H περιεκτικότητα του ελαιόκαρπου σε λάδι, η απόδοση του καρπού και άλλα χρήσιμα για τον παραγωγό στοιχεία ερευνώνται και καταγράφονται στο Εργαστήρι Ελαιοκομίας του Ινστιτούτου Ελιάς. Πλέον το εργαστήρι είναι σε θέση να δώσει συγκεκριμένες κατευθύνσεις στους αγρότες για το πότε είναι κατάλληλη εποχή για να κάνουν συγκομιδή, πότε οι ελιές τους θα έχουν καλύτερη απόδοση και θα προσφέρουν ποιοτικό λάδι.
Hδη το Εργαστήριο συνεργάζεται με ενώσεις και ομάδες παραγωγών αλλά και μεμονωμένους αγρότες από όλη την Κρήτη δίνοντας τους την κατάλληλη πληροφόρηση.
Μια τέτοια διαδικασία παρακολουθήσαμε στο χώρο του εργαστηρίου. Η τεχνολόγος γεωπόνος Χρύσα Σεργεντάνη αλέθει στο σπαστήρα διαφορετικά δείγματα από κορωνέικες, τσουνάτες και άλλες ελιές. Στη συνέχεια με την επίβλεψη του ερευνητή Γιώργου Κουμπούρη βάζει την πάστα που παράχθηκε από κάθε είδος ελιάς στο ειδικό μηχάνημα. Σε λίγα λεπτά αυτό έχει “διαβάσει” και έχει δώσει αναλυτικά στοιχεία για την απόδοση του καρπού, την υγρασία του, την περιεκτικότητα σε ελαιόλαδο.
«Αυτή η συσκευή καταγράφει το φάσμα ανάκλασης στην πάστα της ελιάς. Με βάση την φασματική υπογραφή βλέπουμε την υγρασία, την περιεκτικότητα σε λάδι και άλλα χρήσιμα στοιχεία» αναφέρει ο κ. Κουμπούρης. Προκειμένου τα στοιχεία να είναι πιο αξιόπιστα οι ερευνητές ζητούν από τους παραγωγούς να τους φέρνουν καρπούς από διάφορα σημεία του χωραφιού, από διαφορετικές ελιές κα.
Ειδικότερα το εργαστήριο δίνει στοιχεία αναφορικά με :
• ΥΓΡΑΣΙΑ: Διαπιστώνεται η περιεκτικότητα σε υγρασία. Μια σημαντική ένδειξη καθώς οι καρποί με μεγάλη υγρασία πρέπει να παραμείνουν στο δέντρο μερικές ημέρες ακόμα και να μην βιαστούν οι παραγωγοί στη συλλογή τους.
• ΛΑΔΙ: Στην ένδειξη αυτή αποτυπώνεται η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι, η ωριμότητα του καρπού. πχ. Η ένδειξη 21,56 που καταγράφηκε σε ένα δείγμα κορωνέικης σημαίνει ότι στον ένα τόνο ελαικάρπου ο παραγωγός θα πάρει 210 κιλά λάδι.
• ΑΠΟΔΟΣΗ: Καταγράφεται η απόδοση του καρπού. Αν πχ. η απόδοση είναι 4,64 αυτό σημαίνει ότι ο παραγωγός θα δώσει 4,64 καρπό για ένα κιλό λάδι.
• ΛΑΔΙ ΕΠΙ ΞΗΡΟΥ: Πρόκειται για μέτρηση που αφορά το εργαστήριο και όχι τον παραγωγό και έχει να κάνει με την απόλυτη τιμή ελαιολάδου μέσα στον καρπό.
• ΟΞΥΤΗΤΑ: To μηχάνημα βγάζει μια τιμή οξύτητας που δίνει μια εικόνα, ωστόσο δεν είναι ακόμα απόλυτα ακριβή. Για να έχει ακρίβεια θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν μεγάλος αριθμός δειγμάτων, ο καρπός να περνάει το στάδιο της έκθλιψης ( το Ινστιτούτο διαθέτει δικό του μικρό ελαιουργείο για πειραματικούς σκοπούς) και να γίνεται παραβολή της οξύτητας του καρπού της ελιάς με το παραγόμενο ελαιόλαδο. «Έχουμε σχεδιάσει το επόμενο διάστημα να βαθμονομήσουμε την οξύτητα που είναι μια πολύπλοκη διαδικασία ώστε να βελτιώσουμε ακόμα περισσότερο την ποιότητα των υπηρεσιών μας. Μόλις μπορέσουμε να βαθμονομήσουμε την οξύτητα θα μπορούμε να δίνουμε ακόμα πιο συγκεκριμένες οδηγίες» λέει ο κ. Κουμπούρης.
Το εργαστήριο διατηρεί βάση δεδομένων καθ’ έτος, ανά περιοχή, συνεταιρισμό, παραγωγό, πολύτιμο δηλαδή αρχειακό υλικό.