» Η µεγάλη κληρονοµιά και συνεισφορά της Ευρώπης
Η εκπαίδευση είναι µια διαχρονικά πολυσυζητηµένη υπόθεση και αφορά µεταξύ άλλων και την Ευρώπη, που ως Κοιτίδα του Πολιτισµού µετά την Αρχαία Ελλάδα, έχει κάθε λόγο να επενδύει σε αυτήν, βοηθώντας µε τον τρόπο αυτόν στον γόνιµο και εποικοδοµητικό προσανατολισµό των νέων ανθρώπων αλλά και γενικότερα όλων αυτών που ενδιαφέρονται – ανεξαρτήτου ηλικίας – για αυτό που αποκαλείται εκπαίδευση, που τόσο συµβάλλει στην απόκτηση ουσιαστικής Παιδείας.
Στην Ευρώπη, η εκπαιδευτική διαδικασία ξεκινά από τις πολύ µικρές ηλικίες και εκτείνεται στις µεγαλύτερες. Μεγάλο ρόλο σε αυτό παίζει λοιπόν παίζει η Σχολική αλλά και η Πανεπιστηµιακή εκπαίδευση.
Στην χώρα µας, βέβαια, όλα αυτά εξακολουθούν να είναι και να παραµένουν προβληµατικά, µιας και σχεδόν καµία κυβέρνηση δεν κατόρθωσε µέχρι στιγµής να βάλει κάποια τάξη στην εφαρµογή των κατά τα άλλα πολλά υποσχόµενων εκπαιδευτικών συστηµάτων.
Η Ευρώπη πάντως στο σύνολό της στοχεύει µέσα από τους Θεσµούς της να ανανεώνει τα εκπαιδευτικά συστήµατα και να στηρίζει τις εθνικές πολιτικές.
Μεγάλη όµως είναι και η συµβολή της ΕΕ στην προσφορά παγκόσµιας εκπαιδευτικής βοήθειας, µιας και σύµφωνα µε τις αρχές που την διέπουν, η προτεραιότητα που δίδεται στην εκπαίδευση είναι σηµαντική. Αναφερόµαστε λοιπόν στις ευρωπαϊκές επενδύσεις για την εκπαίδευση.
Πράγµατι λοιπόν, όπως πληροφορούµαστε από ευρωπαϊκές πηγές, η ΕΕ έχει αυξήσει τις εξωτερικές επενδύσεις της στην εκπαίδευση και παραµένει έτοιµη να συνεργαστεί στενά µε τις χώρες-εταίρους που τηρούν τις δεσµεύσεις τους.
Τα θεσµικά όργανα της ΕΕ, όπως αναφέρεται, µαζί µε τα κράτη – µέλη συνεισφέρουν περισσότερο από το ήµισυ της παγκόσµιας βοήθειας για την εκπαίδευση, στηρίζοντας τον τοµέα της εκπαίδευσης σε 100 και πλέον χώρες.
Τώρα σε ότι αφορά τα ποσοστά προσφοράς στην εκπαίδευση, η ΕΕ διαθέτει το 10% του προϋπολογισµού της ανθρωπιστικής βοήθειας στην εκπαίδευση σε ασταθή περιβάλλοντα για εκατοµµύρια παιδιά που πλήττονται από ανθρωπιστικές κρίσεις και συγκρούσεις.
Μόνο το 2023, η στήριξη αυτή υπερέβη τα 162 εκατ. ευρώ.
Κατά την περίοδο 2021-2027, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διαθέσει συνολικά τουλάχιστον το 10% του προϋπολογισµού της για τις διεθνείς εταιρικές σχέσεις µε την Αφρική, τη Λατινική Αµερική και την Καραϊβική, την Ασία και τον Ειρηνικό για την εκπαίδευση, µε κύριους στόχους το ποιοτικό εκπαιδευτικό προσωπικό, τις δεξιότητες ζωής και εργασίας για τον 21ο αιώνα, τα συµπεριληπτικά και δίκαια εκπαιδευτικά συστήµατα που είναι έτοιµα να στηρίξουν την ψηφιακή και την πράσινη µετάβαση, την επαγγελµατική εκπαίδευση και κατάρτιση µε γνώµονα τις ευκαιρίες, καθώς και την τριτοβάθµια εκπαίδευση και την κινητικότητα.
Στο πλαίσιο της «Global Gateway,» πρωτοβουλίες όπως η περιφερειακή πρωτοβουλία εκπαιδευτικών για την Αφρική και η κινητικότητα των νέων για την Αφρική, καθώς και προγράµµατα όπως το Erasmus + αποτελούν βασικό µέσο για την επίτευξη αυτών των στόχων.
Όπως βλέπουµε λοιπόν, η εκπαίδευση που παρέχεται από την Ευρώπη βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας της.
