Όλα τα ξύλα του βουνού δε μοιάζει τό ’να στ’ άλλο,
το ένα εικόνα γίνεται, και κάρβουνο το άλλο.
-Στις παραμονές των περασμένων Χριστουγέννων (2016) και λίγες μέρες προτού κατέλθει στη γη ο θεάνθωπος Ιησούς, ανήλθε στα επουράνια Γραμπουσιανά ακρογιάλια ο εραστής και Τροβαδούρος των επίγειων, ο αοίδιμος ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Π. ΔΕΙΚΤΑΚΗΣ (εφεξής Α.Δ.), που ήταν άνθρωπος «κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὀμοίωσιν» του Δημιουργού.
-Με τον αείμνηστο ήμασταν συμμαθητές στο παλαιό εξατάξιο Γυμνάσιο Καστελλίου Κισάμου, στις αρχές της δεκαετίας του 1950, εγώ βέβαια ως μεγαλύτερος φοιτούσα στις τελευταίες τάξεις, ενώ εκείνος ως μικρότερος ήταν στις πρώτες. Ο Α.Δ. ήταν ένα ξεχωριστό παιδί, περιποιημένο και καθαρό, προσέτι όμως και ένας πολύ καλός ή άριστος μαθητής. Και αυτόν τον αξιοπρόσεκτο μαθητάκο επικοσμούσε κι’ ’ένα αξιοζήλευτο πνευματικό χάρισμα, ένα ταλέντο θεϊκό, εκείνου του Πνευματικού δημιουργού! («Πᾶσα δόσις ἀγαθἠ καί πᾶν δώρημα τέλειον ἂνωθεν ἐστίν καταβαῖνον»). Αλλά ο Α.Δ. δεν είχε μόνο τη δυνατότητα να ποεί ποιήματα και πεζά λογοτεχνήματα, αλλά και να τα διαβάζει και να τα απαγγέλνει, δικά του ή άλλων, με σωστή άρθρωση φωνής και ανάλογη ψυχοσωματική υπερδιέργεση, λες και είχε σπουδάσει ορθοφωνία σε Σχολή Φωνητικής, (καθώς οι ηθοποιοί και οι ρήτορες), αν και ήταν τόσος μικρός!
Και ενθυμούμαι που ο τότε Γυμνασιάρχης Θεοδ. Τασόπουλος, Μανιάτης την καταγωγἠ και δεινός φιλόλογος, καλούσε συχνά τον Α.Δ, στο Γραφείο των καθηγητών και τον ανέβαζε «ἐπί βήμα ὑψηλόν πεποιημένον (κάθισμα ή τραπεζάκι), ὃπως ἀκούατο ὡς ἐπί πλεῖστον τοῦ ὁμίλου», για ν’ απολαμβάνει την απαγγελία του! Όμως στο ίδιο ακριβώς χάρισμα της ορθοφωνικής απαγγελίας το κληρονόμησε και η πρωτότοκη κόρη του ΑΛΕΞΙΑ, η οποία σε μια Σχολική εορτή για τη Μάχη της Κρήτης, απαγγέλνοντας ορθοφωνικά και με ταυτόχρονη ψυχοσωματική υπερδιέγερση, ένα σχετικό ποίημα του πατέρα της, μετέδωσε και σκόρπισε σ’ όλους εμάς μεγάλα ρίγη Εθνικής συγκίνησης!
-Μετά το Γυμνάσιο οι δρόμοι μας χώρισαν, ξενιτευθήκαμε και οι δυο μας πάμφτωχοι και ορφανοί. Και σπουδάσαμε ξεπερνώντας χίλια – μύρια κύματα, αλλά ξαναγυρίσαμε στο Καστέλλι («Σαν αλαργάρει ο λαγός και πάει χίλια μίλια, γυρἰζει και ξαναπατεί στα ζάλα του τα ίδια»). Ήταν τέλη της δεκαετίας 1970. Εγώ διορισμένος φιλόλογος στο Γυμνάσιο Καστελλίου Κισάμου, και εκείνος έμπορος – καταστηματάρχης, υπηρετώντας ταυτόχρονα τον κερδώο και το Λόγιο Ερμή, δηλαδή έμπορος, συνάμα δε και Λογοτέχνης, δημοσιολόγος και παραγωγός ραδιοφωνικών εκπομπών Κρητικής Μουσικής.
Εκείνος ήταν νυμφευμένος με τη εκλεκτή φιλόλογο και θεοσεβέβαστη συνάδελφό μου ΜΑΡΙΑ ΜΑΝΙΟΥΔΑΚΗ, που του χάρισε 4 όμορφες και καλοαναθρεμμένες κόρες.
