«Παραλαμβάνομεν τον σταυρόν Ανδρέου του Πρωτοκλήτου εις συνέχισιν της ανόδου εις τον κρανίου τόπον, εις συσταύρωσιν ημών τω Κυρίω και τη Αυτού συσταυρωμένη Εκκλησία, εις συντήρησιν του φωτός της Αναστάσεως»
Στις 2 Νοεμβρίου 1991, στον κατάμεστο Πατριαρχικό Ναό του μαρτυρικού Φαναρίου ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος ο Α΄ παραλάμβανε με τους λόγους αυτούς, τα ηνία της Πρωτόθρονης Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, από της αναρρύσεώς Του εις τον θρόνον του Μαρτυρίου και της Μαρτυρίας, έχων βαθυτάτη συναίσθηση των δυσκολιών αφόβως, με περισσή τόλμη και αξιοζήλευτη αυταπάρνηση, με σοφία και σύνεση, με ένθεο ζήλο και σεμνότητα αίρει επ’ ώμων το σταυρό της διακονίας την οποία Του ενεπιστεύθη, Θεία Χάριτι, η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Βαθύτατος γνώστης της Ορθοδόξου Θεολογίας, με πατερική σοφία, σπάνια οξυδέρκεια και θυσιαστική διάθεση, ανέλαβε πρωτοβουλίες για την σύσφιξη των σχέσεων των ανά την Οικουμένη Ορθοδόξων Εκκλησιών και την εν «ενί στόματι» μαρτυρία τους, σε φλέγοντα πανανθρώπινα και οικουμενικά ζητήματα, τα οποία απασχολούν τον κόσμο και αναζητούν μια διαφορετική λυτρωτική προσέγγιση.
Χαρακτηριστικές είναι οι πρωτοβουλίες Του για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, ως προβλήματος κατ’ εξοχήν οντολογικού και προσωπικού, θεωρούμενο μέσα από το πρίσμα της θεολογίας της Εκκλησίας μας που θεωρεί τον άνθρωπο συνδημιουργό, συνδιαχειριστή και φύλακα της κτιστής δημιουργίας του προαιώνιου Δημιουργού, που έγιναν η αιτία σε σύντομο χρονικό διάστημα να αποκαλείται παγκοσμίως ως ο «Πράσινος Πατριάρχης». Άξιο μνείας αποτελεί η καθιέρωση των οικολογικών συμποσίων σε όλη την υφήλιο για τη διάσωση και προστασία του περιβάλλοντος (Ελλάδα, Μαύρη Θάλασσα, Αδριατική, Βενετία, Βαλτική, Αρκτική, Αμαζόνιος, Μισισσιπής κλπ), με τη συμμετοχή κορυφαίων προσωπικοτήτων παγκόσμιας εμβέλειας.
Πολύ νωρίς καταξιώνεται στη συνείδηση των πάντων, ως μια σπάνια χαρισματική προσωπικότητα και επιτυγχάνει, χωρίς ουδέποτε να το επιδιώξει, να κερδίσει το θαυμασμό, το σεβασμό και την αναγνώριση κορυφαίων πολιτικών θεσμών και προσώπων ανεξαρτήτως εθνικότητας, φυλής και θρησκείας. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κατάφερε αυτό που δεν κατάφερε, ίσως, στο βαθμό αυτό κανείς άλλος, να φθάσει τη μαρτυρία της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας σε χώρους και χώρες που πριν λίγα χρόνια ήταν αδιανόητο να ακουστεί ο λόγος της Ορθόδοξης θεολογίας, και να προβληματίσει ουσιαστικά καταξιώνοντας την παρουσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ως της προκαθήμενης της αγάπης, της ειρήνης, της ελευθερίας, της καταλλαγής και της ελπίδας στο σύγχρονο άνθρωπο και τα προβλήματα, τα οποία σε παγκόσμιο επίπεδο τον απασχολούν.
Ταυτοχρόνως, αναδεικνύεται ταχύτατα ως μια παγκοσμίου κύρους προσωπικότης, ο οποίος δια της σοφίας, γεναιότητος και της παρρησίας, αναλαμβάνει διεθνείς πρωτοβουλίες δια την διαθρησκειακή και διαχριστιανική προσέγγιση και την εξάλειψη των θρησκευτικών παθών και μισαλλοδοξιών εμπεδώνοντας έτσι ένα κλίμα διαλόγου και καταλλαγής, αναδειχθείς ούτω και ως ο Οικουμενικός Πατριάρχης της Πανανθρώπινης Ειρήνης και Καταλλαγής.
