Υπολογισμός της ανταποδοτικής σύνταξης

Όπως είναι  γνωστό, από τις 13 Μαΐου 2016, οι κύριες συντάξεις εξ ιδίου δικαιώματος, λόγω ανικανότητας και εκ μεταβιβάσεως, υπολογίζονται ως άθροισμα δύο τμημάτων, της εθνικής και της ανταποδοτικής σύνταξης.

1 από 5

Α. Η έννοια και τα χαρακτηριστικά της ανταποδοτικής σύνταξης
α) Αποτελεί το δεύτερο τμήμα του αθροίσματος της κύριας σύνταξης όλων των κατηγοριών και καθορίζεται από :
– Τις συντάξιμες αποδοχές/εισόδημα επί των οποίων καταβλήθηκαν εισφορές. Για τον προσδιορισμό των συντάξιμων αποδοχών λαμβάνεται ο μέσος όρος των αποδοχών από το 2002 μέχρι την έξοδο, αναπροσαρμοσμένες από τη μεταβολή του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔτΚ).
Η αναπροσαρμογή των αποδοχών του ασφαλισμένου, μέχρι και το 2020, καθορίζεται από τη μεταβολή του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔτΚ) της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Από το 2021 και μετά, η αναπροσαρμογή των αποδοχών του ασφαλισμένου καθορίζεται από το δείκτη μεταβολής μισθών (ΔΜΜ), που υπολογίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ. Επισημαίνεται ότι οι συντάξιμες αποδοχές αναπροσαρμόζονται έως και το προηγούμενο της συνταξιοδότησης έτος (βλέπε πίνακα 1).
– Το χρόνο ασφάλισης. Ο χρόνος που λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό είναι ο χρόνος της πραγματικής και προαιρετικής ασφάλισης, ο πλασματικός χρόνος που αναγνωρίζεται με εξαγορά και γενικά ο χρόνος για τον οποίο έχουν καταβληθεί εισφορές στους εντασσόμενους στον ΕΦΚΑ φορείς, ακόμα και αν δεν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις ασφάλισης.
– Τα ετήσια ποσοστά με βάση τον πίνακα της παρ. 4 του άρθρου 8 του νόμου 4387/2016 (βλέπε πίνακα 2).
-Τους πλασματικούς χρόνους ασφάλισης  που αναγνωρίζονται με εξαγορά, του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010, των άρθρων 39, 40 και 41 του Ν. 3996/2011, του άρθρου 6 παρ.12 και του άρθρου 17 του Ν. 3865/2010, του άρθρου 40 του Ν. 2084/1992 κλπ.
-Οι πλασματικοί χρόνοι που αναγνωρίζονται, χωρίς εξαγορά, δηλαδή ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθένειας, ο χρόνος επιδότησης λόγω τακτικής ανεργίας ή χρόνος απουσίας από την εργασία λόγω κύησης/λοχείας δεν συνυπολογίζονται ούτε στα ποσοστά αναπλήρωσης ούτε στον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών κατά τον υπολογισμό του ποσού της ανταποδοτικής σύνταξης.
-Οι χρόνοι προαιρετικής ασφάλισης της παρ. 2 του άρθρου 34 του Ν. 4387/2016.
– Οι χρόνοι για τους οποίους έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές στους εντασσόμενους στον ΕΦΚΑ φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς, ακόμα και αν δεν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις ασφάλισης.
β) Καταβάλλεται μαζί με την εθνική σύνταξη κάθε μήνα.
γ) Η χορήγησή της τελεί υπό την εγγύηση του ελληνικού κράτους.

Β. Δικαιούχοι
α) Υπάλληλοι-λειτουργοί του Δημοσίου και στρατιωτικοί.
β) Ασφαλισμένοι κύριας ασφάλισης του ιδιωτικού τομέα (μισθωτοί, αυτοαπασχολούμενοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοπασχολούμενοι του κλάδου κύριας ασφάλισης αγροτών του ΟΓΑ), οι οποίοι θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις, δηλαδή έχουν συμπληρώσει τον κατά περίπτωση οριζόμενο από τη νομοθεσία χρόνο ασφάλισης και την αντίστοιχη ηλικία συνταξιοδότησης.

