Ιούνιος του 1645: Η ξεχασµένη ενετική αντίσταση των Θοδωρού

Όταν 70 άνδρες µε επικεφαλής τον Μιάτζιο Τζουλιάνι αντιστέκονταν στην πολιορκία των Οθωµανών

Η  σκόνη της λήθης πάνω σε ένα άγνωστο, σε πολλούς, ολοκαύτωµα, την ανατίναξη του φρουρίου στα Θοδωρού τον Ιούνιο του 1645 κατά την κατάληψη της Κρήτης από τους Οθωµανούς επιχειρείται να αποµακρυνθεί µε µια σειρά εκδηλώσεων που θα γίνουν τις επόµενες ηµέρες στα Χανιά.

1 από 3

Σε συνεργασία των Περιφερειών Κρήτης και Βενετίας θα τιµηθεί η αντίσταση της µικρής Ενετικής δύναµης την περίοδο αυτή. Οι  70 άνδρες µε επικεφαλής τον φρούραρχο  Μπιάτζιο Τζουλιάνι (Β. Giuliani) ,  αντιµετώπισαν την τεράστια Τουρκική δύναµη που ήθελε να καταλάβει το νησάκι καθώς αποτελούσε το “παρατηρητήριο” της φρουράς της πόλης των Χανίων την οποία πολιορκούσαν οι Οθωµανοί.

Η εκδήλωση θα γίνει την Πέµπτη 27 Ιουνίου µε επίσκεψη στο νησί και τοποθέτηση αναµνηστικής πλακέτας όπου θα αναφέρετε το γεγονός, ενώ θα ακολουθήσει το απόγευµα της ίδιας ηµέρας στις 7  σχετική ηµερίδα στο “Πνευµατικό Κέντρο Χανίων”. Πρωτοβουλίες για να τιµηθεί η συγκεκριµένη επέτειος είχε πάρει ο αρχαιολόγος κ. Μιχάλης Ανδριανάκης.

ΕΝΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ ΤΟΥ 1863

Ένα σπάνιο έγγραφο  του 1863 από τη Βενετία του Giuseppe Gatteri, µας παραχώρησε για τις ανάγκες του ρεπορτάζ ο κ. Κώστας Μ. Τζωρτζάκης µαζί µε τις σχετικές χαρτογραφίες από τα Ενετικά αρχεία και αυτές του Όλφερντ Nτάππερ. Στο έγγραφο παρουσιάζονται τα γεγονότα που οδήγησαν την κατάληψη των Θοδωρού.

Σηµειώνεται πως οι Τούρκοι µε αφορµή την κατάληψη µιας Τουρκικής γαλέρας, στην οποία επέβαινε µια εκ των συζύγων του Σουλτάνου, από πειρατές της Μάλτας σχεδίασαν εκστρατεία για να καταλάβουν το συγκεκριµένο νησί. Ωστόσο αυτό φάνηκε ότι ήταν ένα πρόσχηµα καθώς ο αντικειµενικός του στόχος ήταν η Κρήτη, που εκείνη την εποχή ήταν από την κατοχή της Βενετίας.

Ο τεράστιος τουρκικός στόλος έδεσε στον κόλπο των Χανίων και αποβίβασε στρατό στο Κολυµπάρι που κινήθηκε προς τα Χανια. «Στη θέα αυτή (του στόλου) είναι αδύνατο να πει κανείς τι φόβος κατέλαβε τους κατοίκους που µαζεύοντας τα υπάρχοντά τους και ευρισκόµενοι σε σύγχυση, κάποιοι κατέφυγαν στα Χανιά, άλλοι αναζήτησαν καταφύγιο στα βουνά. Ο Bernardino Mengano (Ενετός αξιωµατικός), στον οποίο είχε ανατεθεί η φύλαξη της παραλίας, έσπευσε (προς το Κολυµπάρι) µε τους λίγους ανθρώπους που διέθετε για να εµποδίσει την αποβίβαση, ενώ σε βοήθεια ήρθε και ο κυβερνήτης, Gio Domenico Albano, µε τέσσερις λόχους πεζικού και µια χούφτα άλογα, µε επικεφαλής τον Francesco Pizzamano. Αλλά µόλις έφτασαν στη Santa Marina (Αγία Μαρίνα) ανακλήθηκαν από φόβο µήπως χαθούν» αναφέρει το έγγραφο.   

Η ΑΝΑΤΙΝΑΞΗ

Περιγράφοντας την κατάληψη του νησιού  σηµειώνεται πως στο νησί υπήρχαν δύο φρούρια (το κάτω που ήταν αφιερωµένο στον Αγ. Φραντζίσκο και το πάνω  αφιερωµένο στον Αγ. Θεόδωρο που λέγονταν και “Τουρλουρού”) που είχαν κατασκευαστεί στα 1574. Στο Ενετικό έγγραφο τονίζεται πως     «κατά την πρώτη επίθεση που έκαναν οι Τούρκοι  ο Giuliani δεν µπόρεσε να αντισταθεί. Παρατηρώντας λοιπόν τον απεχθή εχθρό να εισβάλλει από όλες τις πλευρές, σκέφτηκε έναν υψηλό και µεγαλόψυχο τρόπο για να ξεφύγει από την άθλια δουλεία που τον περίµενε- να δώσει ένα λαµπρό παράδειγµα προς µίµηση στους συντρόφους του σε εκείνον τον πόλεµο. Έτσι κατέβηκε γρήγορα στην πυριτιδαποθήκη και έβαλε φωτιά, ανατινάζοντας ταυτόχρονα τον εαυτό του, τη γυναίκα του, τα παιδιά του, το φρούριο και τους επιτιθέµενους, και έτσι στο βωµό της πατρίδας του θυσίασε το πρώτο του αίµα για να µαρτυρήσει την πίστη του και το µίσος του για εκείνους που η δικαιοσύνη, η αρετή και η θρησκεία του Χριστού περιφρονούσαν, χλεύαζαν και πολεµούσαν εναντίον τους. Αυτή την πράξη σταθερότητας και σθένους την απεικονίσαµε σε αυτές τις σελίδες ως παράδειγµα των πράξεων και της ανδρείας που επέδειξαν οι Βενετοί σε αυτόν τον   πόλεµο, ο οποίος τους κόστισε τόσες θυσίες, τόσο πολύ χρυσό, τόσο πολύ αίµα, µε µοναδικό σκοπό να διατηρήσουν σε υπακοή στον Σταυρό µια χώρα, όπως είναι η Κάντια (Κρήτη), τόσο ένδοξη και λαµπρή στην αρχαία µνήµη. »

Σύµφωνα µε ιστορικές πηγές από την έκρηξη του κτηρίου χάθηκαν και 500 Οθωµανοί καθώς και το σύνολο της Ενετικής φρουράς. Στη συνέχεια ξεκίνησε η πολιορκίας της πόλης των Χανίων που ολοκληρώθηκε µε επιτυχία για τους Τούρκους λίγες εβδοµάδες µετά.