Επετειακές εκδηλώσεις συνήθως, είναι φορτισμένες με το στοιχείο της υπερβολής. Επειδή ακούμε και λέμε συχνά τις λέξεις “γιορτή” και “γιορτάζουμε”, θα θελα να μείνω λίγο σ’ αυτές και να ψάξουμε μαζί να βρούμε κάτι, για παράδειγμα τα τελευταία 50 χρόνια, για το οποίο να δικαιούμαστε να γιορτάζουμε, θα βρούμε; μόνο τα Χριστούγεννα και το Πάσχα.
Δεν μπορώ να γιορτάζω, παρά μόνο να πενθώ 43 χρόνια μετά, για τον ηρωικό θάνατο του διοικητή μου συντοπίτη μας Εμμανουήλ Χατζηδάκη (του οποίου το μνημόσυνο τελέσαμε στο Καλάμι όπως κάθε χρόνο τέτοιες μέρες), του Ανθυπολοχαγού Σωτήρη Χατζηπροκοπίου και του ανθυπασπιστή Ευάγγελου Κατσάνου που έπεσαν ηρωικά δίπλα μας μαζί και τόσων άλλων ηρώων που έπεσαν στην Κύπρο.
Τιμούμε λοιπόν τους ήρωες, τους μάρτυρες, τους πεσόντες. Δεν θρηνούμε για τον εκ πρώτης όψεως άδικο χαμό τους. Γονατίζουμε μπροστά στη θυσία τους και ανανεώνουμε το φρόνημά μας και τη διάθεση, για νέους αγώνες τιμής – δικαίωσης και ελευθερίας των κατεχομένων εδαφών της Κύπρου.
Σήμερα θα έχουμε σαν χρόνο αναφοράς το 1974, 43 χρόνια μετά. Επειδή όμως τίποτε στη ζωή των ανθρώπων, αλλά και στην ιστορία των εθνών δεν είναι αυθύπαρκτο και άσχετο με άλλα γεγονότα και καταστάσεις, θα ήθελα να επιχειρήσω μία σύνθεση, με κομβικό σημείο την 20η Ιουλίου του 1974, άλλοτε μεν σαν κατάληξη, άλλοτε δε σαν αφετηρία για να δείτε ότι άξιζε να πάμε και να βοηθήσουμε τους αδερφούς μας Κυπρίους
Πηγαίνοντας 3000 χρόνια πίσω, βρίσκουμε τις καταβολές των Κυπρίων στους αρχαίους Αρκάδες, εποίκους την εποχή του Τρωικού πολέμου. Η κοινή μοίρα του Ελληνισμού είτε βρίσκεται στη μητροπολιτική Ελλάδα, είτε στην Κύπρο, πιστοποιείται και την εποχή των Περσικών πολέμων, και στη συνδρομή των Κυπρίων στην εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Θα κάνω μια αναφορά στον Κίμωνα, γιο του μαραθωνομάχου Μιλτιάδου, ο οποίος είχε μια λαμπρή πορεία και το 449 π.Χ., επικεφαλής 200 τριήρων, ξεκίνησε να απελευθερώσει από τους Πέρσες την Κύπρο.
Απέδειξε τότε και με τα μέσα εκείνα ότι, η Κύπρος δεν είναι μακριά (σε αντίθεση με το 1974 που λέχθηκε ότι η Κύπρος είναι μακριά) και κατεναυμάχησε τους Πέρσες, ανοιχτά της Σαλαμίνας της Κύπρου. Γι’ αυτό και στη σημερινή Λάρνακα περίλαμπρη ανάμνηση και αναγνώριση αποτελεί η ύπαρξη της ακτής Κίμωνος.
Ποιος μπορεί να ξεχάσει τον Ιούλιο του 1974, τον ηρωικό κυβερνήτη του “Λέσβος” Λευτέρη Χανδρινό, που αυτοβούλως και με κίνδυνο να υποστεί κυρώσεις, απεβίβασε τους άνδρες της ΕΛΔΥΚ που επέστρεφαν στην Ελλάδα, εξουδετέρωσε την οχύρωση των Τούρκων στην Πάφο με τα πυροβόλα του και με επιδέξιους χειρισμούς, επροκάλεσε σύγχυση στους Τούρκους με αποτέλεσμα να βομβαρδίσουν οι ίδιοι τρία (3) αντιτορπιλικά τους εκ των οποίων το ένα (1) βυθίστηκε.