Η συνεχώς επιδεινούμενη και παρατεταμένη σε παγκόσμια κλίμακα οικονομική κρίση, η οποία είναι αποτέλεσμα πρωτίστως της ηθικής και πνευματικής κρίσης, δεν ήτο δυνατόν να αφήσει ασυγκίνητον τον Μεγάλο Πατριάρχη. Δεν ήτο δυνατόν η ευαίσθητη Πατριαρχική καρδιά να παραμείνει αδιάφορος, ατενίζων μια κρίση, η οποία έχει οδηγήσει στην εξαθλίωση, στην περιθωριοποίηση και στην προσφυγιά εκατομμύρια συνανθρώπους μας. Ο Παναγιώτατος, ως γνήσιος εκφραστής των Πατερικών παραδόσεων και του εκκλησιαστικού πολιτισμού της αλληλεγγύης, οργάνωσε και πραγματοποίησε συνέδρια για την αντιμετώπιση της πείνας και της πενίας και το έλεος στον πάσχοντα αδελφό, αλλά ήταν και πολυδιάστατος ο αγώνας του, κατά της αδικίας και υπέρ της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα του παγκόσμιου κύρους του Παναγιωτάτου αποτελεί η ειδική πρόσκληση και συμμετοχή Του τον Απρίλιο του 2017 στη Διάσκεψη για την Ειρήνη, που οργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Ελ-Αζχαρ του Καΐρου, με πρωτοβουλία του Μεγάλου Ιμάμη της Αιγύπτου Σεΐχη Ahmad Al – Tog geb, όπου εξεφώνησε την εναρκτήρια ομιλία. Η ομιλία αυτή έκανε ιδιαίτερη αίσθηση στους συνέδρους για την σοφία, την εμβρίθεια, αλλά και την διεισδυτικότητα με την οποία αναφέρθηκε στα σύγχρονα προβλήματα του ανθρώπου, επισημαίνοντας παράλληλα την επί σειρά αιώνων ειρηνική συνύπαρξη και συμβίωση Χριστιανών, Εβραίων και Μουσουλμάνων στο χώρο της Μεσόγειου. Ιδιαίτερη σημασία και συμβολισμό είχε η επίσημη παρουσία του Πατριάρχου του Γένους στην Αίγυπτο, λίγες ημέρες μετά την τρομοκρατική επίθεση των τζιχαντιστών στον Ι. Ναό Πέτρου & Παύλου της Κοπτικής Χριστιανικής Εκκλησίας κατά την οποία βρήκαν τον θάνατο δεκάδες Κόπτες Χριστιανοί.
Η Ορθοδοξία ως κατέχουσα την εξ’ αποκαλύψεως αλήθεια και ο Προκαθήμενος Αυτής, δεν φοβούνται αλλά καλλιεργούν τον διάλογο με ετερόδοξους και αλλοθρήσκους επ’ ωφελεία της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου, σε αντίθεση με τις, έστω και περιορισμένες, άναρθρες φονταμενταλιστικές κραυγές κάποιων, οι οποίοι εμφανίζονται ως υπέρμετροι “κριτές, κήνσορες, τιμητές και προστάτες” της Ορθοδοξίας. Άλλωστε, πρώτος ο Κύριος εδίδαξε το διάλογο και ο Απόστολος των εθνών διεκήρυξε «ουκ ένι Έλλην ή Ιουδαίος, δούλος ή ελεύθερος άρσεν ή θήλυ πάντες έν εσμέν εν Χριστώ Ιησού».
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης, με τις θεσμικές παρεμβάσεις Του σε διεθνείς Οργανισμούς, Fora και Κοινοβούλια και με την σοφία, την παρρησία, τη σύνεση την αγάπη, αλλά προ πάντων με την βαθειά γνώση των θεμάτων έχει ορθοτομήσει το λόγο της αληθείας, έχει αφυπνίσει συνειδήσεις και έχει καταστήσει την Ορθοδοξία και το Σεπτό μας Πατριαρχείο σε αποφασιστικής σημασίας παράγοντες της διεθνούς ειρήνης και καταλλαγής, μεταξύ λαών, θρησκειών και κρατών και έχει εγείρει τον παγκόσμιο θαυμασμό. Κορυφαία ιστορική στιγμή της μέχρι σήμερα ευκλεούς Πατριαρχείας Του, αποτελεί η πραγματοποίηση μετά από προσπάθειες δεκαετιών της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου των Ορθοδόξων Εκκλησιών στην Κρήτη το 2016, η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο εκκλησιαστικό γεγονός των τελευταίων αιώνων.
