Δεν είναι η πρώτη φορά που μου δίνεται η ευκαιρία να αναφερθώ, σε τόσο σημαντικά ιστορικά γεγονότα όπως το σημερινό, που άφησαν ανεξίτηλα το αποτύπωμά τους, όχι μόνο στην τοπική αλλά και την παγκόσμια ιστορία, και κάθε φορά, αισθάνομαι, ακόμη μεγαλύτερο το βάρος της τιμής αλλά και της ευθύνης, όχι μόνο για να αποτυπωθούν με το σωστό τρόπο τα ιστορικά γεγονότα, αλλά και να αναδειχθούν τα μηνύματα που είναι αναγκαίο να ληφθούν ώστε να αποφευχθεί η επανάληψή τους.
Η σημερινή σεμνή τελετή, που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στον ιστορικό και ιερό τούτο χώρο, είναι αφιερωμένη, στους 42 ήρωες συγχωριανούς μας, που εκτελέστηκαν, στις 2 Ιουνίου του 1941, απλά επειδή ύψωσαν το ανάστημά τους ενάντια στις αρρωστημένες ορέξεις ενός παρανοϊκού δικτάτορα, που καταπατώντας κάθε αξία που αποτελεί διαχρονικά το συστατικό στοιχείο μιας ευνομούμενης κοινωνίας, και τυφλωμένος από μίσος αλαζονεία και πρωτοφανή ρατσισμό, αποφάσισε εμμονικά να κατακτήσει τον κόσμο μέσα στον οποίο θα κυριαρχούσε η αρία φυλή, όπως φαντασιώθηκε πως ήταν οι γερμανοί συμπατριώτες του. Έχοντας σύμμαχο ένα πανίσχυρο στρατό που είχε φροντίσει να γαλουχηθεί με τις ίδιες νοσηρές αντιλήψεις αλλά και μια άρτια πολεμική μηχανή ξεκινά το καταστροφικό του σχέδιο.
Οι χώρες της Ευρώπης απροετοίμαστες παραδίδονται αμαχητί η μία μετά την άλλη, και το σχέδιό του μοιάζει να υλοποιείται. Δεν μπορούσε όμως να φανταστεί, πως σε τούτο το ηρωικό νησί, ένας αδούλωτος και περήφανος λαός, με ιδανικά και αξίες θα αρνιόταν πεισματικά να σκλαβωθεί και θα πάλευε με νύχια και με δόντια να μείνει ελεύθερος. Τα εμπόδια που συνάντησε στον ιστορικό τούτο τόπο, έπαιξαν καταλυτικό ρόλο, και συνετέλεσαν στην αρχή του τέλους αυτής της παράνοιας. Ένα κατόρθωμα απίστευτο αν σκεφτεί κανείς πως ο μάχιμος στρατός πολεμούσε στην Αλβανία, ενάντια στον Ιταλό δικτάτορα που ήταν σύμμαχος του Χίτλερ.
Με λιγοστά λοιπόν εφόδια, ο περήφανος αυτός λαός με την συμβολή των επίσης λιγοστών δυνάμεων που είχαν απομείνει, αλλά και των συμμάχων μας Αυστραλών, Βρετανών και Νεοζηλανδών, κατάφερε καίριο πλήγμα και έτρωσε ανεπανόρθωτα την αήττητη έως τότε αεροπορική του δύναμη.
Το τίμημα της επιτυχίας υπερβολικά βαρύ. Ο αδίστακτος Γερμανός στρατηγός Γκερινκ διατάσει τον στρατηγό Στουντεντ να ξεκινήσει επιχειρήσεις συλλογικής τιμωρίας κατά των Κρητικών. Μαζικές εκτελέσεις παντού. Η Κρήτη μετατρέπεται σε απέραντο νεκροταφείο που θα υποδεχτεί τους ήρωες μας. Με αυτό τον απάνθρωπο τρόπο αποδεκατίστηκε ο ανδρικός πληθυσμός, ισοπεδώθηκαν χωριά που με πείσμα αντιστάθηκαν, και πολλά απ’ αυτά χαρακτηρίστηκαν μαρτυρικά.
Εδώ αξίζει να αναφερθεί, η προσπάθεια που καταβάλλει ο συγχωριανός μας συνταξιούχος εκπαιδευτικός Νικολακάκης Μανώλης, του οποίου η οικογένεια πλήρωσε το ίδιο τίμημα αφού ο πατέρας του είχε την ίδια τύχη με τους υπόλοιπους εκτελεσθέντες, να χαρακτηριστεί και ο Αλικιανός μαρτυρικό χωριό με το σκεπτικό ότι το τίμημα που πλήρωσε ήταν ίσης βαρύτητας με των υπολοίπων. Οφείλουμε όχι μόνο να είμαστε ευγνώμονες, αλλά και να σταθούμε σύσσωμοι στο πλευρό του ώστε να υλοποιηθεί το δίκαιο όραμά του.
Οφείλουμε επίσης σ’ αυτή την εκδήλωση, να αναφέρουμε και την εκτέλεση έξι συγχωριανών μας που έγινε στις 24 Μαΐου του ίδιου έτους στο κέντρο του χωριού στην οποία ένας απ’ αυτούς, ο Βασίλης Δρακακάκης στάθηκε τυχερός και γλίτωσε, για να συλληφθεί όμως ξανά λίγες ημέρες αργότερα και να εκτελεστεί με τους υπόλοιπους 19 Αλικιανιώτες στην κοίτη του ποταμού Κερίτη, όπου εκτελέστηκαν μαζικά 118 άτομα από τη γύρω περιοχή. Το μέγεθος της θυσίας γίνεται ακόμη μεγαλύτερο αν συνειδητοποιήσουμε το απάνθρωπο τρόπο με τον οποίο εκτελέστηκαν, αναγκάζοντάς τους να σκάβουν μόνοι τους τον τάφο τους, μπροστά στα μάτια των συγγενών τους. Οι σπαραγμοί από το κλάμα τους αντιλαλούσαν σ’ ολόκληρη την Κρήτη.
