Από τη Βιομηχανική Επανάσταση, η μακροπρόθεσμη μακροοικονομική τάση στις περισσότερες χώρες υπήρξε οικονομική ανάπτυξη. Μαζί με αυτή τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη, ωστόσο, υπήρξαν βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις μερικών μηνών έως λίγων ετών με κάθετη πολλές φορές, πτώση της οικονομικής δραστηριότητας. Εκεί μέσα στροβιλιζόμαστε όλοι μας! Και οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν κατάφεραν να βρουν μια λύση σε ένα θέμα που αν κακοφορμίσει δε θα έχει καλά αποτελέσματα. Ας δούμε και ας ελπίζουμε!
Η ύφεση είναι ένας μακροοικονομικός όρος που αναφέρεται σε σημαντική μείωση της γενικής οικονομικής δραστηριότητας σε μια καθορισμένη περιοχή. Μια ύφεση μπορεί να οριστεί και ως μια σημαντική πτώση της οικονομικής δραστηριότητας που διαδίδεται σε όλη την οικονομία, διαρκεί περισσότερο από μερικούς μήνες, συνήθως ορατή στο πραγματικό ΑΕΠ, το πραγματικό εισόδημα, την απασχόληση, τη βιομηχανική παραγωγή και τις χονδρικές λιανικές πωλήσεις.
Η κατάσταση στην οποία μας έχει οδηγήσει ο κορωναϊός ισοδυναμεί σε κάθετη μείωση της γενικής οικονομικής δραστηριότητας, και πολύ φοβούμαι ότι τα δύσκολα έπονται, αν καθυστερήσει η εύρεση θεραπείας κατά του ιού. Και κυρίως φοβούμαι ότι η πείνα που χτυπάει κυρίως τις πόλεις είναι προ των πυλών, οπότε είτε ομόλογα κατά του κορωναϊού είτε όχι, οι καταστάσεις στα αναπτυγμένα κράτη και στη χώρα μας δε θα είναι οι καλύτερες!
Αυτά για να ξέρουμε προς τα πού πάμε! Όμως οι Ευρωπαίοι πολίτες περίμεναν από την τελευταία σύνοδο κορυφής να αποφασιστούν λύσεις και όχι το φαινόμενο της απόλυτης ανάδρασης στις δράσεις που θα μπορούσαν να προσφέρουν λύση και όχι πιο βαθύ γκρέμισμα στον καιάδα της παγκόσμιας ύφεσης!
Στην αντιφατική κοινή δήλωση των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναφέρεται ότι «Η πανδημία της νόσου COVID-19, αποτελεί πρωτοφανή πρόκληση για την Ευρώπη και ολόκληρο τον κόσμο», απαιτείται ξεκάθαρη κουβέντα. Όχι το σημειούμενο απόσπασμα που ακολουθεί που δε λέει τίποτα: «Απαιτεί επείγουσα, αποφασιστική και ολοκληρωμένη δράση σε ενωσιακό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να προστατεύσουμε τους πολίτες μας και να ξεπεράσουμε την κρίση, διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα τις ευρωπαϊκές μας αξίες και τον
τρόπο ζωής μας». Ως φράση, η προηγούμενη είναι πολύ καλή, αλλά δεν προσφέρει λύση. Και το βασικό, το πρώτο, το μη διαπραγματεύσιμο είναι η αλληλεγγύη για να μπορεί να στηριχθεί η ΕΕ και να συνεχίζει το έργο της. Αν ο καθένας μας κλείνεται στα εθνικιστικά του, τότε το αποτέλεσμα για την ΕΕ είναι η κατακρήμνιση του οικοδομήματος και η ύφεση χωρίς αναστολή και χωρίς εξευγενισμένα λόγια. Έτσι εκδηλώθηκε έντονη διαφωνία μεταξύ αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων σχετικά με την οικονομική απάντηση στον κοροναϊό. Και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού συμβουλίου Σάρλ Μισέλ, σε συνέντευξη του επιβεβαίωσε ότι οι ηγέτες είχαν συζητήσει την επιστολή που υπέγραψαν εννέα υπουργοί και πρόεδροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης ζητώντας την κυκλοφορία των ομολόγων «κορώνα», από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα προς όφελος όλων των κρατών μελών.
Όμως η Γερμανία και οι Κάτω Χώρες (Ολλανδία) κατέστησαν σαφές ότι δεν θα δεχθούν μια συμφωνία συγκέντρωσης χρεών. Αγνοώντας ότι η δύναμή τους και η οικονομική τους ευρωστία οφείλεται ακριβώς στην ύπαρξη και λειτουργία ακριβώς αυτής της ΕΕ.
