Θα τη γιορτάσουµε µε τις πρέπουσες τιµές, η καρδιά θα σκιρτά από υπερηφάνεια κι ο νους θα ταξιδεύει στις µέρες εκείνες που ο λαός µας αντιστάθηκε στον εισβολέα µ’ όλες του τις δυνάµεις.
Και να που έφθασε η µέρα…
Τα τύµπανα χτυπούν, κάτω απ’ το µπαλκόνι υπερήφανη παρελαύνει η νέα γενιά, και να ξαφνικά µπρος µας προβάλει η πασίγνωστη εικόνα. Εκείνη της µαυροφόρας µάνας µε το τσεµπέρι που αποχαιρετά το γιό, δίνοντάς του να φιλήσει ένα εικονάκι.
Μια πρωτόγνωρη συγκίνηση µας καταλαµβάνει, κι ένα δάκρυ πικρό κυλά στο µάγουλο, καθώς αντιλαµβανόµαστε ότι αυτή ίσως να ήταν η τελευταία φορά που θα τον έβλεπε…
Άλλος ένας, ανώνυµος ήρωας του έπους της Αλβανίας που γεµάτος ενθουσιασµό έφυγε για τον βορά και δεν ξαναγύρισε; Σαν το «ωραίο», το «γενναίο παιδί» του Ελύτη «…µε τα θαµπόχρυσα κουµπιά και το πιστόλι του/ µε τον αέρα του άντρα στην περπατησιά/ και µε το κράνος του γυαλιστερό σηµάδι…» που βγήκε στα βουνά για το δίκιο της πατρίδας…
Κι ύστερα;
‘Ύστερα ήλθε ο θάνατος, τον κύκλωσε κι όλα χάθηκαν στη στιγµή…
Αµέτρητοι οι χαµένοι νέοι µας που πολέµησαν για την πατρίδα και την ελευθερία…
Οι ηρωικές τους πράξεις -επιζώντων ή µη- χωρίς τέλος!
Και η συγκίνησή µας µεγαλώνει καθώς άλλη µια εικόνα προβάλει τώρα στο νου. Είναι µια διµοιρία! Προχωρούν στα χιόνια επάνω και πολεµούν µε πείσµα και γενναιότητα. Πόδια βρεγµένα, χέρια κοκαλιασµένα, το σώµα καταπονηµένο, µα δεν πτοούνται! Κάποια στιγµή βρίσκουν ένα απάγκιο και ξεκουράζονται για λίγο. Ώρα για…συσσίτιο! Μα δεν έχει τίποτα αποµείνει, εκτός από µια σχεδόν άδεια σακούλα παξιµάδια. Ένα παξιµαδάκι θα πάρει ο καθένας απ’ το διµοιρίτη, κι ο ίδιος θα βάλει στην παλάµη του τα λίγα ψίχουλα που απέµειναν και θα πορευτεί µ’ αυτά…
Πέρασαν οι Σύλλογοι και τα ∆ηµοτικά, τώρα παρελαύνουν τα Γυµνάσια κι εµείς ακόµα ταξιδεύουµε…
Στο βάθος µια σειρά κανόνια αχνοφαίνονται µέσα στη θαµπάδα ενός τοπίου που όλο µας πλησιάζει! Τεπελένι, 23 Απριλίου του 1941, µα ο χειµώνας εδώ πάνω καλά κρατεί. Να κι ένας αξιωµατικός που στέκει µπρος τους. Γνωρίζουµε και τη δική του, συγκινητική ιστορία: Ταγµατάρχης Πυροβολικού Κωνσταντίνος Βερσής! Μόλις ήλθε η διαταγή της παράδοσης, µα δεν το αντέχει! Και παίρνει τη µεγάλη απόφαση: Μαζεύει τους µπαρουτοκαπνισµένους άνδρες της πυροβολαρχίας του, ψάλουν τον Εθνικό Ύµνο, αποδίνουν τιµές στα κανόνια, τα αχρηστεύουν µε δυναµίτες κι ύστερα για να µην παραδοθεί, βάζει το πιστόλι στον κρόταφο, πιέζει την σκανδάλη και πέφτει στη γη που υπερασπίστηκε, έχοντας κάνει στο ακέραιο το καθήκον του…
Μικρή πορεία σε άλλο χρόνο και τόπο: Ταυρωνίτης Ιούλιος 1941! Ο εχθρός βρίσκεται πλέον στο νησί µας, συλλαµβάνει, καίει σπίτια, εκτελεί πατριώτες. 12 άνδρες είναι στηµένοι µπρος στο εκτελεστικό απόσπασµα αντιποίνων που περιµένει διαταγές. Μα πριν ακουστεί η µισητή λέξη «Πυρ!» δυο άνθρωποι µε το ίδιο επίθετο, ο Ηλίας και ο Θανάσης Γιακουµάκης, πατέρας και γιός που στέκονται δίπλα-δίπλα, διαπληκτίζονται για το ποιος θα παραχωρήσει στον θάνατο τη θέση του στον άλλο. Σπρώχνει ο πατέρας το γιο έξω απ’ τη γραµµή κι ο γιός τον πατέρα! Μέχρι που ο αξιωµατικός λυγίζει και χαρίζει τη ζωή και στους δυο. Μεγαλοψυχία εκατέρωθεν, που δεν ίσχυε όµως πάντα. ∆ιότι ποιος ξεχνά το βλέµµα εκείνο το απορηµένο, του ηλικιωµένου βρακοφόρου στο Κοντοµαρί, που δεν το βάζει ο νους του πως θα εκτελεστούν οι δικοί του, και λίγο µετά τους βλέπει να κείτονται νεκροί κάτω απ’ τις ελιές…
Έρχονται τα Λύκεια!