Χαρακτηριστική είναι τέλος και η ιστορία των τριών αδελφών Γκανακάκη που συνελήφθηκαν αλλά ακόμη και οι εκτελεστές τους δίστασαν να εκτελέσουν και τους τρεις και αντάλλαξαν τον έναν από αυτούς, τον Ανδρέα με άλλο συγχωριανό μας το Νικόλα Βατσάκη, καθώς και η ιστορία του Αλικιανιώτη Λευτέρη Κορακάκη, που τρέχοντας ξέφυγε από τα πυρά, γλίτωσε και έγινε ζωντανός μάρτυρας αυτής της θηριωδίας.
Για όλους αυτούς τους ήρωες, έχουμε χρέος ιερό να πάρουμε το μήνυμα που εξέπεμψε η θυσία τους, να κρατήσουμε ψηλά την σημαία των αξιών για τις οποίες θυσιάστηκαν και να παλέψουμε με όλες μας τις δυνάμεις ώστε να δημιουργηθούν όλες εκείνες οι προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν επιτέλους στους λαούς να πορευθούν με ειρήνη ισότητα δικαιοσύνη, αλλά προ πάντων ίσες ευκαιρίες και δίκαιη κατανομή του πλούτου τον οποίο λυμαίνονται λίγοι εις βάρος των πολλών, ενώ η ειρήνη και η ευημερία τους εξαρτάται από τα άνομα συμφέροντα των δήθεν ισχυρών της γης.
Αν δεν επιτευχτεί αυτός ο στόχος πάντα θα υπάρχει χώρος για φασιστικές αντιλήψεις αλλά και για επίδοξους μιμητές της πιο μελανής εποχής στην παγκόσμια ιστορία.
Κλείνοντας, επιτρέψτε μου «στεφάνι αντί να δώσω, τούτα τα λίγα δίστιχα να τους αφιερώσω», δείχνοντας με τον τρόπο αυτό βαθιά ευγνωμοσύνη για όσα με την θυσία τους μας άφησαν εκείνοι.
Όσα γενήκαν σε χωριά αλλά και στον Κερίτη
ήταν αιτία ν’ ακουστεί σ’ όλο τον κόσμο η Κρήτη.
και να παραδειγματιστεί όλη η οικουμένη να δει
σε πιο μέρος της γεννούνται οι ανδρειωμένοι.
που προτιμούν το θάνατο παρά να σκλαβωθούνε
και σαν λιοντάρια πολεμούν ελεύθεροι να ζούνε.
Υπάρχοντα μα και ζωή βάλανε υποθήκη
αφήνοντας τσ’ αξίες τους για παρακαταθήκη
Να αντιληφθούμε όλοι εμείς πως τούτη η θυσία
μας έδωσε μηνύματα μ’ ύψιστη σημασία
και πρέπει να τα κάνουμε πράξη και βίωμά μας
ώστε να μείνει αλώβητη η αξιοπρέπειά μας
να έχομε τις πράξεις τους φάρο μας και πυξίδα
ώστε να μείνει όρθια για πάντα η πατρίδα
και έχει χρέος ιερό η τωρινή γενιά μας
να το καλλιεργήσει αυτό με ευλάβεια στα παιδιά μας
στις μέρες μας όσο ποτέ είναι επιβεβλημένο
να ‘μαστε σε ετοιμότητα και το επισημαίνω
γιατί επιβουλεύονται και πάλι την τιμή μας
θέλουν να διαφεντέψουνε το βιός και την ζωή μας
πρέπει να μπει ατσάλινος φραγμός σ’ όποιον πιστέψει
την ένδοξη πατρίδα μας πως θα την διαφεντέψει
και να χουμε παράδειγμα εκείνων τις θυσίες
για να διαφυλάξουμε ιδανικά κ’ αξίες
Τέλος είν’ απαραίτητο όσο καιρό θα ζούμε
να, ρχόμαστε στον τόπο αυτό πάντα να τους τιμούμε
αφού για την πατρίδα μας έδωσαν τη ζωή τους
κι, ανήκουνε σ’ όλους εμάς κι όχι στους συγγενείς τους.
και να βροντοφωνάξουμε αιώνια η μνήμη να ναι
και οι αγώνες που ΄δωσαν άδικα να μην πάνε.
Με όλη μας την δύναμη να τους υποσχεθούμε
Το δρόμο που χαράξανε κι εμείς να ακολουθούμε».
**Η Κατερίνα Κολοκυθά, είναι επισκέπτρια Υγείας,
πρώην δημοτική σύμβουλος Δήμου Πλατανιά
*Ομιλία που εκφωνήθηκε την Κυριακή 4 Ιουνίου στον αύλειο χώρο του ιερού Ναού του Τιμίου Σταυρού στον Αλικιανό, ενώπιον των εκκλησιαστικών, πολιτικών και εκπαιδευτικών αρχών του τόπου, παρουσία των εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης και των πολιτιστικών σωματείων της περιοχής μετά την επιμνημόσυνη δέηση στη μνήμη των 42 ηρώων που εκτελέστηκαν στις 2 Ιουνίου 1941 στο Μνημείο Εκτελεσθέντων.