Στην ουσία το ευρωομόλογο «κορώνα», αναφέρεται στην επιστολή τους, από τα εννέα κράτη μέλη που υποστηρίζουν και υπέγραψαν τη λύση αυτή, τάχθηκαν υπέρ «ενός κοινού χρεωστικού μέσου που εκδίδεται από ένα ευρωπαϊκό θεσμικό όργανο», δεδομένου ότι όλοι αντιμετωπίζουμε ένα εξωτερικό σοκ, για το οποίο καμία χώρα δεν είναι υπεύθυνη, αλλά όλες πρέπει να υποστούν τις αρνητικές συνέπειες». Όμως αντίθετα, η Ολλανδία και η Γερμανία τάχθηκαν υπέρ της ενεργοποίησης του ευρωπαϊκού μηχανισμού σταθερότητας (ESM), που διαθέτει 410 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ιταλία και άλλες χώρες, οι οποίες ισχυρίζονται ότι η σημερινή κρίση προκαλείται από ένα σοκ πέρα από τον έλεγχο της κυβέρνησής τους. Ο Ισπανός και ο Ιταλός πρωθυπουργοί πρότειναν να δημιουργηθεί μια ομάδα εργασίας αποτελούμενη από πέντε επικεφαλής ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων – τους προέδρους του Συμβουλίου, της Επιτροπής, του Κοινοβουλίου, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Γιούρογκρουπ (Ευρωομάδας) ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για την εξεύρεση νέων οικονομικών μέσων εντός δέκα ημερών για την αντιμετώπιση της πανδημίας και των οικονομικών της συνεπειών.
Η τραγικότητα των περιστάσεων φάνηκε από την εμπεριστατωμένη παρέμβαση του Ιταλού πρωθυπουργού κ. Κόντε, που απέρριψε επίσης την ιδέα της μόνιμης συγκέντρωσης χρεών σε επίπεδο ΕΕ, λέγοντας κατά την τηλεδιάσκεψη: «Κάθε χώρα είναι υπεύθυνη για το δημόσιο χρέος της και θα συνεχίσει να είναι», φράση που έγινε θετικά δεκτή και από Γαλλία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Πορτογαλία και Λουξεμβούργο
Αλλά όπως προειδοποίησε και ο πρόεδρος της Γαλλίας η επιδημία κοροναϊών κινδυνεύει να καταργήσει τους κεντρικούς πυλώνες της Ένωσης, όπως είναι η περιοχή ελεύθερης κυκλοφορίας του Σένγκεν, εάν τα κράτη μέλη δεν δείξουν αλληλεγγύη σε αυτή την κρίση.
Να προσθέσουμε εδώ και τη σπάνια δήλωση του Ζακ Ντελόρ (94 ετών σήμερα) που προειδοποίησε το Σάββατο 28 Μαρτίου στη γαλλική ΦΙΓΚΑΡΩ: «Η έλλειψη αλληλεγγύης είναι ένας θανατηφόρος κίνδυνος για την Ευρώπη», και συνεχίζει ότι «Το μικρόβιο είναι πίσω» και συμπληρώνει ότι «Για να λειτουργήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, χρειαζόμαστε έναν ανταγωνισμό που τονώνει, την αλληλεγγύη που ενώνει και τη συνεργασία που ενισχύει».
Στο ίδιο πλαίσιο ένας φίλος, και πρώην συνεργάτη της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο Jérôme Vignon, με τον οποίο συνεργάσθηκε στενότατα για να γίνουν πράξη τα ΜΟΠ (μεσογειακά ολοκληρωμένα προγράμματα) δε μάσησε τα λόγια του, δηλώνοντας ότι εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Ευρώπη «βασίστηκε υπερβολικά σε αυτόματους μηχανισμούς και νομικές υποχρεώσεις, όχι αρκετά για την αλληλεγγύη μεταξύ των εθνών», όπως φάνηκε από τη διαφωνία για τα ομόλογα «Corona».
Και συνεχίζει ο ίδιος: «Από την κρίση στην Ελλάδα, 2013-2014, αρκετά κράτη μέλη, πρότειναν για να διευκολυνθεί η χρηματοδότηση του χρέους εκείνων που αντιμετωπίζουν τις πιο σοβαρές δυσκολίες να έχουν έναν ευρωπαϊκό χαρακτήρα. Μέχρι στιγμής και ακόμα στο επίκεντρο αυτής της κρίσης, ο κεντρικός πυρήνας της Ευρώπης αρνήθηκε να συγκεντρώσει αυτά τα χρέη, ενώ ο ίδιος ωφελείται πλήρως από την εύρυθμη λειτουργία της οικονομικής και νομισματικής ένωσης.
Αλλά και ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Enrico Letta (2013-2014) δήλωσε στην ίδια εφημερίδα ότι «Ο ιός δεν έχει καμία σχέση με το έλλειμμα ή το χρέος και μας επηρεάζει όλους». Και συνεχίζει υπογραμμίζοντας ότι «Μετά από δύο μεγάλες κρίσεις, τη χρηματοπιστωτική κρίση και τη μετανάστευση – που επιλέξαμε να αναθέσουμε με υπεργολαβία στην Τουρκία – αντιμετωπίζουμε σοβαρό κίνδυνο, σε μια Ευρώπη που αποδυναμώθηκε από το Brexit»!
Δυστυχώς ζούμε δύσκολες στιγμές σε ένα αβέβαιο μέλλον, όχι μόνο για την υγεία μας, που είναι πρώτιστο, αλλά και για την επιβίωσή μας!
