«Στη φυλακή για να περνάει η ώρα, έγραψα τη “∆ηµοσθένους λέξη”, τη “Θεία Μάνου”, και τη “Θαλασσογραφία”. Πολλοί απορούσαν. “Μα πώς βρε παιδί µου µέσα σε ‘κείνον το ζόφο εσύ έγραφες τραγούδια;”. Μα γι’ αυτό χρειάζονται τα τραγούδια, για να µπορούµε να ξεπερνάµε τον ζόφο…
Η “Θαλασσογραφία” είναι τραγούδι φυγής. Είναι ενδιαφέρον το ότι γράφτηκε µέσα σε µια φυλακή. Το τραγούδι “∆ηµοσθένους λέξη” είναι για έναν άνθρωπο που ενώ είναι φυλακισµένος, µέσα του νιώθει ελεύθερος. Η “Θεία Μάνου” είναι υπαρκτό πρόσωπο, ήτανε κρατούµενη µεγαλύτερης ηλικίας από µας -που ήµασταν νέα παιδιά- και λόγω πείρας, επειδή είχε φυλακιστεί πολλάκις -ήταν µέλος του ΚΚΕ η θεία Μάνου- κυριολεκτικώς µας περιέθαλψε, µας ενθάρρυνε και µας έδινε συµβουλές για το πώς να τα βγάλουµε πέρα µέσα στη φυλακή. Τη σκέφτοµαι πάντα µε µεγάλη αγάπη.
Πριν ακόµη βέβαια µπω στη φυλακή χώρισα µε το τότε κορίτσι µου και το ερωτεύτηκα µόλις χωρίσαµε. Το τραγούδι “Είδα την Άννα κάποτε” είναι τραγούδι έρωτος, αλλά µετά τον χωρισµό. Χωρίσαµε τελειωτικά, αλλά πολλές φορές ένας χωρισµός φέγγει, φωταγωγεί όλη την ιστορία. ∆ίνει το αληθινό νόηµα µιας σχέσης…
Μετά έφυγα στο Παρίσι. Έφυγα µαζί µε την Άσπα. Η Άσπα είχε χαρτιά, εµένα µού απαγόρευσαν την έξοδο. Πήγα στο υπουργείο Εσωτερικών µαζί µε την Άσπα και είπα “Κοιτάξτε, παντρευτήκαµε και θέλουµε να κάνουµε ένα ταξίδι του µέλιτος. Εγώ εξάλλου είµαι φοιτητής και πρέπει να γυρίσω για τις εξετάσεις µου”. “Το παντρευτήκαµε” το είπα λιγάκι σαν να έκανα δήλωση µετάνοιας, σαν να έλεγα “κοιτάξτε, έγινα καλό παιδί”. Και κάπως έτσι ίσως το εισέπραξε και ο γενικός γραµµατέας γιατί µου έδωσε τελικά ένα χαρτί που µου έδινε την άδεια να ταξιδέψω για δεκαπέντε µέρες µόνο…
Έµεινα έναν χρόνο έξω. Εκεί πέρα έγραψα τα τραγούδια “Το Περιβόλι”, “Οι πίσω µου σελίδες”, ξαναέγραψα τη “Συννεφούλα”. Έκανα µάλλον µια διασκευή, την έκανα σαρκαστικό στρατιωτικό εµβατήριο. Έγραψα επίσης τα “Παιδιά που χάθηκαν”. Γιατί εµείς, κάποια στιγµή, γυρίσαµε µε την Άσπα στην Ελλάδα, αλλά πολλά παιδιά της ηλικίας µου παρέµειναν στην παρανοµία, στις χηµικές παραισθήσεις και στην περιπέτεια…
Την “Ωδή στον Γεώργιο Καραϊσκάκη” την έγραψα επίσης εκεί. Το τραγούδι ήταν γραµµένο στην αρχή για τον Τσε, αλλά µετά το ξαναδούλεψα για να µπορέσω να αντιµετωπίσω τη λογοκρισία και νοµίζω ότι δεν θα δυσαρεστηθεί ο στρατηγός Καραϊσκάκης που τον δάνεισα στον Τσε, ούτε και το ανάποδο, ο ένας περιέχει τον άλλο κατά κάποιο τρόπο… Από το Παρίσι πήγαµε στο Μιλάνο… Τον Μάιο του ‘68 είχαν κοπεί οι συγκοινωνίες, απεργούσαν ως και οι τελωνοφύλακες. Λοιπόν, κινηθήκαµε µε οτοστόπ µε διάφορα φορτηγά, µα κάθε τρεις και λίγο η Άσπα ήθελε να σταµατήσουµε για να κάνει εµετό… Φοβηθήκαµε εγκυµοσύνη.
Ταλαιπωρηµένοι φτάσαµε κάποια στιγµή στο Μιλάνο. Ήταν όντως εγκυµοσύνη. Τώρα τι κάνουµε; Πρώτη λύση γυρίζουµε Αθήνα. Η δεύτερη, προχωράµε σε άµβλωση και µένουµε προσώρας Μιλάνο, όπου είχα βρει και µια δουλίτσα… Εµείς αποφασίσαµε να γυρίσουµε Ελλάδα, να γυρίσουµε στη γλώσσα µας και στον κόσµο τον παραδεδοµένο, όπως τον ξέραµε.
Ήταν ακριβώς στο τέλος του ‘68. Γυρίσαµε στην κηδεία του Γεωργίου Παπανδρέου, Οκτώβρη… Όταν γυρίσαµε µας συλλάβανε στο αεροδρόµιο γιατί είπα ότι έχασα το διαβατήριό µου. Είχαµε κάτι προβλήµατα, τέλος πάντων ορθοποδήσαµε, τα καταφέραµε, ας πούµε. Αυτή η επιστροφή είναι το “Περιβόλι”, γι’ αυτό το πράγµα µιλάει».
Τα παραπάνω λόγια είναι από µια παλιότερη αφήγηση του ∆ιονύση Σαββόπουλου στη LIFO για όσα τον ενέπνευσαν σε ένα από τα πιο αγαπηµένα άλµπουµ του: “Το Περιβόλι του τρελλού”.
Καλές ακροάσεις µέχρι την επόµενη ιστορία µε ρεφρέν!
