Πάντοτε θα υπάρχουν βιβλία που είναι προορισμένα να διατηρήσουν την αξία τους στο διάβα του χρόνου. Ανάμεσα σε αυτά τα έργα αξίζει να ενταχθούν οι καρποί της συγγραφικής διαδρομής του εκλεκτού συναδέλφου Ηλία Ε. Μαζοκοπάκη. Ο συγγραφέας, διδάκτορας της Ιατρικής και πτυχιούχος της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, έχει ασχοληθεί ενεργά με την έρευνα στα αντίστοιχα επιστημονικά πεδία. Στο νέο (δεύτερο κατά σειρά έκδοσης) βιβλίο του, το οποίο είναι καρπός εμπεριστατωμένης μελέτης και έρευνας, καταγράφει και ερμηνεύει προτυπώσεις και προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης που αναφέρονται στα Πάθη και τη Σταύρωση του Χριστού.
Στον πρόλογο του βιβλίου επισημαίνει: «Το φαινόμενο της υποβάθμισης ή απόρριψης της Παλαιάς Διαθήκης αντιμετωπίζει η Εκκλησία μας από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους μέχρι και σήμερα… Εν τούτοις, την ισοτιμία και το ισόκυρο των δύο αυτών Διαθηκών που απαρτίζουν την Αγία Γραφή, μαρτυρεί ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός στην Καινή Διαθήκη, επαναλαμβάνουν οι απόστολοι, αποδέχονται και κηρύττουν οι Πατέρες της εκκλησίας μας…
Η Παλαιά Διαθήκη συνιστά τη θεμελιώδη προϋπόθεση της Καινής Διαθήκης και η Καινή Διαθήκη την απαραίτητη συμπλήρωση της Παλαιάς, αλλά και το κλειδί για την αυθεντική κατανόησή της…
…Η Παλαιά Διαθήκη είναι κατάμεστη από προτυπώσεις, εικονικές παρομοιώσεις, παραστατικές προεικονίσεις και προφητείες γεγονότων της Θείας Οικονομίας, η πραγματοποίηση των οποίων έλαβε χώρα στην Καινή Διαθήκη, στους χρόνους της επίγειας παρουσίας του Ιησού Χριστού…
…Ορισμένα από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα τύπων και προφητειών για τα προαποφασισμένα και προσχεδιασμένα, σχετικά με την Ανάσταση του Θεανθρώπου Χριστού, γεγονότα της λυτρωτικής Θείας Οικονομίας, επιχειρεί να παραθέσει και να σχολιάσει αυτό το πόνημα, έχοντας ως ασφαλείς οδηγούς την Αγία Γραφή και τους αυθεντικούς ερμηνευτές της, τους Αγίους δηλαδή Πατέρες και Διδασκάλους της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, οι οποίοι είναι το εχέγγυο της αληθείας…». Τα γεγονότα της Σταύρωσης και της Ανάστασης του Χριστού με βάση τα ευαγγελικά κείμενα, αλλά και σε αντιπαραβολή με τις προφητικές αναφορές του ίδιου του Ιησού παρατίθενται στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου, ως προϋπόθεση και αφετηρία κατανόησης των επόμενων δύο κεφαλαίων, όπου παρουσιάζονται και σχολιάζονται οι προτυπώσεις και προφητείες από την Παλαιά Διαθήκη.
Ο επί του Σταυρού θάνατος του Ιησού σηματοδοτεί την ανοιχτή σύγκρουση του Φωτός με το Σκότος, της Ζωής με τον Θάνατο και με κάθε μορφή έκφρασής του. Η εύλογα εκτενής αναφορά των ευαγγελιστών στα γεγονότα γύρω από την κοσμοϊστορική για την πορεία της ανθρωπότητας σύγκρουση δίνει το έναυσμα για εμπεριστατωμένο, από πλευράς του συγγραφέα, ερμηνευτικό σχολιασμό, ο οποίος βασίζεται στην επιστημονική σκέψη (θεολογία, ιατρική, κοινωνιολογία, ιστορία). Ο σταυρικός θάνατος εθεωρείτο, μέχρι τη Σταύρωση του Ιησού, ως ο πλέον μαρτυρικός, απεχθής και επαίσχυντος. Παρέδιδε τον καταδικασμένο και μελλοθάνατο γυμνό στη χλεύη και το εκδικητικό μένος ενός όχλου εθισμένου σε τέτοιου είδους θεάματα. Του επεφύλασσε απερίγραπτη οδύνη και παρατεταμένο μαρτύριο, πάντοτε σε συνδυασμό με κάθε είδους εκδηλώσεις βίας εκ μέρους μικρών και μεγάλων σε ηλικία θεατών. Ο μετέωρος και κρεμάμενος από τον σταυρό κατάδικος, του οποίου τα μέλη είχαν καρφωθεί και τα οστά είχαν θραυστεί από τα υπερμεγέθη καρφιά, βίωνε τον βραδύ θάνατο μέσα από τη συνεχή απώλεια αίματος και το αφόρητο άλγος. Η εξουσία, η οποία επεφύλασσε τέτοιου είδους ποινή, προέβλεπε, στο πλαίσιο της επίδειξης υποτυπώδους “ευσπλαχνίας” προς το μαρτύριο του εσταυρωμένου μελλοθάνατου, τη χορήγηση “εσμυρνισμένου οίνου”, ώστε να αμβλύνονται οι αισθήσεις και να μειώνεται η ένταση του πόνου. Προς αυτό τον θάνατο βάδισε ο Ιησούς, με την επίγνωση ότι προσέφερε “λύτρον υπέρ του κόσμου”.
