ΑΡΤΕΜΑΚΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ*
Από την αρχή αυτό το κείμενο ήθελα να το γράψω με διάθεση χιουμοριστική και αυτοσαρκασμού. Υφολογικά είχα δεχτεί ισχυρές επιρροές από το βιβλίο του Φ. Γεωργελέ “Κρυμμένες αλήθειες και ψεύτικα διλήμματα”, εκδόσεις Μεταίχμιο που μόλις είχα τελειώσει το διάβασμά του. Πρόθεση του κειμένου είναι η διερεύνηση του πρόσφατου παρελθόντος και των διεργασιών που συντελούνται. Η συγκλονιστικότερη αλλαγή της κρίσης είναι η συντόμευση του πολιτικού χρόνου, πρωτόγνωρη για την χώρα, μετά από 40 σχεδόν χρόνια σταθερού μεταπολιτευτικού βίου. Ασφαλώς η κατάρρευση του πολιτικού συστήματος, είναι η σημαντικότερη αλλαγή της κρίσης, και αναδεικνύει ότι η κρίση όχι μόνο δεν είναι οικονομική, αλλά είναι βαθιά πολιτική και κοινωνική. Οι αιτίες μπορεί να αναζητηθούν στη σφαίρα της οικονομίας. Όμως ήταν αποτέλεσμα πολιτικών αποφάσεων τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας. Δεν ξέρω αν τα καταφέρω να ανταποκριθώ στους στόχους μου.
Β’ ΜΕΡΟΣ: αντί της Εθνικής Συνεννόησης τα νέα μπαϊράκια
Το πρώτο ταρακούνημα το υποδεχτήκαμε σαν να «μην τρέχει τίποτα», αντίθετα πολλοί ήταν εκείνοι που φώναζαν ότι «δεν υπάρχει πρόβλημα», άλλοι ότι κάποιοι μας επιβουλεύονται για να μας «πάρουν τα σπίτια και την γη κοψωχρονιάς», άλλοι πάλι σήκωναν τη σημαία της ανυπακοής και της αντίστασης αποφασισμένοι να πέσουν μαχόμενοι μέχρι τέλους για την διατήρηση των “κεκτημένων”. Και ο καθένας τραβούσε το μπαϊράκι του στη ραχούλα. Πολλοι λίγοι ήταν εκείνοι που είπαν «Ας κάτσουμε όλοι μαζί να αποφασίσουμε μέσα από μια συνεννόηση εθνικής ευθύνης, ένα εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης της έκτακτής κατάστασης με δίκαιη κατανομή των βαρών και στη συνέχεια να διαμορφώσουμε ένα εθνικό σχεδίο ανασυγκρότησης της χώρας, σε εντελώς νέες βάσεις». Για να γίνουμε επιτέλους μια σύγχρονη Ευρωπαϊκή χώρα, ισχυρή και αυτάρκης. Ασφαλώς και μέσα από αυτές τις διαδικασίες εθνικής συνεννόησης θα πρέπει να διερευνηθούν οι ευθύνες και να αποδοθούν. Αυτό θα μπορούσε να γίνει από μια επιτροπή, από ανεξάρτητες μη πολιτικές προσωπικότητες, ειδικούς επιστήμονες, η οποία θα αναλάμβανε την διερεύνηση των αιτιών και την απόδοση των ευθυνών και τα συμπεράσματα της θα αποτελούσαν αντικείμενο ενός ευρύτερου δημοκρατικού διαλόγου με την κοινωνία των πολιτών και τους πολιτειακούς θεσμούς.
Αντίθετα η κοινωνία αφέθηκε στο έλεος μεγάλου μέρους αδηφάγων ΜΜΕ και πολιτικάντηδων που βρήκαν την “ευκαιρία” να επενδύσουν στα “παράγωγα” της κρίσης – ύφεσης όπως είναι ο φόβος, η ανέχεια, η ανεργία ιδιαίτερα μεταξύ των νέων, η πτώση της παραγωγής και της οικονομικής δραστηριότητας, η μείωση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων. Όλα αυτά περιπλέκονται με το γεγονός ότι η κρίση κτύπησε μια ημιτελή Νομισματική Ένωση, μια Ένωση με ενιαίο νόμισμα, αλλά χωρίς ενιαίο κράτος και πολιτικές. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να μην μπορεί να διακρίνεις ποιες μπορεί να είναι οι ευθύνες των εθνικών και ποιες των υπερεθνικών αρχών, όπως επίσης η μεταφορά των ευθυνών από την κυβέρνηση στην Τρόικα για τις επώδυνες πολιτικές των μνημονίων και τα μέτρα λιτότητας που εφαρμόστηκαν, συσκοτίζοντας και μπερδεύοντας, ακόμα περισσότερο την κοινωνία των πολιτών.
Η διασπορά ψευδών ειδήσεων και πληροφοριών, που σε ορισμένες στιγμές καταντούσαν τελείως φαιδρές, η δαιμονοποίηση κρατών και εθνών, σαν “τεμπέληδες” και “ναζιστές”, η διασπορά θεωριών συνομοσιολογίας περί περιούσιου λαού και στοχοποίησης του να τον αφανίσουν, περί ψεκασμών για να αποδυναμώσουν και να ακυρώσουν το αγωνιστικό μας φρόνημα, είναι πολλά από αυτά που ζήσαμε και γνωρίσαμε όλη αυτή την περίοδο.
Ζήσαμε επίσης, τη δημιουργία ξανά του εσωτερικού εχθρού, κάτι που ιστορικά πιστεύαμε ότι είχε ολοκληρώσει το κύκλο του, με χαρακτηρισμούς όπως, “προδότες”, “δοσίλογοι”, “κρεμάλες”, “μερκελιστές” κ.λπ. τα οποία παραπέμπουν στις πιο τραγικές στιγμές της νεότερης ιστορία μας (Μικρασιατική Καταστροφή, Εμφύλιος Πόλεμος, Δικτατορίας των Συνταγματαρχών).
Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν να ανοίξει το κουτί της Πανδώρας, και να ξεχύθεί από μέσα: θυμός, αγανάκτηση, αυταρχισμός, αντιδημοκρατικές συμπεριφορές, βία, παραβατικότητα, ανορθολογισμός, λαϊκισμός. Αυτό το μίνι τσουνάμι μετά τις διπλές εκλογές του 2012 μας έφερε μια εγκληματική οργάνωση “φουσκωτών” τη Χρυσή Αυγή η οποία ιδεολογικά είναι ένα κλασικό ρατσιστικό και ναζιστικό μόρφωμα καθώς και το κόμμα του ανορθολογισμού τους ΑΝΕΛ.
Την ίδια στιγμή ένα μικρό κόμμα, αντισυστημικό, της ριζοσπαστικής αριστεράς που ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ/ΕΚΜ γίνεται το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αποσπώντας σημαντικές δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ. Το δικομματικό σκηνικό αλλάζει και τα δύο πρώην μεγάλα κόμματα ΝΔ και ΠΑΣΟΚ χάνουν πάνω από τις μισές ψήφους τους.
Αυτή ήταν η πρώτη και σημαντική αλλαγή που προέκυψε από την κρίση και χαρακτηρίζεται με την κατάρρευση του πολιτικού συστήματος της χώρας, που για πάνω από 40 χρόνια αποτελούσε μια σταθερά για την κοινωνία και την πολιτική της, σε όλη την διάρκεια της μεταπολιτευτικής περιόδου. Περίοδος, που θεωρείται σαν η πιο δημοκρατική και δυναμική στην ανάπτυξη της χώρας.
*artemakism@ameksa.gr