Η αναμέτρηση με την Τουρκία το καλοκαίρι του 1974 ήταν εντελώς άνιση και έτσι με την ανοχή, αν όχι με την υποστήριξη της Μεγάλης Βρετανίας, που ήταν εγγυήτρια δύναμις της Κυπριακής Δημοκρατίας, υπερίσχυσε το δίκαιο του ισχυρού και η Τουρκία κατέλαβε το 38% του Κυπριακού εδάφους, εξετόπισε το μισό πληθυσμό περίπου, πρόσφυγες στον τόπο τους, γέμισε την Κύπρο με νεκρούς και άφησε εκατοντάδες οικογένειες στην Κύπρο και την Ελλάδα με την αγωνία της αναζήτησης του αγνοουμένου….
Αλλά στην Κύπρο το καλοκαίρι του 1974, δεν ενικήθη ο Έλληνας (Κύπριος και Ελλαδίτης) στρατιώτης, υστέρησε η ηγεσία και εχρέωσε την ήττα αλλού.
Είναι πλέον καιρός να μάθουν οι απανταχού Έλληνες ότι, δικαιούνται να είναι υπερήφανοι για τους γονείς, τα αδέλφια, τα παιδιά τους, που πολέμησαν – πολεμήσαμε στην Κύπρο. Γιατί πραγματικά πολέμησαν – πολεμήσαμε σαν ημίθεοι, σε ένα άνισο, απελπισμένο, αλλά συνάμα επικό αγώνα.
Η επέλαση της ηρωικής ΕΛ.ΔΥ.Κ. (Ελληνικής Δύναμις Κύπρου) στον ακάλυπτο κάμπο της Μεσσαορίας, χωρίς καμία κάλυψη και υπό τα πυρά επίγειων αλλά και αεροπορικών δυνάμεων, πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία. Υπάρχουν μαρτυρίες επιζησάντων του 1974 που αποδεικνύουν τον ηρωισμό τους.
Οι ήρωες της ΕΛ.ΔΥ.Κ. απέδειξαν περίτρανα ότι ο Κύπριος ποιητής Κώστας Μόντης είχε δίκιο όταν έγραψε: «Κι η Ελλάδα, τελευταίος θάμνος στον γκρεμό να τον αρπάζει η Λευτεριά και να κρατιέται».
Αξίζει τον κόπο να σας πληροφορήσω ότι χρειάστηκαν πολλά διαβήματα και παραστάσεις για να πειστούν οι πολιτικοί ταγοί να αναγράψουν επιτέλους και το όνομα ΚΥΠΡΟΣ, στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτου.
Αξίζει επίσης να σας πληροφορήσω ότι οι ήρωες νεκροί και τραυματίες συμπολεμιστές μας του 1974, ανεφέροντο στο Υπουργείο Άμυνας της χώρας μας, ως νεκροί του 1940, τη στιγμή που αρκετοί από αυτούς δεν είχαν γεννηθεί το 1940.
Δεν μπορώ να μην μνημονεύσω τους ηρωικούς Καταδρομείς που ανεχώρησαν από την περιοχή μας από το Μάλεμε και δυστυχώς από ένα μεγάλο λάθος συννενόησης τα δικά μας αντιαεροπορικά (ΜΠΟΦΩΡ και ΤΕΤΡΑΚΑΝΑ) στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας κατέρριψαν το αεροπλάνο, με αποτέλεσμα τον θάνατο 29 ηρωικών Καταδρομέων.
Δεν μπορώ να μην αναφερθώ στους δεκάδες συμπολεμιστές που κατέβηκαν στην Κύπρο, όπως και εγώ, με κυπριακά ονόματα για την Εθνική Φρουρά της Κύπρου και υπηρετήσαμε την πατρίδα χάνοντας αρκετούς συμπολεμιστές μας.