Δέχτηκε να υποστεί την αγριότατη και πιο ατιμωτική τιμωρία, ως ποινή για την αγάπη και το λυτρωτικό Λόγο Του. Παρέμεινε κρεμάμενος επάνω στον Σταυρό επί ώρες, έως ότου έρθει η στιγμή να παραδώσει το πνεύμα. Πάνω από το κεφάλι Του υπήρχε η χλευαστική επιγραφή, γραμμένη στην εβραϊκή, ελληνική και λατινική γλώσσα: «Ιησούς Ναζωραίος ο Βασιλεύς των Ιουδαίων». Για τον χριστιανικό κόσμο, το πλέγμα αυτών των γεγονότων, με αποκορύφωση την Ανάσταση του Κυρίου, οδηγεί και στηρίζει τα βήματα του ανθρώπου στην αγωνιώδη πορεία του. Η στήριξη αυτή συνοδεύεται από τη διαρκή υπόμνηση ότι η πορεία αυτή είναι ένας ακατάπαυστος αγώνας και ότι τον όποιο προσωπικό Γολγοθά θα ακολουθήσει νομοτελειακά η Ανάσταση, όπως αυτή γίνεται αντιληπτή στην πνευματική της διάσταση.
Αλλά και για τον πέραν της χριστιανοσύνης κόσμο η Σταύρωση και η Ανάσταση σηματοδοτούν πολύ σημαντικές έννοιες και εμπεριέχουν ισχυρότατο συμβολισμό. Άλλωστε το μήνυμα της Ανάστασης πάντοτε προσκαλεί όσους θα ήθελαν να επιχειρήσουν την προσέγγισή του, αρνούμενοι τον εγωκεντρισμό, την αυταρέσκεια, τη ματαιοδοξία. Στη μεγάλη αυτή στιγμή της χριστιανικής πίστης καλούνται όλοι να μετέχουν, αποφορτισμένοι από τα βάρη και τις αγωνίες που η ζωή σε έναν κόσμο ακραία κενόδοξο, υλικοκεντρικό και ανταγωνιστικό, επιφυλάσσει για τον καθένα.
Το βιβλίο του Ηλία Μαζοκοπάκη είναι ένα πληρέστατο, πολύπλευρα φωτισμένο και εξαιρετικά ενδιαφέρον οδοιπορικό προς αυτή την κατεύθυνση: «…Η Ανάσταση του Χριστού εορτάζεται από την εκκλησία μας από τη στιγμή της καταβάσεώς Του στον Άδη, όπου ελευθέρωσε τις ψυχές των δικαίων της Παλαιάς Διαθήκης από το κράτος του θανάτου και του διαβόλου. Γι’ αυτό και η κατ’ εξοχήν βυζαντινή ορθόδοξη εικόνα της Ανάστασης του Κυρίου επιγράφεται: “Εις Άδου κάθοδος” και συνδέει δύο γεγονότα. Το ένα είναι ιστορικό και το άλλο εσχατολογικό: είναι η Ανάσταση του Χριστού “εν χρόνω” και η δική μας ανάσταση, η κοινή ανάσταση όλων μας, στα έσχατα…».
Όπως υπογραμμίζει και ο αείμνηστος Φώτης Κόντογλου, η εικόνα της καθόδου του Χριστού στον Άδη «…είναι η γνησία Εικών της Αναστάσεως, ήν παρέδωσαν ημίν οι παλαιοί αγιογράφοι, σύμφωνος με την υμνωδίαν της Εκκλησίας μας. Εκφράζει δε διά της ζωγραφικής όσα ιερά και συμβολικά νοήματα εκφράζει ιδία το πασίγνωστον και υπό πάντων ψαλλόμενον, από παίδων έως γερόντων, τροπάριον ‘Χριστός ανέστη εκ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας, και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος”»…