-Ο Α.Δ. γεννήθηκε στο ιστορικό και γραφικό χωριουδάκι (κάμπος, βουνό και θάλασσα) ΚΑΛΥΒΙΑΝΗ του κόλπου ΚΙΣΑΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ, που μαζί με τους άλλους Συνοικισμούς (Νιο χωριό, Λαρδάς, Φουρνάδω κ.α.π.) αποτελούσε την τέως Κοινότητα Γραμβούσας.
-Ο Α.Δ. πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια: σε ηλικία μόλις 9 μηνών τον πήρε η γιαγιά του στο ΛΑΡΔΑ, προκειμένου ν’ αλαφρύνει την κόρη της, που ήτα πάλι έγκυος. Ο Α.Δ. ήταν μέλος πολυμελούς οικογένειας και στην παιδική ηλικία των 9 ετών έχασε τη ΜΑΝΑ του. Αλλά η ορφάνια από τη ΜΑΝΑ ήταν γι’ αυτόν μεγάλο χτύπημα της Μοίρας.
Όμως αυτή η ορφάνια δεν κατάλυσε ψυχοπνευματικά τον Α.Δ., έτσι ώστε να καταντήσει αλητάκος, κλεφτρόνι, πρεζόνι, κακούργος, δηλαδή «Μοιραίος». Αντίθετα γιγαντώθηκε μέσα του εκείνη η καλή και τεράστια ψυχοπνευματική δύναμη, την οποίαν η ψυχολογία ονομάζει «θετική αντίδραση», η οποία οδήγησε θετικά τα βήματα του προς τα ωραία και τα μεγάλα…
Αλλ’ όπως πέραν τούτου ο Α.Δ. είχε αφ’ ενός μεν καλό δέκτη των ψυχοπνευματικών ερεθισμάτων και πλούσιο συναισθηματικό κόσμο, αφ’ ετέρου δε το περιβάλλον του, που έζησε και πρόσφερε πάμπολλες ανάλογες οτικοακουστικές εικόνες .
Ύστερα γοητεύτηκε από τις διηγήσεις των μεγαλύτερων του για την ιστορία και τους θρύλους των Γραμπουσιανών τόπων. Εκείνο όμως που ασφαλώς οδήγησε ανηφορικά τα δημιουργικά βήματα του ήτανε κάτι άλλο και διαφορετικό, ήταν μυστικές φωνές που άκουγε μέσα του και μόνον εκείνος, ήταν οι θεσπέσιες προς αυτόν εκκλήσεις των: Αλ. Παπαδιαμάντη , Δ.Σολωμού, Κ. Παλαμά, Ι. Πολέμη, Γ. Δροσίνη, Λορέντζου Μαβίλλη (με τα σονέτα του) κ. α.π., οι οποίοι τον προσκαλούσαν λέγοντάς του «έλα μαζί μας, έχεις ταλέντο, μπορείς κινήσου, εργάσου, δράσε, ΕΙΣΑΙ ΠΟΙΗΤΗΣ, ΑΠΟΔΕΙΞΕ ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ».
Και ο Α.Δ. άκουσε και υπάκουσε. Κι ’έγινε ό,τι έγινε, δηλαδή δόκιμος ποιητής, καλός πεζογράφος και συνάμα Πρωταγωνιστής των Πολιτιστικών εκδηλώσεων του τόπου του! Ίδρυσε το σπουδαιότατο «Σύλλογο προβολής Κισάμου» «Η ΓΡΑΜΒΟΥΣΑ» , με σπουδαία ετήσια πολιτισμική καλοκαιρινή και πολυήμερη εκδήλωση «ΤΑ ΓΡΑΜΒΟΥΣΙΑ», της οποίας αποκορύφωση είν’ η αναπαράσταση Κρητικού γάμου. Εκτίμησε με προτομές του ένδοξους ήρωες προγόνους του, τον ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΔΕΙΚΤΑΚΗ στην ΚΑΛΥΒΙΑΝΗ και τον Καπετάν ΑΡΕΤΑ στα Καρεφυλλιανά και ήταν πρωτοστάτης σε κάθε πολιτισμική εκδήλωση του τόπου του! Και με δυο λέξεις με τα ποιητικά και πεζά λογοτεχνήματά του ανάστησε τους Γραμπουσιανούς τόπους και θρύλους και όχι μόνον.
Μα τώρα ο ξεχωριστός αυτός άνθρωπος που έγινε εικόνα πνευματική και δεν ήταν μαύρο κάρβουνο, δε βρίσκεται πια ανάμεσά μας. Και τί από εκείνον μένει; Μένει η αγαθή του υστεροφημία και το καλό του όνομα, τύπος και υπογραμμός και κανόνας ζωής για τους μεταγενέστερους.
Αιωνία η μνήμη σου αξιομακάριστε και αείμνηστε αδελφέ ημών ΘΑΝΑΣΗ ΔΕΙΚΤΑΚΗ και ας είναι ελαφρύ Κισαμίτικο στο Λαρδά χώμα που σε σκεπάζει.
*Φιλόλογος