Δεν μπορώ να ξεχάσω τα ραδιόφωνα που μας εμψύχωναν λέγοντάς μας ψέμματα ότι:
«Αι ημέτεραι δυνάμεις εισήλθαν εις την Κωνσταντινούπολη». Δεν μπορώ να ξεχάσω και τις ακούω συχνά τα βράδια τις φωνές των συμπολεμιστών «θα νικήσουμε, ζήτω η Ελλάδα, ζήτω η Ένωση, μην φοβάστε, έχουμε δίκιο, επροδώσαν μας». Οι τελευταίες φωνές των μαχητών δεν θάφτηκαν μαζί τους σε γνωστούς αλλά και άγνωστους τάφους. Τις πήρε ο άνεμος και τις έκανε κελάηδημα πουλιών και θρόισμα δέντρων, έγιναν κύματα που χτυπούν μανιασμένα τα βράχια και χαϊδεύουν τις ακτές, τις πήρε ο ήλιος και τις έκανε φως που ζωγράφισε τα βουνά, ομορφαίνει τα δειλινά αλλά κυρίως θρέφει την ελπίδα της ανατολής.
Πριν λίγες μέρες θάψαμε τον Στρατοπεδάρχη της ΕΛ.ΔΥ.Κ. του 1974. Αν κάποιος διαβάσει το βιβλίο του, αυθορμήτως τρεις έννοιες προβάλουν συμπληρώνοντας την ανάγνωση: σεμνότης ανυπόκριτη, του αυθεντικού μαχητού της πρώτης γραμμής Θαυμασμός για τον ηρωισμό των στρατιωτών του που έβαλαν τα σώματά τους ανάχωμα για να σταματήσουν τον βάρβαρο Τούρκο εισβολέα και ντροπή για την ατιμώρητη προδοσία εκείνων των ημερών αλλά και συνειδητό καταχώνιασμα των καλών και αγαθών και την ανάδειξη των υπόπτων και ενόχων για την καταστροφή.
Πολλοί λίγοι γνωρίζουν ότι ο ηρωικός κυβερνήτης του “Λέσβος” που αναφέραμε προηγούμενα Λευτέρης Χανδρινός που έγινε η αιτία αλληλοκαταστροφής τούρκικων αεροπλάνων και πλοίων και να είναι σήμερα η Πάφος ελεύθερη, αντί τιμών ήρωα, εστάλη στρατιωτικός ακόλουθος στην Τουρκία στο στόμα του λύκου. Αποτέλεσμα; Δολοφονήθηκε σε δήθεν τροχαίο ενώ εξέρχετο της Τουρκίας με το όχημά του, μέρα μεσημέρι.
Στην περίπτωση των πεσόντων και αγνοουμένων συμπολεμιστών μας του 1974 στην Κύπρο, η Ελλαδική πολιτεία επέδειξε πρωτοφανή αμέλεια, πλήρη αδιαφορία και αγνωμοσύνη που αγγίζει τα όρια της προσβολής μνήμης τεθνεότων.
Αντίθετα, αποτελεί τιμή για τη σημερινή Κυπριακή κυβέρνηση η οποία αποφάσισε και επαναπάτρισε με ιδιαίτερες τιμές τα ιερά λείψανα των άτυχων Λοκατζήδων, τραγικών θυμάτων του καταρριφθέντος από φίλια πυρά αεροπλάνου που έφερνε την πολυπόθητη βοήθεια της μητέρας πατρίδας στην Κύπρο.
Η μνήμη και η τιμή στους ήρωές μας όπως λέει ο Περικλής στον επιτάφιό του πρέπει να πάρουν σάρκα και οστά. Λέει ο Περικλής «να ακολουθούμε το παράδειγμα αυτών που θυσιάστηκαν για την πατρίδα και εάν δεν μπορούμε, το λιγότερο που πρέπει να κάνουμε είναι να βοηθήσουμε τις οικογένειές τους». Αξίζει λοιπόν ιδιαίτερης μνείας η έλευση του Κύπριου προέδρου προ ημερών στην Αθήνα όπου ο ίδιος προσωπικά παρέδωσε τιμητικά διπλώματα στους συγγενείς των αγνοουμένων και πεσόντων παιδιών της Ελλάδας, 43 χρόνια μετά. Εκεί λειτούργησε ως ο εκπρόσωπος της πολιτείας που εξεπλήρωνε την οφειλή της Πατρίδας. Αυτά έπραξε η Κυπριακή κυβέρνηση.
