Αυτές τις τελευταίες µέρες µου συµβαίνει κάτι παράξενο. Έτσι στα ξαφνικά, πέφτουν στα χέρια µου φωτογραφίες µακρινών τόπων. Στις συζητήσεις µέσα όλο και πιο συχνά, προκύπτουν µέρη και γεγονότα παράξενα και εξωτικά. Μια ανησυχία που κάνει την καρδιά µου να πεταρίζει και τα πόδια µου να µυρµηγκιάζουν µε κυριεύει και δεν µ αφήνει. Κι ο νους µου όλο τριγυρνά σε παλιότερες βόλτες και ιστορίες εκδροµικές. Αν και ξύπνια, ονειρεύοµαι νέους προορισµούς, καινούργιες περιπέτειες.
Για να καταλαγιάσω την µέσα µου ανησυχία, για να ηρεµήσω το µυαλό και την καρδιά µου που όλο φεύγουν, είπα να θυµηθώ και να µοιραστώ µαζί σας µερικές σκηνές από ένα ταξίδι µου στην Λατινική Αµερική.
Είχα πάει εκεί στις µέρες τις ευηµερίας πριν το 2010 και είχα επισκεφθεί το κράτος που το λένε Εκουαδόρ, Ισηµερινό δηλ. γιατί η νοητή γραµµή της Ισηµερίας που µοιράζει τον κόσµο σε Βόρειο και Νότιο ηµισφαίριο περνά από πάνω του. Μάλιστα στην πρωτεύουσά του, το Κίτο, έχουν ένα µέρος που το λένε mitad del mundo, (µέση του κόσµου). Εκεί σε µια ζωγραφική αναπαράσταση πάνω στο έδαφος υπάρχει µια ίσια γραµµή που υποτίθεται ότι χωρίζει την γη. Στέκεται τώρα κάποιος πάνω της, βάζει το ένα πόδι στο δεξί µέρος και το άλλο στο αριστερό και καµαρώνει ότι πατά συγχρόνως και στα δύο κοµµάτια της υδρογείου. Εκεί οι ξεναγοί σε βάζουν να περπατήσεις ίσια πάνω στην γραµµή µε κλειστά µάτια και ανοιχτά χέρια, να ισορροπήσεις ένα αυγό στην µύτη µιας βελόνας. Και να θαυµάσεις έναν νεροχύτη που αδειάζει το νερό που είναι γεµάτος, αριστερόστροφα δηλ. µε διαφορετική κίνηση από ότι σε όλον τον υπόλοιπο κόσµο. Όλα αυτά, λένε ότι είναι συνέπειες του ότι βρισκόµαστε ακριβώς σ αυτό το σηµείο στην µέση δηλ. της υδρογείου. Γύρω γίνεται ένας κακός χαµός. Φωτογραφίες, βίντεο, σουβενίρ. Όλοι θέλουν να υπάρχουν αποδείξεις για την προσωρινή κυριαρχία τους στην γήινη σφαίρα.
Η επόµενη στάση µας είναι τα νησιά Γκαλάπαγκος, εκεί που είχε πάει ο ∆αρβίνος πριν από 190 χρόνια περίπου και όπου παρατηρώντας την φύση και τα ζώα διατύπωσε την θεωρία της εξέλιξης. Τα νησιά αυτά παρ όλο που απέχουν µια ώρα δρόµο αεροπορικώς από την ηπειρωτική χώρα ανήκουν γεωγραφικά στο κράτος του Ισηµερινού.
Στο αεροπλάνο µέσα, όσο ταξιδεύαµε προς τα εκεί, οι αεροσυνοδοί ψέκασαν τις αποσκευές µας µην τυχόν, λέει, µεταφέρουµε κανένα µικρόβιο που µπορεί να επηρεάσει ή να αλλάξει την πανίδα και την χλωρίδα της περιοχής. Γιατί προσπαθούν να διατηρήσουν την φυσική ζωή αµόλυντη κι απείραχτη, όσο αυτό γίνεται, για να µπορέσουν να συνεχίσουν τις επιστηµονικές παρατηρήσεις πάνω στην εξέλιξη. Η UNESCO αναγνώρισε τα νησιά Γκαλάπαγκος ως παγκόσµια κληρονοµιά και γι αυτό και όταν περπατάς εκεί και συναντήσεις κάποιο ζώο ένα ιγκουάνα να πούµε ή µια χελώνα, ΕΣΥ πρέπει να παραµερίσεις για να µην το ενοχλήσεις και το ταράξεις.