Παραδείγματα Υπολογισμού σύνταξης
Το ποσοστό αναπλήρωσης για κάθε έτος ασφάλισης ανά κλίμακα ετών αντιστοιχεί στο ποσοστό που αναγράφεται στην τρίτη στήλη του πίνακα 2 και το τελικό ποσοστό αναπλήρωσης στην τέταρτη στήλη. Το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης αντιστοιχεί στα κατ’ έτος ποσοστά αναπλήρωσης για το σύνολο του χρόνου ασφάλισης επί των συντάξιμων αποδοχών. Το σύνολο του χρόνου ασφάλισης λαμβάνεται υπόψη με μαθηματική ακρίβεια δύο δεκαδικών ψηφίων.

Παράδειγμα
Μισθωτός, ασφαλισμένος στο τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ για πρώτη φορά πριν από την 01/01/1993, με πλήρη απασχόληση από 01/01/2002 έως 30/12/2016  υποβάλλει αίτημα συνταξιοδότησης, λόγω γήρατος, την 01/01/2017.
Οι αποδοχές επί των οποίων καταβλήθηκαν εισφορές υπέρ κλάδου σύνταξης, από 01/01/2002 έως 30/12/2016, αναπροσαρμόζονται  με το ΔτΚ κατ’ έτος,  όπως στον επισυναπτόμενο πίνακα 3.
Οι συντάξιμες αποδοχές ανέρχονται σε 2.393,37 € (430.807,41€ /180 μήνες).
Με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης του πίνακα 2 τα ποσά των συντάξεων διαμορφώνονται ανάλογα με τα έτη ασφάλισης σύμφωνα με τα τον πίνακα 4.
Με τον ίδιο τρόπο, εάν οι συντάξιμες αποδοχές είναι 1.195,50 τα ποσά διαμορφώνονται ανάλογα με τα έτη ασφάλισης σύμφωνα με τα τον πίνακα 5.
Παρατηρούμε ότι μεγάλες μειώσεις έχουν όσοι είχαν υψηλές μηνιαίες αποδοχές, στους οποίους προκύπτει και προσωπική διαφορά.
Προσαύξηση σύνταξης, όσων κατέβαλαν αυξημένες εισφορές (άρθρο 30 Ν. 4387/2016)
Στο άρθρο 30 του Ν. 4387/2016 ορίζεται ότι για όσους ασφαλισμένους υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού (13.05.2016), οι οποίοι, σύμφωνα με το προϊσχύον νομικό καθεστώς, κατέβαλαν εισφορές ανώτερες από αυτές του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (6,67% για τον ασφαλισμένο και 13,33% για τον εργοδότη), στον υπολογισμό του ανταποδοτικού μέρους της σύνταξής τους, σύμφωνα με το άρθρο 28 του νόμου αυτού, θα υπολογίζεται και ετήσιος συντελεστής αναπλήρωσης 0,075% για κάθε ποσοστιαία μονάδα (1%) επιπλέον εισφοράς σε κάθε έτος που έχει καταβληθεί επιπλέον εισφορά. Ο συντάξιμος μισθός, σε αυτήν την περίπτωση, θα προκύπτει, λαμβάνοντας υπόψη τη βάση υπολογισμού της επιπλέον εισφοράς.
Η εν λόγω διάταξη αφορά κυρίως ασφαλισμένους του ΤΣΜΕΔΕ και ΤΣΑΥ που ήταν παράλληλα ασφαλισμένοι στα Ταμεία αυτά και στο Δημόσιο μέχρι και την 31/12/2016.
Εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 94 του Ν. 4387/2016
Στις περιπτώσεις των αιτήσεων συνταξιοδότησης που θα υποβληθούν από 13.5.2016 και μέχρι 31/12/2018 διενεργείται διπλός υπολογισμός και εξετάζεται η διαφορά που προκύπτει μεταξύ του ποσού της σύνταξης βάσει του νέου νομοθετικού πλαισίου και του ποσού της σύνταξης που προκύπτει βάσει του προγενέστερου νομοθετικού πλαισίου.
Εάν το ποσοστό της εν λόγω διαφοράς είναι μεγαλύτερο από 20%, τότε καταβάλλεται ως προσωπική διαφορά για μεν τις αιτήσεις που θα υποβληθούν εντός του 2017 το ένα τρίτο (1/3) της διαφοράς αυτής, για δε τις αιτήσεις που θα υποβληθούν εντός του 2018 το ένα τέταρτο (1/4) της διαφοράς αυτής.
Στα παραδείγματα των πινάκων 4 & 5 φαίνεται πότε χορηγείται η εν λόγω διαφορά.

