Η τεχνολογία στην… υπηρεσία της προπαγάνδας

Eνας ολόκληρος στρατός chatbots φαίνεται ότι είχε επιστρατευτεί πριν από τις προεδρικές εκλογές στις Η.Π.Α., ιδιαίτερα από την πλευρά του Ντόναλντ Τραμπ και τα οποία είχαν κατακλύσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σύμφωνα με έκθεση που συνέταξαν ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και δημοσιεύτηκε προχθές.
Πριν από τη διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών, τα chatbots -αυτοματοποιημένα προγράμματα με υποτυπώδεις δεξιότητες επικοινωνίας – κατέκλυζαν με μηνύματα την πλατφόρμα του Twitter, όταν ανακάλυπταν κάποιο συγκεκριμένο θέμα, παραδείγματος χάριν #Clinton. Στόχος τους ήταν να προκαλέσουν σύγχυση στους χρήστες σχετικά με τα πραγματικά γεγονότα ή απλά να “θολώσουν” τις συζητήσεις, δήλωσε στην εφημερίδα “New York Times” ο Φίλιπ Χάουαρντ, κοινωνιολόγος στο Internet Institute της Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και ένας από τους συντάκτες της έκθεσης.
«Είναι απλά ανόητα», δήλωσε ο Χάουαρντ. «Και πολλά από αυτά είναι που διακινούν τις ψευδείς ειδήσεις».
Ο ρόλος των ψευδών ειδήσεων πριν τις προεδρικές εκλογές έχει εξελιχθεί ως ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα για τον κλάδο της τεχνολογίας, ειδικά για την Google, το Twitter και το Facebook, αφού και οι τρεις εταιρείες έχουν κατηγορηθεί πως είχαν επιτρέψει στις πλατφόρμες τους τον διαμοιρασμό περιεχομένου με παραπλανητικό χαρακτήρα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις τα αυτοματοποιημένα προγράμματα δημοσίευσαν μηνύματα τα οποία αναφέρονταν στην έρευνα του FBI γύρω από τα προσωπικά email της Χίλαρι Κλίντον ή παρήγαγαν ψευδείς ειδήσεις όπως ότι η υποψήφια για την προεδρία είχε συλληφθεί από τις Αρχές.
«Η χρήση αυτόματων λογαριασμών ήταν σκόπιμη και στρατηγικής σημασίας καθ’ όλη τη διάρκεια της εκλογικής αναμέτρησης», αναφέρουν στην έκθεσή τους οι ερευνητές.
Επειδή τα chatbots είναι σχεδόν εξ ολοκλήρου ανώνυμα, δεν ήταν δυνατό να συνδεθούν άμεσα με την προεκλογική δραστηριότητα των δύο υποψηφίων. Ωστόσο, όπως αναφέρεται στην έκθεση, βρέθηκαν αποδεικτικά στοιχεία που υποδεικνύουν ότι επρόκειτο για μία οργανωμένη προσπάθεια.
«Φαίνεται ότι υπάρχει στρατηγική πίσω από τη χρήση των bots», δήλωσε ο Χάουαρντ. «Μέχρι και το τρίτο ντιμπέιτ, τα bots του Τραμπ είχαν αρχίσει να δραστηριοποιούνται και παρατηρήσαμε ότι αυτοματοποιημένοι λογαριασμοί πραγματικά κατέκλυζαν τα hashtags (#) της Κλίντον, τόνισε ο ίδιος.
Μετά την ολοκλήρωση της εκλογικής διαδικασίας, η κίνηση των bots μειώθηκε γρήγορα και δραματικά, με εξαίρεση ορισμένα αυτοματοποιημένα προγράμματα -από την πλευρά του Τραμπ- τα οποία κόμπαζαν «Κερδίσαμε και έχετε χάσει» πρόσθεσε ο Χάουαρντ.
Οι ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης είχαν αναφέρει σε άλλη έκθεσή τους ότι η χρήση των chatbots είχε παίξει κάποιο ρόλο στη διαμόρφωση του πολιτικού τοπίου που οδήγησε στην ψήφο υπέρ της αποχώρησης της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το λεγόμενο Brexit.
Οι ερευνητές έχουν επινοήσει πλέον τον όρο «υπολογιστική προπαγάνδα» προκειμένου να περιγράψουν την έκρηξη παραπλανητικών εκστρατειών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ιδιαίτερα στις πλατφόρμες του Facebook και του Twitter.