Η θέση της Ελβετίας στο κόσμο

Η Ελβετία όπως είναι γνωστό είναι χώρα που έχει σαν ακρογωνιαίο λίθο της εξωτερικής της πολιτικής την ουδετερότητα. Περιστάσεις όμως στη διεθνή πολιτική την αναγκάζουν κάποτε να λάβει μέρος σε διεθνείς οργανισμούς. Έτσι για μερικά χρόνια ήταν μέλος της Κοινωνίας των Εθνών (1918-1939) αλλά μετά αποχώρησε λόγω της κατάστασης στη διεθνή πολιτική σκηνή.
Όταν δημιουργήθηκαν τα Ηνωμένα Έθνη, διάδοχος της Κοινωνίας των Εθνών, η Ελβετία για πολλά χρόνια έμεινε εκτός. Μετά όμως, έγινε μέλος του ΟΗΕ αφού επίσης η Γενεύη είναι το Ευρωπαϊκό κέντρο του ΟΗΕ και πολλοί εξειδικευμένοι οργανισμοί των Ηνωμένων Εθνών έχουν την έδρα τους στη Γενεύη, όπως η Υπάτη Αρμοστεία για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η Υπάτη Αρμοστεία για τους πρόσφυγες, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, το WIPO και πολλοί άλλοι οργανισμοί των Ηνωμένων Εθνών. Ας μην ξεχνούμε επίσης τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού, που είναι Ελβετικός Διεθνής Οργανισμός και έχει την έδρα του στη Γενεύη.
Λόγω λοιπόν της κατάστασης στις διεθνείς σχέσεις και στις διεθνείς φιλοδοξίες της Ελβετίας, η Ελβετική ουδετερότητα έχει ιδιαιτερότητες και βεβαίως δεν είναι παθητική.
Στην ίδια τη χώρα η οποία απολαμβάνει ένα καθεστώς άμεσης δημοκρατίας, με αποφάσεις να λαμβάνονται κάποτε με ανύψωση των χειρών, υπάρχουν διχογνωμίες σχετικά με το ρόλο της χώρας στη Διεθνή πολιτική σκηνή και το καθεστώς της της ουδετερότητας.
Ένα παράδειγμα είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ): η κυβέρνηση της Ελβετίας φαίνεται διατεθειμένη να μελετήσει το ενδεχόμενο εισόδου στην ΕΕ. Όσον αφορά τον λαό, στο τελευταίο δημοψήφισμα, με οριακή πλειοψηφία απεφασίσθη η μη εισδοχή στην ΕΕ. Βεβαίως, η Ελβετία έχει διμερείς συμφωνίες με την ΕΕ οι οποίες μάλιστα φαίνεται να την ευνοούν. Εν ούτοις, η Ελβετία είναι στο μέσο της Ευρώπης και αν διατηρηθεί η ΕΕ, θα είναι δύσκολο να μείνει η χώρα εκτός.
Σχετικά με τον ΟΗΕ, η Ελβετία έχει υποβάλει υποψηφιότητα για μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την επόμενη διετία. Απ’ ό,τι φαίνεται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ορισμένοι Ελβετοί, αντιτίθενται σε αυτή την υποψηφιότητα.
Παρόλο το μέγεθος της η χώρα ευρίσκεται στο κέντρο των διεθνών εξελίξεων. Η Ζυρίχη, μαζί με τη Φρανκφούρτη, είναι, μετά την Νέα Υόρκη και το Λονδίνο, από τα σημαντικότερα οικονομικά κέντρα του κόσμου. «Η Διεθνής Γενεύη» («La Geneve international») προσπαθεί να ανταγωνιστεί τη Νέα Υόρκη ως το διπλωματικό κέντρο του κόσμου. Ήδη 179 χώρες έχουν Μόνιμες Αντιπροσωπείες στη Γενεύη στην Ευρωπαϊκή έδρα του ΟΗΕ και η προσπάθεια είναι να εγκαταστήσουν και οι 193 χώρες του ΟΗΕ Μόνιμη Αντιπροσωπεία, όπως έχουν στη Νέα Υόρκη (βλ. Stephane Bussard, «La Geneve internationale tutoie l’universalite», και γενικά, Χρίστου Α. Θεοδούλου, Θέσεις…, Χέλκα 1971, το άρθρο «Ελβετία..μύθος και πραγματικότης», σελ. 51-52).
Η άνθηση της Γενεύης ως διεθνές κέντρο συνεχίζεται και αυξάνει και λόγω των δυσκολιών για ορισμένες χώρες να εισέλθουν στις ΗΠΑ (βίζες κ.α.).