Μοχλός ανάπτυξης κι απελευθέρωσης της κοινωνίας
Στην Ελλάδα µέχρι τώρα το κυρίαρχο µοντέλο δηµιουργίας-προώθησης και υλοποίησης της επιστηµονικής «γνώσης» είναι το δηµόσιο πανεπιστήµιο. Τα ∆ηµόσια Πανεπιστήµια ενώ επί µακρόν αντιµετωπίζουνε προβλήµατα, όπως οι περιορισµένοι πόροι, η γραφειοκρατία και η έλλειψη ευελιξίας, έχουνε παράλληλα εξασφαλίσει µια συνταγµατική µέριµνα προστασίας µε το άρθρο 16 του συντάγµατος, µέριµνα η οποία παραπέµπει περισσότερο στην προστασία συµφερόντων παρά στην προστασία του αγαθού της γνώσης. Έτσι, λοιπόν, το ∆ηµόσιο Πανεπιστήµιο έχοντας την αποκλειστικότητα, µαζί µε τη παραγωγή γνώσης δηµιούργησε στρεβλώσεις στην αξιοποίηση επιστηµόνων και στην δυνατότητα τους να παράγουν.
Το Πανεπιστήµιο είναι κέντρο που αποτελεί συχνά την αφετηρία για την εξουσία της γνώσης, σε αυτό συγκεντρώνονται οι πόροι και οι ευκαιρίες που επιτρέπουν στα άτοµα να αποκτήσουν γνώση και να εξελιχθούν.
Σ’ Ένα πανεπιστήµιο δηµιουργούνται τοµείς όπως είναι βιβλιοθήκες , σχολές, , οργανωµένες ερευνητικές οµάδες , ακόµα και οργανωµένες διαδικτυακές οµάδες .που συγκροτούνε µια πανεπιστηµιούπολη, που µέσα εκεί δηµιουργείτε η «κρίσιµη γνώση» και αποκτάτε πληροφόρηση που µπορεί να αλλάξει ή να επηρεάσει τη ζωή, την καριέρα, τις αποφάσεις και τις προοπτικές των ανθρώπων. Οι άνθρωποι που έχουν πρόσβαση σε αυτή τη γνώση έχουν συνήθως µεγαλύτερη εξουσία και ευκαιρίες σε σχέση µε όσους δεν έχουν πρόσβαση σε αυτήν.
Η εξουσία που αποκτάτε µε την «γνώση» µπορεί να χρησιµοποιηθεί για το καλό ή για το κακό. Κάποιοι µπορεί να αποκτήσουν γνώση προς όφελος της ανθρωπότητας, ενώ άλλοι µπορεί να τη χρησιµοποιήσουν για να εξυπηρετήσουν τα προσωπικά τους συµφέροντα και να ασκήσουν εξουσία πάνω στους άλλους. Παρόλα αυτά η «γνώση» και η εξουσία που αποκτάτε µέσα από αυτή µπορεί να δηµιουργήσει ανισότητες, αλλά µπορεί και να αποτελέσει ένα πολύτιµο εργαλείο για την πρόοδο και την ανάπτυξη της κοινωνίας. Οι καλύτερες επιστηµονικές ανακαλύψεις, οι πρωτοποριακές τεχνολογίες και οι προοδευτικές ιδέες προέρχονται συχνά από τα Πανεπιστήµια κέντρα γνώσης και έχουν τη δυνατότητα να µετασχηµατίσουν τον κόσµο γύρω µας.
Συνολικά, το Πανεπιστήµιο που παράγει την «γνώση» είναι πολύ σηµαντικό η πρόσβαση σε αυτήν να είναι χωρίς εµπόδια για όλους που την θέλουνε και την επιζητουν, ώστε να διασφαλίζεται η ισότητα και η δηµοκρατία στην κοινωνία.
Η δηµιουργία και λειτουργία των Ιδιωτικών Πανεπιστηµίων ,παράλληλα µε τα ∆ηµόσια Πανεπιστήµια θα αποτελέσουν το µηχανισµό που θα απελευθέρωση την Ελληνική κοινωνία-τους επιστήµονες (Έλληνες και ξένους) και θα δηµιουργήσει νέες προοπτικές ανάπτυξης, ενεργοποιώντας νέες τακτικές.
Θα προσφέρει εναλλακτική επιλογή για τους σπουδαστές και τους ερευνητές. Οι φοιτητές θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν ανάµεσα σε ποιοτικά ∆ηµόσια Πανεπιστήµια και Ιδιωτικά Πανεπιστήµια που προσφέρουν εξειδικευµένα προγράµµατα σπουδών. Πιθανών η ανταγωνιστικότητα που θα δηµιουργηθεί µε την παρουσία Ιδιωτικών Πανεπιστηµίων να ωθήσει τα ∆ηµόσια Πανεπιστήµια να βελτιώσουν την ποιότητα των προγραµµάτων τους και να εξοικονοµήσουν πόρους για να ανταγωνιστούν.
Επιπλέον, η παρουσία των Ιδιωτικών Πανεπιστηµίων µπορεί να ενθαρρύνει την έρευνα και την καινοτοµία στον ακαδηµαϊκό κόσµο, καθώς θα δηµιουργηθεί ανάγκη για αναζήτηση νέων ιδεών και προσεγγίσεων για να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα.
Η δηµιουργία Ιδιωτικών Πανεπιστηµίων θα προσελκύσει επιστήµονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Έλληνες επιστήµονες που είχαν εγκαταλείψει τη χώρα λόγω έλλειψης ευκαιριών, θα έχουν τη δυνατότητα να επιστρέψουν και να συµβάλλουν στην εκπαίδευση και την έρευνα στα Ιδιωτικά Πανεπιστήµια. Τα ξένα Ιδιωτικά Πανεπιστήµια θα φέρουν ξένους επιστήµονες και διδάσκοντες, διευρύνοντας έτσι τις γνώσεις και τις εµπειρίες που διατίθενται στους φοιτητές. Όλα τα παραπάνω αναµένεται να δηµιουργήσουν έναν δυναµικό ακαδηµαϊκό κόσµο στην Ελλάδα, µε επιστήµονες που είναι ενθουσιασµένοι και συνεπείς στην έρευνα και την εκπαίδευση. Αυτός ο δυναµισµός µπορεί να οδηγήσει σε νέες ανακαλύψεις, καινοτόµες τεχνολογίες και αναπτυξιακές προοπτικές για την Ελλάδα.
Ωστόσο, είναι σηµαντικό να δοθεί προσοχή στην ποιότητα και στην υπευθυνότητα των Ιδιωτικών Πανεπιστηµίων, ώστε να αποφευχθούν οι αρνητικές επιπτώσεις που µπορεί να προκύψουν από την έλλειψη ελέγχου και παρακολούθησης.
Οι αποφάσεις και οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρώνονται στη συνεργασία και συµπλήρωση µεταξύ των Ιδιωτικών και των ∆ηµόσιων Πανεπιστηµίων, προκειµένου να επωφεληθεί η Ελληνική κοινωνία και η επιστηµονική κοινότητα συνολικά.
* Ο Χαράλαµπος Μπατάκης είναι Μαιευτήρας – Χειρ. Γυναικολόγος,
εξειδικευµένος στην εµβρυοµητρική Ιατρική
Τ.Ε/ΤΗΣ Μ/Γ & Υπεύθυνος Κ.Ο.Π.
του Ν.Γ.Ν. ΧΑΝΙΩΝ