* Ο Μπάμπης Κιαγιάς είναι Σύμβουλος συνταξιοδότησης Ασφαλιστικός Οδηγός

Ρωτάτε – Απαντάμε

Διαδοχική ΙΚΑ-ΝΑΤ_ΟΓΑ
Λ.Π. Είμαι γεννημένος το 1965. Έχω 2 χρόνια ένσημα ΙΚΑ 1984-1985. Έχω 13,5 χρόνια ΝΑΤ 1986 – 2000. Από το 2001 μέχρι σήμερα ασφαλίζομαι στον ΟΓΑ. Πότε μπορώ να πάρω σύνταξη, μειωμένη ή πλήρη;

Απάντηση Μπάμπη Κιαγιά :
1.Μειωμένη σύνταξη δεν χορηγείται από τον ΟΓΑ.
2.Πλήρη σύνταξη θα δικαιωθείτε στα 62σας το 2027, που θα έχετε συνεχίζοντας τη δραστηριότητα σας 40+ έτη ασφάλισης.
3.Με τα έτη ασφάλισης που έχετε σήμερα περίπου 31, θα δικαιωθείτε σύνταξης, εάν δεν συνεχίσετε να ασφαλίζεστε, στα 67σας.

Ασφάλιση σε ΤΣΜΕΔΕ – ΔΕΗ
Μ. Κορων. : Έχω 40 συνολικά ένσημα από το 1977 και 1982 (εργαζόμουν τα καλοκαίρια σαν φοιτητής).
Στη συνέχεια από 07/12/1983 ασφαλίστηκα στο ΤΣΜΕΔΕ  όπου ήμουν ασφαλισμένος μοναδικά μέχρι την 16/03/1987 οπότε προσλήφθηκα στη ΔΕΗ. Έκτοτε είμαι ασφαλισμένος και στα 2 ταμεία μέχρι στις 1/1/2017 οπότε σταμάτησα το ΤΣΜΕΔΕ λόγω της νέας νομοθεσίας χωρίς την αναμονή 2ης σύνταξης (απλή προσαύξηση λόγω παράλληλης ασφάλισης)
Έχω γεννηθεί 31/07/1959. Πότε μπορώ να πάρω σύνταξη και πως επιδρούν οι μέρες απεργίας στην ημερομηνία ?

Απάντηση Μπάμπη Κιαγιά :
Η δυνατότητα συνταξιοδότησης σας καθορίζεται από τη συμπλήρωση των 35 ετών ασφάλισης και την εξέλιξη του ορίου ηλικίας των 58 ετών, που προβλέπει ο πίνακας 1 του ν.4336/2015, καθώς ως παλαιός ασφαλισμένος δεν είχατε συμπληρώσει 35 έτη ασφάλισης μέχρι 18/08/2015.
Επειδή η συμπλήρωση των 35 ετών και του 58ου έτους της ηλικίας σας με εξαγορά στρατού συμπληρώνεται το 2017, ή χωρίς την εξαγορά του στρατού θα συντρέξει το 2019, το ηλικιακό όριο των 58 ετών διαμορφώνεται για το 2017 στα 59 έτη και 6 μήνες ηλικίας, και για το 2019 στα 60 έτη και 6 μήνες ηλικίας. Οι ημέρες απεργίες για τις οποίες δεν έχουν καταβληθεί εισφορές, αφαιρούνται από τον συνολικό χρόνο ασφάλισης.