Τα ιγκουάνα είναι κάτι παράξενα πλάσµατα που ανήκουν στη οικογένεια των σαυρών, αλλά έχουν την µοναδική ικανότητα να ζουν και να τρέφονται ως θαλάσσια ερπετά. Στην θάλασσα κολυµπούν µε µεγάλη δεξιοτεχνία, στην στεριά όµως είναι ένα αδέξιο ζώο που οληµερίς είναι ξαπλωµένο στον ήλιο να ζεσταθεί και που φτύνει συνεχώς, για να διώξει το συσσωρευµένο αλάτι.
Οι χελώνες τώρα µας είναι πιο γνωστές. Πολλές από αυτές που ζουν στα νησιά υπολογίζεται από τους ειδικούς ότι µπορεί να έχουν ηλικία ως 200 ή 300 χρόνια. ∆ηλ. στα νιάτα τους, µπορεί να συναντήθηκαν αυτοπροσώπως µε τον κύριο ∆αρβίνο. Παρεµπιπτόντως ο περί ου ο λόγος επιστήµονας δεν έχει καθόλου καλή φήµη σε αυτό το µέρος, όπου τυχοδιώκτη τον ανεβάζουν και άρπαγα τον κατεβάζουν.
Τότε που πήγαµε ζούσε ακόµα ένας χελώνος πολύ διάσηµος που τον είχαν ονοµατίσει Χόρχε, Γιώργο δηλ. Αυτός ήτανε ο τελευταίος του σογιού και της γενιάς του και γι αυτό προσπάθησαν να του βρουν ταίρι από την ίδια οικογένεια ώστε να υπάρξουν απόγονοι και να µην εκλείψει το είδος του. Κατά την αναζήτησή τους οι ερευνητές κατάφεραν να του βρουν σύντροφο, µα όχι ακριβώς από το ίδιο είδος. Πρωτοξάδερφα ήταν. Και τα αυγά που προέκυψαν από την ένωση αυτή δεν µπόρεσαν να δώσουν χελωνάκια. Αργότερα βρήκαν µια άλλη σχετική χελώνα. Μα ούτε και αυτή µπόρεσε να τεκνοποιήσει. Αυτή δεν µπόρεσε να κάνει ούτε αυγά. Τότε του έδωσαν το παρατσούκλι «µοναχικός». Είχε δηµιουργηθεί µεγάλος θόρυβος παγκοσµίως σχετικά µε την αναζήτηση συντρόφου του Μοναχικού Γιώργη και µε τα ανεπιτυχή αποτελέσµατα της προσπάθειας. Όταν πέθανε υπέργηρος περίπου 100 χρονών το 2012, πολύς κόσµος τον θρήνησε.
Εκεί στα Γκαλάµπακος είναι και ο post ofice bay.
Αυτό είναι ένα µέρος όπου οι ναυτικοί της εποχής – κουρσάροι, πειρατές, τυχοδιώκτες- άφηναν την αλληλογραφία τους.
Πήγαιναν στον κόλπο αυτό όπου κάποιοι ευφάνταστοι είχαν καρφώσει πάνω σε ένα πάσαλο ένα άδειο βαρελάκι από ρούµι. Εκεί µέσα άφηναν γράµµατα και παραγγελίες. Οι επόµενοι που περνούσαν διάβαζαν τις διευθύνσεις. Κι αν ήταν καµιά επιστολή κοντά στο µέρος που πήγαιναν, την έπαιρναν µαζί τους και την παρέδιδαν ιδιοχείρως. Για την εποχή αυτή που δεν υπήρχαν τα σηµερινά µέσα επικοινωνίας, προφανώς αυτό ήταν ένα λειτουργικό σύστηµα.
Εκεί λοιπόν σε αυτό το ταξίδι ήταν που ακούσαµε κι ένα πρωί, αχάραγα µέσα στην ζούγκλα του Αµαζονίου ένα θόρυβο που έµοιαζε µε αλυσοπρίονο. Στις παρατηρήσεις µας προς τους υπεύθυνους, να κόβουν ξύλα πιο αργά για να µπορούµε να κοιµόµαστε, µας εξήγησαν ότι αυτό τον ήχο τον παρήγαγε ένα έντοµο που καµιά σχέση δεν είχε µε τις ανθρώπινες δραστηριότητες.
Φέρνω στο µυαλό µου όλες αυτές τις αναµνήσεις και σκέφτοµαι πόσο σωστά τα έγραφε πριν από εκατοντάδες χρόνια ο παππούς ο Όµηρος όταν ζητούσε από την Μούσα να τον βοηθήσει να τραγουδήσει για τον Οδυσσέα που «πολλών ανθρώπων είδε άστεα και νόον έγνω». Πόσο µας ανοίγει το µυαλό αλλά περισσότερο την καρδιά, η γνωριµία µε άλλους λαούς και διαφορετικές κουλτούρες.
