» Η κατάχρηση εξουσίας, η έλλειψη δηµοκρατίας και η παντοδύναµη αγάπη
Υπάρχει κάτι τόσο δυνατό ώστε να µπορεί να σώσει τον άνθρωπο από τα δεινά του; Υπάρχει η αγάπη. Γιατί ακόµα και αν δεν µπορεί να τον σώσει, τον κάνει να αντέχει τις δυστυχίες της ζωής.
Τη σηµασία της αγάπης, των φίλων που είναι δίπλα µας και µας συµπαρίστανται στις σκοτεινές στιγµές, ύµνησε ο Ευρυπίδης, µέσα από το έργο του «Ηρακλής Μαινόµενος», µια παράσταση µε σαφείς πολιτικές προεκτάσεις και φιλοσοφικά ζητήµατα.
Την Τρίτη, στο κατάµεστο θέατρο της Ανατολικής Τάφρου στα Χανιά, ζωντάνεψε ο θρύλος του Ηρακλή, ενός ήρωα δοξασµένου, που έσωσε τον κόσµο από «τέρατα», ωστόσο κατέληξε µαριονέτα στα χέρια της Ήρας, της ζηλιάρας εκδικητικής θεάς που στόχο είχε να τον καταστρέψει από την κούνια του.
Ο Ηρακλής, ολοκληρώνοντας τους άθλους του, κατεβαίνει στον Αδη για να βρει και να φέρει στον πάνω κόσµο τον Κέρβερο, τον φοβερό σκύλο µε τα τρία κεφάλια που φύλαγε τις πύλες του Κάτω Κόσµου. Η µακρά απουσία του Ηρακλή όµως, πυροδοτεί φήµες ότι έχει πεθάνει. Τα παιδιά του, η γυναίκα του η Μεγάρα και ο πατέρας του Αµφυτρύωνας βρίσκονται στο έλεος του Λύκου, ενός αδίστακτου τύραννου που έχει σφετεριστεί την εξουσία εκµεταλλευόµενος το κενό που άφησε ο Ηρακλής φεύγοντας.
Τελικά ο ήρωας επιστρέφει εγκαίρως και καταφέρνει να σώσει τους δικούς του από τα χέρια του Λύκου που ετοιµάζεται να τους σκοτώσει. ∆ολοφονεί τον τύραννο και απαλλάσσει τη Θήβα από την κυριαρχία του. Όµως η Ήρα, που πάντοτε εχθρευόταν τον Ηρακλή, του στέλνει την Ίριδα και τη Λύσσα, που τον τυφλώνουν µε τρελή µανία και γίνεται ο ίδιος δολοφόνος των παιδιών και της γυναίκας του. Όταν συνέρχεται και συνειδητοποιεί την πράξη του, συντετριµµένος προσπαθεί να αυτοκτονήσει µη µπορώντας να σηκώσει τη φρικτή του µοίρα. Τότε, εµφανίζεται ο Θησέας, που στέκεται στο πλευρό του και του ζητά να τον ακολουθήσει στην Αθήνα. Ο Θησέας, αναγνωρίζοντας το καλό που του έκανε κάποτε ο Ηρακλής, φέρνοντάς τον πίσω από τον Αδη, ανταποδίδει ουσιαστικά σώζοντας τον φίλο του από το µίασµα της αυτοκτονίας.
Στην παράσταση αποδόθηκε εξαιρετικά το ζοφερό σκηνικό της ιστορίας, µε τη Στεφανία Γουλιώτη να ξεχωρίζει ως Μεγάρα. Η στιβαρή σκηνική παρουσία της και η σπαρακτική απόδοση ακόµα και των πιο λεπτών συναισθηµάτων καθήλωνε. Παραδειγµατική εκφορά λόγου, δεν χάθηκε ούτε συλλαβή από το κείµενο, ενώ το σώµα της ακολουθούσε φυσικά, χωρίς καµία υπερβολή, κανένα φτιασίδι. Ο χορός (Φώτης Σιώτας, ∆ηµήτρης Χατζηζήσης, Γιάννης Κλίνης, Γκαλ Ροµπίσα, Μπάµπης Γαλιατσάτος, Θανάσης Ραφτόπουλος, Αντώνης Αντωνόπουλος) «καλοκουρδισµένος» και συγχρονισµένος είχε έναν µοναδικό παλµό που οδηγούσε από την απελπισία στη χαρά και ύστερα πάλι στον απέραντο θρήνο. Υπέροχες οι Ηρώ Μπέζου ως Ίριδα και Άννα Καλαϊτζίδου ως Λύσσα που δηµιούργησαν δίνη ακραίων συναισθηµάτων, στροβιλιζόµενες και οι ίδιες στη σκηνή «πατώντας» συχνά η µία στον λόγο της άλλης, οπτικοποιώντας τη δολοφονική µανία και τη λύσσα που κατέλαβε τον Ηρακλή ως τιµωρία της Ήρας.
Από την άλλη πλευρά, ξαφνιάστηκα από τη λίγο αµήχανη ερµηνεία του Πυγµαλίωνα ∆αδακαρίδη, ως Ηρακλή, ο οποίος κατάφερε σε µεγάλο βαθµό να δείξει το ανθρώπινο πρόσωπο του ήρωα, όµως –δεδοµένου του µεγέθους των ερµηνειών του γενικότερα- προσωπικά περίµενα να δηµιουργήσει πολύ πιο έντονα συναισθήµατα και να συνεπάρει τους θεατές ειδικά στο τέλος, από τη στιγµή της συντριβής και έπειτα. Παρόµοια αίσθηση είχα και για τις ερµηνείες των Γιωργου Γάλλου, ως Αµφιτρύωνα, Αινεία Τσαµάτη (Λύκος) και Νίκου Μήλια (Θησέας).
Στα λαµπερά στοιχεία της παράστασης, η παρουσία των µουσικών (Φώτη Σιώτα και ∆ηµήτρη Χατζηζήση) επί σκηνής. Ο ήχος των οργάνων, όπως µπλεκόταν µε τις φωνές των ηθοποιών και την κίνησή τους, «χτυπούσε» κατεύθείαν στο συναίσθηµα του θεατή. Εξαιρετική και εµπνευσµένη η σκηνοθεσία του ∆ηµήτρη Καραντζά, ζωντάνεψε γλαφυρά τον µύθο. Εύστοχα και καθόλου φλύαρα τα κοστούµια της Ιωάννας Τσάµη και το σκηνικό του Κωνσταντίνου Σκουρλέτη.
Ο «Ηρακλής Μαινόµενος» είναι µια σκοτεινή τραγωδία που κλείνει µε την ελπίδα από το φως που κρύβει η πραγµατική αγάπη, που καταγγέλει την Τυραννία απ΄όπου και αν προέρχεται. Που τα βάζει µε τους «θεούς», την παράλογη εξουσία και τα καπρίτσια τους. «Αν ετούτος δεν πληρώσει, τότε οι θνητοί είναι πάνω από τους θεούς», λέει η Ιριδα. Μόνο που στο τέλος, εκείνος που πληρώνει άδικα, βρίσκει τη δύναµη, µέσω της αγάπης να προχωρήσει όσο δύσκολος και τροµερός κι αν είναι ο δρόµος. Γιατί πάντα, εκείνο που έχει σηµασία, είναι ο άνθρωπος. Ο άνθρωπος και οι ανεξάντλητες δυνάµεις του που µπορούν να καταστρέψουν, αλλά –το σπουδαιότερο- µπορούν να σώσουν.
