Η βιβλιοθήκη “Γ. Ξενουδάκης” στα Σφακιά

Οπως ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός με το λόγο του «Μήγαρις έχω άλλο στο νου μου πάρεξ ελευθερία και γλώσσα», εξέφρασε την αγωνία και τη λαχτάρα του τόσο για την απελευθέρωση του σκλαβωμένου γένους όσο και για τη γλώσσα, δηλαδή την παιδεία του, κατά παρόμοιο τρόπο και ο Σφακιανός Γεώργιος Ξενουδάκης, υπερασπίστηκε την απελευθέρωση των υπόδουλων ελληνικών τημημάτων, ανάμεσα στα οποία και η Κρήτη, και με τη διαθήκη του ενίσχυσε θετικά τη μόρφωση των παιδιών της επαρχίας του.
Τα Σφακιά πολλές φορές πρωταγωνίστησαν στο παρεθόν, κυρίως σε απελευθερω-τικούς αγώνες και δίκαια έχουν καταξιωθεί στη μνήμη όλων των Ελλήνων.
Ανθρωποι από την ηρωική επαρχία έμπαιναν μπροστά και χάραζαν κοινούργιους δρόμους, φωτεινούς και πρωτόγνωρους.
Για τη διπλή ελευθερία όμως πρωτοπόρος στάθηκε ο Ξενουδάκης. Γεννήθηκε στην Ίμβρο (μάλλον το 1810) και το αρχικό επίθετό του ήταν Ταμπάκης ή Ταμπακάκης.
Μικρό παιδί ακολούθησε τον πατέρα του σε πολεμική επιχείρηση όπου είχε την ατυ χία να δει το φριχτό θάνατό του και ο ίδιος να σκλαβωθεί. Μεταφέρθηκε στην Αίγυπτο,όπου αγοράστηκε από Γάλλο και στη συνέχεια εξαγοράστηκε – απελευθερώθηκε από  τον Καποδίστρια.Τέλος αξιώθηκε να μορφωθεί και να εκλεγεί αντιπρόσωπος των Κρητών Αδάμαντος Μήλου στην Ελληνική Βουλή, όπου με τους φλογερούς λόγους του υπερασπίστηκε, όπως είπαμε, την απελευθέρωση των σκλαβωμένων τμημάτων του ελληνικού χώρου (ιδιαίτερα της Κρήτης) και με το κληροδότημά του στήριξε και εξακολουθεί να στηρίζει την παιδεία της επαρχίας καταγωγής του, των Σφακίων.
Συγκεκριμένα, με τη διαθήκη του άφησε γενικό κληρονόμο της (πολύ μεγάλης) περιουσίας του την επαρχία Σφακίων, με τον όρο να γίνουν σχολεία σε όλα τα Σφακιά, να συντηρούνται τα σχολεία και να πληρώνονται τακτικά οι μισθοί των δασκάλων. Και όπως είναι γνωστό από το 1922 μέχρι το 1930 χτίστηκαν με χρήματα του κληροδοτήματος Γυμνάσιο στη Χώρα Σφακίων, 13 Δημοτικά Σχολεία σε χωριά της επαρχίας καθώς και Δημοτικά στη Γαύδο και στον Βατουδιάρη που τότε ανήκαν σ’ αυτή την επαρχία.
Σήμερα, το όραμα του Ξενουδάκη επιχειρείται να διευρυνθεί με το Ελεύθερο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Σφακίων και τη Βιβλιοθήκη που φέρει το όνομα του.
Το καλό βιβλίο, στο πείσμα των καιρών και της αντιπνευματικής εποχής μας, παραμένει μοναδική καταφυγή καθώς διατηρεί την αναμφισβήτητη, τη διαχρονική αξία του.
Αυτό πρέπει να σκέφτηκε ο ευπατρίδης Σφακιανός Νίκος Νταμπακάκης, ο οποίος στην προσπάθειά του να εμπλουτίσει την παραπάνω Βιβλιοθήκη και να την καταστήσει «κοιτίδα πολιτισμού και εμπλουτισμού γνώσεως και παιδείας, επιστημόνων, φοιτητών και όλων των κοινωνικών στρωμάτων», απευθύνθηκε, εκτός των άλλων και στην ALPHA BANK, ζητώντας τη συμπαράστασή της στην προσπάθειά του.
Και η Τράπεζα δεν αδιαφόρησε. Διέθεσε δωρεάν 34 από τις εκδόσεις της και 93 εκδόσεις τρίτων.
Ο κατάλογος των δωρουμένων βιβλίων είναι εντυπωσιακός. Περιλαμβάνει σημαντικά βιβλία (ελληνικά και ξενόγλωσσα), οικονομικά, ιστορικά, τέχνης, ταξιδιωτικά και άλλα.
Ενδεικτικά σημειώνομε την “Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου” του γνωστού ιστορικού DROYSEN, (σε επιμέλεια των Ρ.-Η.-Σ. Αποστολίδη), το “ελληνικό τραγούδι από το 1821 έως τη δεκαετία του 1950” του Λ. Λιάβα, οι “Ελληνικοί υγρότοποι” του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή, η “Εξέλιξη της ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας” του Στρατή Ανδρεάδη, η “οικονομική ιστορία του ελληνισμού”, το “Ευρώ και εμείς” της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών κ.ά., κ.ά.
Τα παραπάνω 127 βιβλία μαζί με τα άλλα που ήδη διαθέτει, από άλλες δωρεές, η συγκεκριμένη βιβλιοθήκη μεταβάλλεται, εφ’ όσον αξιοποιηθούν σωστά τα βιβλία, σε μια όαση παιδείας και πολιτισμού που σίγουρα την έχει ανάγκη ο τόπος.
Δεν είμαι αρμόδιος να κάμω υποδείξεις, αλλά είμαι βέβαιος ότι οι υπεύθυνοι της Βιβλιοθήκης θα βρουν τρόπους ώστε οι νέοι κυρίως Σφακιανοί και όχι μόνον αυτοί, να οικειοποιηθούν τον πλούτο των βιβλίων.
Θέλω όμως, μ’ αυτή την ευκαιρία, να συγχαρώ τόσο τη συγκεκριμένη Τράπεζα για την προσφορά των βιβλίων όσο και το Νίκο Νταμπακάκη, τον ακούραστο Σφακιανό, επειδή χάρη στο μεράκι και την αγωνία του πραγματοποιήθηκε η δωρεά.