Η τεχνητή νοημοσύνη στη μάχη κατά της γνωστικής παρακμής

Να επιτύχουν την έγκαιρη ανίχνευση και μείωση των παραγόντων που προκαλούν γνωστική παρακμή, με χρήση Τεχνολογιών Τεχνητής Νοημοσύνης και Μηχανικής Μάθησης, επιχειρούν επιστήμονες του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας που συμμετέχουν ως εταίρος του ευρωπαϊκού έργου Lethe (Λήθη). Το έργο ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2021, έχει 4ετή διάρκεια και χρηματοδοτείται από το πλαίσιο έρευνας και ανάπτυξης «Ορίζοντας 2020» με Επιστημονικά Υπεύθυνο τον καθ. Δημήτριο Φωτιάδη, επικεφαλής της Μονάδας Ιατρικής Τεχνολογίας και Ευφυών Πληροφοριακών Συστημάτων του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας, σε συνεργασία με τον καθ. Μανώλη Τσικνάκη, επικεφαλής του εργαστηρίου Υπολογιστικής Βιοϊατρικής του Ινστιτούτου Πληροφορικής.
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Φωτιάδης εξήγησε ότι η περιοχή εστίασης του έργου είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος. «Η επιλογή του ονόματος του έργου δεν είναι τυχαία. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο ποταμός Λήθη ήταν ένα από τα πέντε ποτάμια του κάτω κόσμου, του Άδη. Αυτός ο ποταμός παίρνει μια συμβολική αξία, δηλαδή τη σημασία της μνήμης για τον άνθρωπο» ανέφερε ο κ. Φωτιάδης, που εξήγησε ότι η μνήμη νοείται ως ο πλούτος και η σοφία του παρελθόντος που κινδυνεύει από τη Λήθη, τα συμπτώματα της οποίας καλείται να αντιμετωπίσει το συγκεκριμένο έργο , μέσω τόσο της πρόληψης, όσο και της εκπαίδευσης του εγκεφάλου.
Οι ρίζες του έργου LETHE, όπως ανέφερε ο επικεφαλής της Μονάδας Ιατρικής Τεχνολογίας και Ευφυών Πληροφοριακών Συστημάτων του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας, είναι βαθιές και βασίζονται στα αποτελέσματα έρευνας, μελετών και κλινικών δεδομένων που έχουν συλλεχθεί τα τελευταία 10 χρόνια, όπως οι μελέτες Memento, PredictND και FINGER – Μελέτη Φινλανδικής Γηριατρικής Παρέμβασης για την Πρόληψη της Γνωστικής Διαταραχής και Αναπηρίας.
«Η ευρέως διαδεδομένη σε παγκόσμιο επίπεδο μελέτη FINGER απέδειξε ότι η πρόληψη της γνωστικής παρακμής σε άτομα που κινδυνεύουν, είναι εφικτό να γίνει μέσω αποτελεσματικής παρέμβασης σε διάφορες πτυχές του τρόπου ζωής των ατόμων αυτών» διευκρίνισε ο κ. Φωτιάδης που επισήμανε ότι το έργο LETHE αναμένεται να εξελίξει τα αποτελέσματα αυτής της εντυπωσιακής κλινικής μελέτης σε ένα νέο ψηφιακό μοντέλο (FINGER 2.0) βασισμένο σε ανεπτυγμένες, και πέραν της υπάρχουσας επιστημονικής στάθμης, τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης.
«Οι στρατηγικές για την αλλαγή του τρόπου ζωής, με στόχο την πρόληψη της νοητικής παρακμής, θα στηρίζονται σε τεχνολογίες αιχμής, όπως τεχνολογίες επαυξημένης πραγματικότητας, οι οποίες θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ευρέως και να είναι προσβάσιμες από τον γηράσκοντα ευρωπαϊκό πληθυσμό» δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Φωτιάδης.
Πιο συγκεκριμένα, ο χρήστης χρησιμοποιεί διάφορες φορέσιμες συσκευές, που παρακολουθούν την φυσική δραστηριότητα και την καρδιακή λειτουργία και αλληλεπιδρά με καινοτόμες εφαρμογές κινητού και ρομπότ Τεχνητής Νοημοσύνης που παρακολουθούν την γνωστική λειτουργία, την διατροφή, την χαλάρωση και την κοινωνική αλληλεπίδραση. «Αυτά τα συστήματα συλλέγουν πληροφορία απευθείας από τον χρήστη και με αλγορίθμους μηχανικής μάθησης, μεταφέρουν και μετατρέπουν την πληροφορία σε ψηφιακούς βιοδείκτες, οι οποίοι χρησιμοποιούνται για έγκαιρη αναγνώριση και απαλοιφή των συμπτωμάτων και των παραγόντων κινδύνου (εξέλιξη της γνωστικής παρακμής/άνοιας) – σε ασθενείς που βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο» κατέληξε ο κ. Φωτιάδης.
Το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) συμμετέχει στο έργο Lethe, στον σχεδιασμό και στην ανάπτυξη των συστημάτων πρόβλεψης κινδύνου εξέλιξης της νόσου.