Σήμερα 11 Ιουνίου 2018, η αγία μας Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη των Αγίων Αποστόλων Βαρθολομαίου και Βαρνάβα και συνεορτάζει τα ονομαστήρια του Πατριάρχη του Γένους. Μαζί με Εκείνον συνεορτάζει σύμπασα η Ορθοδοξία, εξαιρέτως δε, η Εκκλησία της Κρήτης, πιστή θυγατέρα της μητρός Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως, ως επίσης και ο ευσεβής Κρητικός Λαός, του οποίου οι ιστορικοί και πνευματικοί δεσμοί με το αείφωτο Φανάριον είναι προαιώνιοι και ακατάλυτοι.
Δοξολογική, λοιπόν ευχαριστία αναπέμπουμε στον Αρχιποίμενα Χριστό και συνάμα εκφράζουμε ταπεινά τις ολόθερμες υικές ευχές να Τον χαρίζει σώον, έντιμον, υγιειά, μακροημερεύοντα και ορθοτομούντα τον λόγον της αληθείας, για να συνεχίσει για χρόνια πολλά να πηδαλιουχεί το σκάφος της Μίας Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, επωφελεία του σύμπαντος κόσμου.
Βαρθολομαίου, του Παναγιωτάτου και Οικουμενικού Πατριάρχου.
Πολλά τα έτη.
Χαιρόμαστε, συγχαίρομε και συνυπογράφομε το ανωτέρω πάνυ αξιόλογο άρθρο του αγαπητού συμπολίτη μας κ. Σπυρ. Λιονάκη, για τα εόρτια ονομαστήρια του Οικουμενικού μας Πατριάρχη Βαρθολομαίου του Α΄. Το γράφω τακτικά, ότι είμαστε πολύ τυχεροί εμείς οι Χανιώτες -κι εγώ Κρητικός έγινα και είμαι- που ανάμεσά μας έχουμε συνανθρώπους του ήθους, της απλότητας, της σεμνότητας και της βαθιάς κοινωνικής και επιστημονικής συγκρότησης – κατάρτισης του Σπύρου Λιονάκη και βέβαια, δικαίως, καυχώμαστε γι’ αυτό: κι ας είμαστε παραζαλισμένοι με τόσα αλλόκοτα που συμβαίνουν στη σημερινή μας κοινωνική πολυπλοκότητα. Ευτυχώς, πάντα υπάρχει η ελπίδα και η ενθάρρυνση από την συνύπαρξή μας με τόσο αξιόλογους συνανθρώπους μας με αληθινό κι ανθρώπινο πρόσωπο. Με βαθύτατη εκτίμηση και φιλική αγάπη Γιώργος Καραγεωργίου, συντ/χος νομικός, κοινωνιολόγος, οικονομολόγος ΧΑΝΙΑ.
Συνυπογράφω ανεπιφύλακτα το ανωτέρω σχόλιο του ατυχώς αγνώστου σε μένα κ. Γεωργίου Π. Καραγεωργίου και τον συγχαίρω για όσα αγαθά, αληθινά και δίκαια γράφει για τον φίλτατο Σπύρο Λιονάκη, τον οποίον υπεραγαπά ο Οικουμενικός Πατριάρχης μας,
όπως από ετών έχω διαπιστώσει και διαπίστωσα και πάλι στη διάρκεια της συμμετοχής μου πρόσφατα (5-8 Ιουνίου) στο παγκόσμιο
οικολογικό συνέδριο, το οποίο πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία και υπό την προεδρία του Παναγιωτάτου στην Αθήνα και κυρίως στις Σπέτσες και την Ύδρα και είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω για μια ακόμη φορά την αγάπη του για τον εντιμολογιότατο Άρχοντα Σπύρο Λιονάκη και την ευγνωμοσύνη του για όσα πολύτιμα προσφέρει ο διακεκριμένος νομικός αφιλοκερδώς, προθύμως και με υψηλό επιστημονικό κύρος στην Εκκλησία και σε Ιδρύματα της Κρήτης, αλλά και στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Μακάρι να ήταν παρόντες στο συνέδριο οι αναιδώς κατά του Πατριάρχου μεμψιμοιρούντες, για να έβλεπαν με ποιο σεβασμό, με πόση αγάπη , αναγνώριση και ευγνωμοσύνη επικοινωνούσαν με τον Πρώτον της Ορθοδοξίας όχι μόνον δικοί μας, αλλά και ετερόδοξοι και ετερόθρησκοι κληρικοί και λαϊκοί διαπρεπείς επιστήμονες, όπως και οι άνθρωποι των ανωτέρω νήσων, κληρικοί και λαϊκοί.