Σύνταξη με ανάπηρο αδελφό
Ιωάννης Α : Είμαι εργαζόμενος στον Ιδιωτικό Φορέα από τον Μάιο του 1985 μέχρι και σήμερα. Ο αδελφός μου γεννήθηκε 25/09/1960 και είναι ανάπηρος με πιστοποιημένη αναπηρία από ΚΕΠΑ 95%, λαμβάνει αναπηρική σύνταξη από τον ΕΟΠΥΥ. Οι γονείς μου δεν είναι εν ζωή και όλη την φροντίδα του την έχω αναλάβει εγώ. Θα ήθελα να μάθω αν μπορώ να συνταξιοδοτηθώ λόγω της αναπηρίας του αδελφού μου. Έχω γεννηθεί το 1963.

Απάντηση Μπάμπη Κιαγιά :
Οι προϋποθέσεις που θα πρέπει να συντρέχουν αθροιστικά, για τη συνταξιοδότηση σας άμεσα, χωρίς όριο ηλικίας και εφόσον ο αδελφός σας δεν εργάζεται και δεν νοσηλεύεται σε Ίδρυμα με δαπάνη ασφαλιστικού Φορέα,  είναι οι παρακάτω :
α. Ο αδελφός σας να συνοικεί αποδεδειγμένα και να σας βαρύνει οικονομικά, για τουλάχιστον μία 5ετία από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.
Η συνοίκηση και η οικονομική επιβάρυνση αποδεικνύονται από τα έντυπα Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος σας  των τελευταίων 5 οικονομικών ετών που προηγούνται του χρόνου υποβολής της αίτησης.
β. Να έχετε πραγματοποιήσει 7.500 ημέρες εργασίας (χρόνος πραγματικής ή προαιρετικής ασφάλισης) μέχρι την 18/08/2015 και να μην  έχετε καταστεί συνταξιούχος οποιουδήποτε ασφαλιστικού φορέα Κύριας ασφάλισης ή του Δημοσίου.
γ. Να έχετε τεθεί δικαστικός συμπαραστάτης του ανάπηρου αδελφού σας με αμετάκλητη δικαστική απόφαση λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής ή λόγω σωματικής αναπηρίας αυτού για τουλάχιστον μία 5ετία από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.

ΙΚΑ – Μητέρα ανηλίκου
Μπριλλάκη Χρυσούλα: Ασφάλιση με ΙΚΑ. Ημερομηνία γέννησης 22/09/1962. Έχω παιδί 11 χρονών (ανήλικο). Είμαι σε κατάσταση χηρείας εδώ και 6 μήνες. Στις 31/12/2012 είχα  5.540 ένσημα, σήμερα 6.850 περίπου. Μπορώ να εξαγοράσω πλασματικό χρόνο για να συμπληρώσω τις 5.500 ΗΑ εντός του 2011; Πότε θα συνταξιοδοτηθώ με μειωμένη και πότε με πλήρη σύνταξη.

Απάντηση Μπάμπη Κιαγιά :
Μπορείτε να αναγνωρίσετε πλασματικό χρόνο «κενών» διαστημάτων και να συμπληρώσετε τις 5.500 ημέρες στο 2011. Έτσι θα μπορέσετε να λάβετε άμεσα μειωμένη σύνταξη, ή στα 60 έτη και 9 μήνες πλήρη σύνταξη. Εάν δεν αναγνωρίσετε τον εν λόγω χρόνο, θα δικαιωθείτε μειωμένη σύνταξη στα 59 έτη κα 6 μήνες ηλικίας σας, ή πλήρη σύνταξη στα 67σας. Η μείωση στην επιλογή της μειωμένης θα είναι εφόρου ζωής 30% στο ποσό της «Εθνικής» σύνταξης.

Στείλτε τα ερωτήματα σας στο fax : 28210-94432 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση : xkiagias@gmail.com  με την ένδειξη ΧΝ – Συντάξεις, χρησιμοποιώντας το ονοματεπώνυμο, τα αρχικά σας, ή ψευδώνυμο.
Θα δοθούν έγκυρες απαντήσεις, μέσα από αυτή τη στήλη της εφημερίδας μας.