπορέσουν οι πολίτικες εξελίξεις στο Ισραήλ στην μετα Νετανιαχου εποχή, να αναδείξουν ηγέτη – ανάλογη προσωπικότητα με αυτή του Γκιτζακ Ραμπιν; Νόμπελ Ειρήνης το 1994 μαζί με τον Γιασέρ Αραφάτ, που από στρατηγός – γεράκι του πολέμου του 1967 έγινε κατόπιν πρωθυπουργός της Ειρήνης και της συνύπαρξης των δυο λαών (για να δολοφονηθεί το 1995 από Ισραηλινό ακροδεξιό εξτρεμιστή).
Το Ισραήλ χρειάζεται την ειρήνη για την οικονομική του ανάπτυξη και το εργατικό δυναμικό των Παλαιστίνιων, όπως και η Παλαιστίνιοι με την τρομακτική ανεργία την ειρήνη και συνεργασία με το Ισραήλ.
Η περιοχή προσφέρει μεγάλες δυνατότητες στο εμπόριο, την γεωργία, την τεχνολογική έρευνα και τον τουρισμό, προϋπόθεση η Ειρηνική διευθέτηση του προβλήματος.
Η ιστορία θα δείξει αν θα επικρατήσει η οδός της σύνεσης και της λογικής που θα επιφέρει οικονομική ανάπτυξη και ευημερία, όπως στην περίπτωση της Ιρλανδίας, η θα συνεχίζεται η διαμάχη ανάμεσα σε αδιάλλακτους, με όλο το μίσος, τους εξοπλισμούς, και την καταστροφή, οπού ο ένας αρνείται την συνύπαρξη του άλλου με αθώα γυναικόπαιδα να πληρώνουν το τίμημα.
*Ο Σταματοπουλος Ηλίας είναι επόπτης
ελέγχου ΔΟΥ ΧΑΝΙΩΝ, MSc
στη Χρηματοοικονομική Ανάλυση
