Έως τα μέσα του αιώνα μας το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα μπορεί να φθάσει στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 50 εκατ. ετών, ενώ μέσα στα επόμενα 100 έως 200 χρόνια σε επίπεδα που δεν έχουν υπάρξει στη Γη εδώ και 200 εκατομμύρια χρόνια. Και, σύμφωνα με μία νέα βρετανo-αμερικανική επιστημονική μελέτη, έως τον 23ο αιώνα δεν αποκλείεται λόγω της κλιματικής αλλαγής οι θερμοκρασίες στον πλανήτη μας να είναι πλέον οι υψηλότερες των τελευταίων 420 εκατομμυρίων ετών.
Χάρη στις παγιδευμένες στους πάγους της Ανταρκτικής φυσαλίδες αρχαίου αέρα, οι επιστήμονες έχουν διαμορφώσει μια αρκετά καλή εικόνα για την εξέλιξη του διοξειδίου έως πριν από 800.000 χρόνια. Όμως, για ακόμη πιο πίσω στο παρελθόν, οι εκτιμήσεις είναι πολύ πιο δύσκολες.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή γεωχημείας Γκάβιν Φόστερ του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature Communications”, αξιολόγησαν πάνω από 1.200 εκτιμήσεις που έχουν γίνει έως τώρα για τις συγκεντρώσεις του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα στο μακρινό παρελθόν.
Χρησιμοποιώντας διάφορες πηγές (απολιθωμένα φυτά, σύνθεση ισοτόπων άνθρακα στο χώμα και στις θάλασσες κ.α.), δημιούργησαν ένα συνεχές ιστορικό αρχείο που φθάνει έως μισό δισεκατομμύριο χρόνια πίσω. Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αν η ανθρωπότητα κάψει όλα τα διαθέσιμα ορυκτά καύσιμα στο μέλλον, τα επίπεδα διοξειδίου και ζέστης μπορεί να σπάσουν κάθε ρεκόρ για τα τελευταία 420 εκατ. χρόνια.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι διαχρονικά τα επίπεδα διοξειδίου έχουν με φυσικό τρόπο (χωρίς ανθρωπογενείς επιδράσεις) εμφανίσει σημαντικές αυξομειώσεις από 200-400 ppm (μέρη ανά εκατομμύριο μορίων) κατά τις εποχές των πάγων, έως πάνω από 3.000 ppm, κατά τις ενδιάμεσες θερμές «εποχές του θερμοκηπίου».
ΡΑΓΔΑΙΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗ
Παρόλα αυτά, η τωρινή ταχύτητα της κλιματικής αλλαγής θεωρείται πρωτοφανής. Μάλιστα, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η ένταση της ηλιακής ακτινοβολίας σήμερα είναι μεγαλύτερη από ό,τι στο απώτερο παρελθόν, πράγμα που συνδυάζεται με το αυξημένο διοξείδιο για να αυξήσει κι άλλο τη θερμοκρασία της Γης.
Το διοξείδιο είναι ένα ισχυρό «αέριο του θερμοκηπίου» και κατά τα τελευταία 150 χρόνια, λόγω της καύσης των ορυκτών καυσίμων μετά την έναρξη της βιομηχανικής εποχής, έχει αυξηθεί από τα προβιομηχανικά επίπεδα των 280 ppm σε σχεδόν 405 ppm το 2016.
Αν η ανθρωπότητα αποτύχει να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου στον αέρα, τότε το 2050 το διοξείδιο μπορεί να φθάσει τα 600 ppm, στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 50 εκατ. ετών. Και αν καούν όλα τα διαθέσιμα ορυκτά καύσιμα, τότε έως το έτος 2250 το διοξείδιο εκτιμάται ότι θα φθάσει περίπου τα 2.000 ppm, ένα επίπεδο που δεν έχει υπάρξει εδώ και τουλάχιστον 200 εκατ. χρόνια.