Τα παιδιά και η πρόσβασή τους στην όλη εκπαιδευτική διαδικασία είναι ένα από τα κυρίαρχα µελήµατα της ΕΕ.
Σύµφωνα µε τα διαθέσιµα στοιχεία, παρά τον στόχο της βιώσιµης ανάπτυξης για την εξασφάλιση ποιοτικής εκπαίδευσης για κάθε παιδί, εξακολουθούν να υπάρχουν 244 εκατοµµύρια παιδιά που δεν πηγαίνουν στην πρωτοβάθµια ή δευτεροβάθµια εκπαίδευση. Μεταξύ των παιδιών προσφύγων, µόνο το 77% έχει εγγραφεί στην πρωτοβάθµια και το 31% στη δευτεροβάθµια εκπαίδευση.
Κάθε χρόνο, περίπου 12 εκατοµµύρια κορίτσια παντρεύονται πριν από την ηλικία των 18 ετών – συµπεριλαµβανοµένου του 38% των κοριτσιών στην υποσαχάρια Αφρική. Περισσότερα από 150 εκατοµµύρια παιδιά ηλικίας 5 έως 17 ετών είναι θύµατα καταναγκαστικής εργασίας.
Η ΕΕ δαπάνησε περισσότερο από 1 δισεκατοµµύριο ευρώ για την εκπαίδευση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης την περίοδο µεταξύ 2015 και 2023.
Για το 2024, η ΕΕ έχει διαθέσει 157 εκατ. ευρώ για τη στήριξη της µάθησης των παιδιών και των νέων που βρίσκονται σε ανθρωπιστικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
Το µερίδιο της χρηµατοδότησης που διατίθεται για την εκπαίδευση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον ανθρωπιστικό της προϋπολογισµό έχει αυξηθεί σηµαντικά τα τελευταία χρόνια (ξεκινώντας από 1% το 2015). Από το 2019 έχει διατηρηθεί στο 10% του αρχικού ανθρωπιστικού προϋπολογισµού.
Πάνω από 21 εκατοµµύρια κορίτσια και αγόρια που επλήγησαν από κρίσεις σε 63 διαφορετικές χώρες παγκοσµίως επωφελήθηκαν από εκπαιδευτικά έργα που χρηµατοδοτήθηκαν από την ΕΕ µεταξύ 2015 και 2023.
Η ανθρωπιστική χρηµατοδότηση της ΕΕ παρέχεται µέσω των ανθρωπιστικών εταίρων της, κυρίως ΜΚΟ, οργανισµών των Ηνωµένων Εθνών και διεθνών οργανισµών.
Για να επιτευχθεί καθολική πρωτοβάθµια και δευτεροβάθµια εκπαίδευση έως το 2030 απαιτούνται 44 εκατοµµύρια επιπλέον ειδικευµένοι εκπαιδευτικοί.
Απαιτούνται επενδύσεις για να προσαρµόσουν τα εκπαιδευτικά συστήµατα για τις απαιτήσεις του µέλλοντος και να ανακτήσουν τις µαθησιακές απώλειες, σύµφωνα µε τις δεσµεύσεις που αναλήφθηκαν στη σύνοδο κορυφής των Ηνωµένων Εθνών για τον µετασχηµατισµό της εκπαίδευσης του 2022.
Όπως βλέπουµε λοιπόν η Ευρώπη διαθέτει µεγάλα ποσά για την εκπαίδευση και σε χώρες εκτός ΕΕ. Η εκπαίδευση, µεταξύ άλλων, βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας. Πρέπει όµως να γίνουν και ακόµη περισσότερα γιατί ο αριθµός των παιδιών που παραµένουν χωρίς εκπαίδευση παγκοσµίως είναι πολύ µεγάλος.
Εντός της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι τα εκπαιδευτικά συστήµατα σε χώρες µε µεγάλη εκπαιδευτική παράδοση όπως η Γαλλία, έχουν χάσει την παλιά τους αίγλη και σηµασία, τα πράγµατα είναι διαφορετικά καθώς προσφέρονται ακόµη ευκαιρίες για σωστή και πλουραλιστική εκπαίδευση.
Η ΕΕ εξακολουθεί να ξοδεύει µεγάλα ποσά και για την σχολική αλλά και την πανεπιστηµιακή εκπαίδευση.
Αν οι προσπάθειες συνεχιστούν και τηρηθούν οι προγραµµατικές δεσµεύσεις, η κατάσταση µπορεί να βελτιωθεί σε µεγάλο βαθµό. Σε αυτό βέβαια πρέπει να συµβάλλουν και τα κράτη – µέλη µε τις εθνικές τους πολιτικές και τα διαθέσιµα κονδύλια για την εκπαίδευση.
