» και… η πτώση των ειδώλων!
Στο χώρο της Πολιτικής, της Τέχνης και του Αθλητισμού τα είδωλα – “stars” έχουν θορυβώδη και εκτυφλωτική, λόγω της δημοσιότητας, πορεία, αλλά πολύ συχνά ακολουθεί απρόσμενη η πτώση.
Πριν από 20 χρόνια, στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, αεροπλάνα οδηγήθηκαν από αεροπειρατές και προσέκρουσαν στους Δίδυμους Πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου της Αμερικής. Παρά τις όποιες καταστροφές που οδήγησε ο θρησκευτικός φανατισμός της εποχής, η πράξη αυτή σηματοδοτούσε συμβολικά τουλάχιστον και την πτώση μίας κλονισμένης από αξίες καταναλωτικής κοινωνίας. Τούτες τις ημέρες ζήσαμε και πάλι μία νέα γεωπολιτική κατάσταση με την επιστροφή των Ταλιμπάν στην Καμπούλ του Αφγανιστάν.
Άγνωστοι εκτινάσσονται ξαφνικά πολύ ψηλά στην ηγετική ιεραρχία. Ο κόσμος αρχίζει να προβληματίζεται και πάλι για το μέλλον του κόσμου που συνεχίζει να ανηφορίζει προς άγνωστη κατεύθυνση!
Πέρα από τις ικανότητες και τις πράξεις των ηγετών, η ψυχολογική αιτιολογία της πτώσης των ειδώλων χάνεται μέσα στη φοβερά σύνθετη, ομιχλώδη επιθετικότητα της ανθρώπινης ψυχής. Καταφέρνουν να γίνουν σε μία βραδιά οι μάγοι θαυματοποιοί της φυλής. Η ύπαρξή τους είναι συνδεδεμένη με ιδιότητες και δυνάμεις θεϊκές, ταυτισμένες με την ύλη και τη δύναμη της ταχύτητας. Μπορεί και πρέπει να κάνει θαύματα. Να ανατρέψει ιστορικές πορείες σε χρόνο μηδέν. Η επιτυχία μεγαλουργεί, αλλά η αποτυχία αποτελεί εκδήλωση αδυναμίας, η μη ανταπόκριση, στον παντοδύναμο ηγέτη επιφέρει έντονο τραυματικό πλήγμα στην ψυχή. Η ταπείνωση του αρχηγού βιώνεται από το άτομο σαν προσωπική ταπείνωση και πτώση της αυτοεκτίμησης.
Ο ποδοσφαιριστής που χάνει το γκολ, ξεσηκώνει ένα τεράστιο αναστεναγμό στην κερκίδα, για να ακολουθήσουν βρισιές και ταπεινώσεις. Ο αθλητής – απόλυτο είδωλο μπαίνει στο περιθώριο με μία εσφαλμένη δήλωσή του. Η απομυθοποίηση του ηγέτη τον σκοτώνει στη συνείδηση του οπαδού. Γιατί φέρνει απελπισία, φόβο για το μέλλον και οργή. Και το τραύμα αυτό που φυσιολογικά ακολουθείται από την αναζήτηση του νέου ειδώλου, στρεβλώνει την πραγματικότητα περισσότερο. Μεγαλύτερες απαιτήσεις, μεγαλύτερος παραλογισμός και μεγαλύτερη ενδοτικότητα στις ψεύτικες υποσχέσεις του επόμενου.
Ημέρες πένθους οι σημερινές. Συμπτωματικά ζούμε τούτες τις μέρες δύο πτώσεις μεγάλων ειδώλων για ξεχωριστές ομάδες και ξεχωριστούς λόγους. Μουσικοί και οι δύο: Ο Mad Clip και ο Μίκης Θεοδωράκης. Ο Mad Clip, οδηγώντας το μοντέρνο αυτοκίνητό του με ταχύτητα, καρφώθηκε σε μία κολώνα με τραγικό αποτέλεσμα για τον νεαρό τράπερ. Ο αείμνηστος, μεγάλος Έλληνας Μίκης τρέχει με ταχύτητα φωτός στις φλέβες της οικουμένης. Μουσική περιορισμένη σε ένα κοινό λίγων ψυχών, η ψυχή του κόσμου ο δεύτερος. Φωνή δομικής ανομίας ο πρώτος, η φωνή της Ελλάδος, του Ελληνισμού και της Ρωμιοσύνης ο δεύτερος.
Ανέδειξε την ευκολία του πρόσκαιρου βίου ο πρώτος, τον οικουμενικό άνθρωπο του Πολιτισμού μας ο δεύτερος. Και συνεχώς το χάσμα θα αυξάνεται ανάμεσα στις άλογες αναζητήσεις του μάγου που προκαλεί θαυμασμό, άνοδο στα ύψη, ματαίωση και στη συνέχεια απογοήτευση. Θνητός ο ένας, αθάνατος ο άλλος. Ο θάνατος σβήνει τα πάντα, αλλά ο αθάνατος Μίκης κάνει τα έσχατα να εισβάλουν στην ιστορία και να δίνουν διαστάσεις ρεαλισμού στο όνειρο.
Οι ηγέτες γίνονται από τη μία στιγμή στην άλλη θεοί – δαίμονες και από τα σύννεφα διώχνονται στο πυρ το εξώτερο, γίνονται αποδιοπομπαίοι τράγοι της δικής μας βιωματικής προσέγγισης της πραγματικότητας. Ο Μίκης Θεοδωράκης, όμως, ποτέ δεν επέτρεψε τη μυθοποίησή του. Είχε καθημερινές, λαϊκές πρακτικές προσέγγισης των οπαδών του. Δεν ήταν κάτι ξεχωριστό από αυτούς, αλλά ένας από αυτούς. Η μουσική παρακαταθήκη ενός ογκόλιθου “πάντρεψε” αξεπέραστα το λαϊκό τραγούδι με την ποίηση και κατέδειξε σε όλο τον κόσμο ότι ελληνισμός σημαίνει πολιτισμός.
Από τη μία ο μύθος, ισοπεδωτικός και παραμορφωτικός. Από την άλλη ο “μουσικός γητευτής” των λαών ολόκληρη η Οικουμένη, η Ρωμιοσύνη, η Κρήτη, τα Χανιά στην πελώρια αγκαλιά του «Γίγαντα», μία αγκαλιά μελωδική, ερωτική και επαναστατική συνάμα.
Περήφανοι ως Έλληνες αποχαιρετούμε τον Μίκη με τη βεβαιότητα ότι θα είναι «Αιωνία η Μνήμη του»!