Ευχαριστούμε τον κ. Λιονάκη για το υπέροχο κείμενό του!
Αλέξανδρος Κ. Παπαδερός
Αγαπητέ και αξιοσέβαστε κ. Αλέξανδρε Παπαδερέ, ευτυχώς για μένα που γνωρίζω την άκρως θαυμαστή πορεία σας, ως Διευθυντού της Ορθόδοξης Ακαδημίας της Κρήτης και όχι μόνο και βέβαια την εποικοδομητική και αποφασιστική σας παρέμβαση -τόσο πολλά χρόνια- σε θέματα και προβλήματα της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας μας. Εύχομαι ο μεγαλοδύναμος να σάς έχει πάντα υγιή για να προσφέρετε στην Κοινωνία της Εκκλησίας του Χριστού την άπειρη αγάπη σας και τις παντοίες διακονίες, όπου καλείσθε. Δεν έχει και τόσο σημασία που δεν με γνωρίζετε, αλλά θα πρέπει να σάς θυμίσω, ότι είσθε και πολύτιμος φίλος μου, αφού πολλάκις είχατε φιλοξενήσει εμένα και ιδιαίτερα τον αείμνηστο Πρωτοψάλτη και Καθηγητή κ. Νίκο Πιακή, του οποίου υπήρξα απλός βοηθός ψάλτη – ισοκράτη. Πέρασαν, ωστόσο, κάμποσα χρόνια και ήδη -σε κάπως προχωρημένη ηλικία- έχω τη χαρά και την τιμή να είμαι βοηθός ψάλτη και του Άρχοντα- Πρωτοψάλτη της “ΤΡΙΜΑΡΤΥΡΗΣ” Χανίων κ. Κώστα Στεφανάκη. Τυγχάνω συντ/χος νομικός-κοινωνιολόγος, παντρεμμένος με Κρητικοπούλα και κατάγομαι από την “Ερατεινή” Ημαθία του … Ηρόδοτου!! Δυστυχώς, εμείς οι Μακεδόνες [Έλληνες] είμαστε πολύ θλιμμένοι -θαρρείς θρηνούμε- από την απίστευτη εξέλιξη του … ανύπαρκτου Μακεδονικού ζητήματος: Πού φτάσαμε, αγαπητέ κ. Αλέξανδρε; Ευτυχώς, που ανάμεσά μας υπάρχουν ακόμα συνάνθρωποί μας σαν τον κ. Σπυρ. Λιονάκη, άνθρωποι της σχέσης, της συνύπαρξης, της Αγάπης και Ελευθερίας και του κοινωνικού προσώπου. Επρόκειτο να στείλλω κάποιο άρθρο – εργασία μου στα αγαπητά μας “Χ.Ν.”, αλλά προτιμώ τη σιωπή της θλίψης, όπως κάνουν αμέτρητοι συνάνθρωποί μας Έλληνες που γεννήθηκαν στις πιο κρίσιμες δεκαετίες 1940 και 1930. Δεν ημπορώ να κατανοήσω τέτοιου βαθμού ηθελημένης άγνοιας από νέους ανθρώπους της πολιτικής και όχι μόνο. Ζητώ συγγνώμη που ξεστράτισα, αλλά ελπίζω κ. Αλέξανδρε να συγχωρήσετε αυτήν την ανθρώπινη υπερβολή μου. Με εξαιρετική εκτίμηση και φιλική αγάπη Γιώργος Π. Καραγεωργίου, συντ/χος νομικός, κοινωνιολόγος, οικονομολόγος ΧΑΝΙΑ.