Νέοι κι έφηβοι γεµάτοι ελπίδα κι ένα σωρό όνειρα για το µέλλον περνούν από µπροστά µας, ενώ η στεντόρεια φωνή της Ζαχαρένιας από το µεγάφωνο παρουσιάζει τις οµάδες και σχολιάζει.
Ευτυχώς έχουµε τώρα ειρήνη!
Τι γίνεται όµως αν είσαι νεοδιόριστη σε κάποιο ορεινό χωριό της νότιας Κρήτης κι έχεις Γερµανούς να εδρεύουν στη περιοχή σου, να υποψιάζονται τους πάντες και τα πάντα, κι όλο να ψάχνουν για πατριώτες; Η γνωστή διδασκάλισσα Κατίνα Χρυσουλάκη-Πάτερου, η πολυβραβευµένη στα κατοπινά χρόνια λογοτέχνιδά µας «µε το µεγάλο εθνικό, παιδαγωγικό και συγγραφικό έργο», έρχεται τώρα στο νου µου.
Σαν να την βλέπω µπρος µου -µια νέα και γενναία εκπαιδευτικό που µιλά καλά τα Γερµανικά- πολλάκις να µεσολαβεί, να παραπλανά και να εφευρίσκει δικαιολογίες για να σωθούν ζωές. Εκεί στον Ασκύφου των Σφακίων όπου έπαιζε καθηµερινά κορώνα-γράµµατα τη δική της ζωή! Όπως εκείνη την ηµέρα, καταχείµωνο του ’42, που συνελήφθησαν 86 άνδρες που θα τουφεκιζόταν σίγουρα, επειδή η Γερµανική περίπολος ανακάλυψε στον Αστυνοµικό Σταθµό µερικά φυσίγγια και 3 τουφέκια! Τα όπλα των χωροφυλάκων ήταν, που είχαν πάει στο καφενείο για µια µαλοτύρα, τα είχαν αφήσει στο κτήριο τους, το οποίο η περίπολος νόµισε για κοινό σπίτι! Κλαυθµός και οδυρµός σε όλο το χωριό, µέχρι που χάρη στην ψυχραιµία και τη δύναµη ψυχής της Πάτερου και του ηρωικού συζύγου της, πείστηκε ο λοχαγός ότι τα όπλα ανήκαν στον Σταθµό, λύθηκε η παρεξήγηση και σώθηκαν οι χωριανοί…
Φωνές, επευφηµίες και χειροκροτήµατα ακούγονται τώρα από παντού και µε µεταφέρουν στο σήµερα.
Περνά ο στρατός µας…
Νέα, γερά παιδιά -αγόρια κορίτσια- που υπηρετούν την πατρίδα και θα κάνουν κι αυτά το καθήκον τους αν χρειαστεί…
Εµφανίζεται µετά η µπάντα του στρατού, ο κόσµος την ακολουθεί, περνά τα σκοινιά και γεµίζει το δρόµο!
Μια πυκνή, µακριά ουρά χαρούµενων ανθρώπων ξεκινάει από το Ρολόι του Κήπου, πορεύεται προς την Αγορά κι όλο αραιώνει προς τα στενάκια..
Πρώτα και καλύτερα τα µικρά παιδιά µε τα σηµαιάκια κι ένα χαµόγελο άλλο πράγµα, στα χείλη!
Υπερήφανα για τη φυλή, όπως όλοι µας…
Καλά να είµαστε και του χρόνου µε το καλό!
Κι ας µην ξεχνάµε τους παππούδες και τους προπάππους µας, που µας άφησαν παρακαταθήκη τον ηρωισµό και την αυταπάρνηση! Αρετές που κρατούν έναν λαό στις δύσκολες στιγµές και εξασφαλίζουν την συνέχειά του!
