Η ζωή και το έργο του

Μία κορυφή της ανθρώπινης διανόησης, ο Μίνωας Ζομπανάκης, την Παρασκευή 28-12-18 εγκατέλειψε το μάταιο κόσμο μας, και ταξιδεύει για το άλλο ημισφαίριο της ζωής, που κατοικοεδρεύει στον ουρανό. Αυτά είναι λόγια του Χριστού μας, όπως τα περιγράφουν με πειστικότητα οι Άγιοι Απόστολοι…
Για το επιστημονικό έργο του Μίνωα έχουν γραφτεί πολλά και περιμένω πως θα γράψουν και άλλα οι συνάδελφοί του που τον γνώριζαν καλύτερα… Εγώ σαν απλός πολίτης δεν μ’ αρέσει να μπαίνω σε ξένα χωράφια.
Πριν από μερικά χρόνια παρακολούθησα μια τιμητική εκδήλωση που του κάμανε στο μεγάλο Αρσενάλι Κ.Α.Μ. και δημοσίευσα ένα μικρό συγχαρητήριο σχόλιο.
Δεν νομίζω όμως πως με αυτό εξόφλησα την υποχρέωσή μου, του χρωστούσα ακόμα ένα λόγο παρηγοριάς όταν χαροπάλευε στην κλινική του Γαβριλάκη και ένα τελευταίο φιλί την ώρα της κηδείας του δεν το έκανα και ειλικρινά ζητώ συγγνώμη – αν κάποια από τις τελευταίες στιγμές του με θυμήθηκε και διεπίστωσε την απουσία μου.
Γιατί αυτά τα πληροφορήθηκα όταν όλα είχαν τελειώσει. Επιτρέψετέ μου όμως λίγα λόγια, με την ελπίδα να αλαφρώσω το χρέος μου, περιγράφοντας πώς και γιατί χρωστούσα ευγνωμοσύνη προς τον Μίνωα Ζομπανάκη.
Κατά τον Μάρτη του 1975 όταν ανέλαβα την προεδρία της ένωσης κιτροπαραγωγών Κρήτης μου παρέδωσαν μια ολόκληρη προηγούμενη σοδειά κίτρα απούλητα και μαζί με την τρέχουσα χρονιά ήταν περίπου τρείς χιλιάδες τόνοι που σαπίζανε στα βαρέλια και μάταια ψάχναμε στην διεθνή αγορά για αγοραστές χωρίς αποτέλεσμα. Άμεσα συγκροτήσαμε επιτροπή από μέλη του Δ.Σ. και υπηρεσιακούς υπαλλήλους επισκεφτήκαμε αντιπροσώπους εξαγωγέων, τον Διοικητή της Κέντρικής Α.Τ.Ε., την πρεσβεία της ανατολικής Γερμανίας. Στο υπουργείο Γεωργίας είχαν άγνοια για το θέμα μας και μας παρέπεμψαν στον υπουργό εμπορίου – ήταν τότε ο κ. Βαρβιτσιώτης – πήγαμε στο γραφείο του αλλά ο αντικαταστάτης του μας είπε ότι είναι εκτός Αθηνών. Και μπορεί να μας δει μόνο την ερχόμενη Πέμπτη στις 8π.μ..  Εμείς πιστοί στο ραντεβού μας ξαναπήγαμε 8 μέρες αργότερα, αλλά όταν άνοιξε η πόρτα του, κατάπληκτοι τον είδαμε αντί να μας πει να περάσουμε μέσα – όπως περιμέναμε – να φεύγει λέγοντας ότι δεν έχει τίποτα καινούργιο και λόγο επείγουσας δουλειάς δεν έχει χρόνο για να μας ακούσει.
Έτσι για ακόμα μία φορά πήραμε το αεροπλάνο της επιστροφής χωρίς αποτέλεσμα…
Επιστρέφοντας στα Χανιά και διηγώντας αυτά στον τότε προϊστάμενο του κέντρου διαλογής κίτρων, τον έντιμο υπάλληλο της ένωσης κ. Γιώργο Φραντζεσκάκη μου έριξε την φωτεινή ιδέα:
Να απευθυνθούμε, μου είπε, στον Μίνωα τον Ζομπανάκη. Αυτός, μου είπε, κατείχε ο πατέρας του την θέση που έχω εγώ τώρα στο κιτράδικο των Καλυβών  και πολλές φορές μου έχει πει ότι είναι πρόθυμος να μας βοηθήσει.
Έχεις το τηλέφωνό του; τον ρώτησα
Και βέβαια το ’χω, είπε καθώς άνοιγε και το μπλοκάκι του
Πάρε τον τώρα, του είπα
Και με θεία βούληση αμέσως τον πέτυχε.
Μετά από μια σύντομη συνομιλία μου είπε επί λέξει: Την Δευτέρα το πρωί θα είμαι στην Αθήνα. Στις 8 ανοίγει η Αγροτική Τράπεζα, θα με περιμένεις έξω από την πόρτα της. Έτσι και έγινε. Όλοι οι υπάλληλοι και ο Διοικητής της Α.Τ.Ε. τον υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό και υποσχέθηκαν συμπαράσταση. Λίγο αργότερα στο σαλόνι του ξενοδοχείου μου εγώ άνοιξα την ψυχή μου και διηγήθηκα τα πραγματικά γεγονότα.
Το ίδιο πιστεύω πως έκαμε και αυτός.
Εγώ, μου είπε, για την ψυχή του πατέρα μου, που και αυτός αγαπούσε την ένωση κιτροπαραγωγών Κρήτης, θα βοηθήσω όσο μπορώ να μην καταστραφεί. Αν και μένω μόνιμα στο Λονδίνο, θα παρακολουθώ τις εξελίξεις στην Αθήνα και στην Ε.Ο.Κ.. Αν χρειαστείς συνάντηση με κάποιο Υπουργό θα με ενημερώνεις και ‘γω θα σου κλείνω ραντεβού τηλεφωνικά.
Έτσι μέσα σε λίγους μήνες, μετά από μαραθώνιες και άγρυπνες προσπάθειες πετύχαμε την αμετάκλητη κυβερνητική απόφαση για να πετάξουμε στις χωματερές τρείς χιλιάδες τόνους κίτρα λαμβάνοντας σαν αποζημίωση 52 εκατομμύρια δραχμές. Αυτή ήταν η πρώτη απόσυρση αγροτικών προϊόντων σε όλη τη χώρα μας, που έδωσε παράταση ζωής στην κιτρένωση και ανακούφιση στο σύνολο των Ελλήνων κιτροπαραγωγών.
Αυτός ήταν ο Μίνωας ο Ζομπανάκης, ο συνονόματος του βασιλιά Μίνωα της μυθολογίας, που στο πέρασμά του άνοιγαν όλες οι πόρτες της επιστημονικής και της πολιτικής εξουσίας.
Εύχομαι ο Θεός να τον ανταμείψει εκεί που πήγε και να είναι ελαφρό το χώμα του χωριού του που τον σκέπασε στις Καλύβες Αποκορώνου.