Παράκληση των συμπολεμιστών μου είναι, να αναφερθώ στη συμπεριφορά των Τούρκων πολιτικών, από το 1974 μέχρι σήμερα, σε σχέση με τους Έλληνες πολιτικούς της ίδιας εποχής και να σας αναφέρω ότι, ενώ εμείς που πολεμήσαμε στην Κύπρο καλύπτουμε όλα τα έξοδα για να συμμετέχουμε στα μνημόσυνα των νεκρών συμπολεμιστών μας και ενώ δεν εχουμε καμία ηθική, νοσηλευτική και οικονομική βοήθεια από το ελληνικό κράτος, αντίθετα η τουρκική πολιτεία τους Τούρκους που πολέμησαν το 1974 στην Κύπρο, τους παρέχει πολλά προνόμια όπως αναφέρει απόστρατος Τούρκος αξιωματικός σε συνέντευξή του.
Θέλω λοιπόν να ξέρετε ότι στην Τουρκία οι βετεράνοι του πολέμου της Κύπρου τυγχάνουν μεγάλου σεβασμού (και σε αντίθεση με τους Έλληνες συναδέλφους τους) έχουν εισπράξει έμπρακτα την ευγνωμοσύνη της πατρίδας τους.
Το τουρκικό κράτος δίνει σε όλους που πολέμησαν στην Κύπρο, αξιωματικούς και στρατιώτες, 1) μηνιαίο εισόδημα 550 λιρών που ισοδυναμούν με 300 ευρώ, 2) εκτός από το ποσό αυτό, όλοι οι απόστρατοι αξιωματικοί και υπαξιωματικοί λαμβάνουν φυσικά και τη σύνταξή τους, 3) επίσης όλοι οι βετεράνοι του πολέμου έχουν 40% έκπτωση στους λογαριασμούς του ρεύματος, 4) και 50% στους λογαριασμούς του νερού, 5) έχουν επίσης δωρεάν μετακίνηση με τα μέσα μεταφοράς, 6) δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, 7) και μείωση στον φόρο.
Και ανέφερα αυτά διότι είναι δεκάδες οι συμπολεμιστές μας που υποφέρουν με τρομερά προβλήματα υγείας και τρομερά οικονομικά προβλήματα. Δυστυχώς η πολιτεία είναι απούσα. Μερικοί απ’ αυτούς είναι και συμπολίτες μας.
Για εμάς όλους που πολεμήσαμε στην Κύπρο το 1974 είτε ως ΕΛΔΥΚάριοι είτε ως καταδρομείς, είτε ως πολεμιστές με κυπριακά ονόματα (Εθνοφρουρήτες), θεωρώ ότι είναι υποχρέωσή μας όσο ζούμε να θυμόμαστε και να τιμούμε τους αθάνατους ήρωες συμπολεμιστές μας και να ενημερώνουμε τον ελληνικό λαό για τον ηρωικό θάνατό τους κατά την διάρκεια ενός άνισου πολέμου με τον βάρβαρο Τούρκο εισβολέα.
Οι νεκροί μας είναι σίγουρο πως θα αναπαυθούν όταν η πατρίδα μας πατήσει στα πόδια της όρθια και υπερήφανη δίνει την απάντησή της σε κάθε αφορμή “οι ήρωες δεν πεθαίνουν, πέφτουν, η δε γη πίνουσα το αίμα των τους αναγεννά” λέει ο ποιητή. Ηρωες συμπολεμιστές, εσείς και μόνο εσείς κρατήσατε την τιμή και την αξιοπρέπεια της πατρίδας μας, δίνοντας ακόμα και τη ζωή σας.
Εμείς οι συμπολεμιστές σας, δηλώνουμε ότι θα αγωνιζόμαστε πάντα για την πλήρη δικαίωσή σας. Για να κάνουμε τις επόμενες γενιές να μοιάσουν σε εσάς,
Γι αυτό, θα τους πούμε την πραγματική ιστορία και όχι την παραχαραγμένη όπως κάποιοι επιχειρούν.
Γιατί η ιστορία που γράφεται με το αίμα των αθώων, δεν πρέπει να διαβάζεται με το μελάνι των ενόχων.
Ηρωες συμπολεμιστές, αιωνία η μνήμη σας. Αθάνατοι! Ζήτω το ελληνικό έθνος, ζήτω η μαρτυρική Κύπρος, ζήτω η Ελλάδα μας!
*Πρόεδρος Παγκρητίου Συνδέσμου Πολεμιστών Κύπρου 1974
Σημ.: ομίλια που εκφωνήθηκε στις 23 Ιουλίου στην επετειακή τελετή στη Λέσχη Αξιωματικών Φρουράς Χανίων για τα 43 χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.
