Για περισσότερες πληροφορίες και για επικοινωνία μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.chlorisflora.wordpress.com
H Χλωρίδα είναι το σύνολο των αυτοφυών φυτικών ειδών μιας γεωγραφικής περιοχής, η σύνθεση της χλωρίδας ποικίλλει, από τόπο σε τόπο, ανάλογα με τις οικολογικές συνθήκες. Οι κυριότεροι παράγοντες που επηρεάζουν τη σύνθεση και την ποικιλότητα της είναι η γεωλογία και το κλίμα. Χλωρίς ονομαζόταν η αρχαία ελληνική θεότητα της βλάστησης, σύζυγος του Ζέφυρου και μητέρα του Καρπού (εικ.1). Στην αρχαία Ρώμη παρόμοιες ιδιότητες είχε η Φλώρα (Flora), θεά των λουλουδιών και της Άνοιξης (εικ.2).
Στην Ελλάδα φύονται περίπου 6.000 αυτοφυών φυτικών ειδών και στην Κρήτη περίπου 1.750 ιθαγενή είδη. Σχεδόν το 9% των ειδών της Κρητικής χλωρίδας είναι ενδημικά είδη (εικ.3). Λέγεται ενδημικό είδος το ιθαγενές είδος το οποίο αυτοφύεται, αναπτύσσεται και σχηματίζει φυσικούς πληθυσμούς, αποκλειστικά σε μια χώρα ή περιοχή. Σημαντικά ενδημικά είδη είναι, για παράδειγμα: η αμπελιτσιά (Zelkova abelicea) σπάνιο δένδρο των ορεινών όγκων της Κρήτης, που χαρακτηρίζεται ως τρωτό είδος και είναι το μοναδικό εκπρόσωπο αυτού του ασιατικού γένους στην Ευρώπη, το πλουμί ή αρχοντόξυλο (Ebenus cretica) χασμόφυτο που φυτρώνει κυρίως σε γκρεμνά και φαράγγια, το Androcymbium rechingeri (εικ.4) κρινάκι που ανθίζει στην μέση του χειμώνα και απαντάται σε αμμώδεις τοποθεσίες, στο νησάκι Ελαφόνησος και στην Φαλάσαρνα, και χαρακτηρίζεται ως κινδυνεύον είδος, ο δίκταμος (Origanum dictamnus) (εικ.5) πολύ γνωστό αρωματικό και φαρμακευτικό φυτό, το πετρομάρουλο (Petromarula pinnata) (εικ.6) χασμόφυτο, που φυτρώνει σχεδόν μόνο σε σχισμές γκρεμνών και αποτελεί το μοναδικό εκπρόσωπο του γένους, και η τουλίπα η κρητική (Tulipa cretica) που είναι η μικρότερη από τις τουλίπες της Κρήτης, έχει περιάνθιο λευκό με ρόδινες αποχρώσεις και απαντάται σε φρύγανα και πετρώδεις θέσεις.
Το 8% των φυτών της Κρητικής Χλωρίδας είναι επιγενή είδη. Λέγεται επιγενές το είδος του οποίου η παρουσία σε μια περιοχή οφείλεται σε σκόπιμη ή μη σκόπιμη ανθρώπινη εμπλοκή. Τα φυτά που έχουν εισαχθεί με τις διαφορετικές ανθρώπινες δραστηριότητες και ξαπλώνονται περισσότερα στα ανθρωπογενή οικοσυστήματα, αλλά όχι μόνο, είναι για παράδειγμα: η ξυνίδα (Oxalis pes-caprae) (εικ.7) ζιζάνιο με φωτεινά κίτρινα άνθη, και καταγωγή από την Νότια Αφρική, που σκεπάζει από τις αρχές της άνοιξης, τα χωράφια και τους ελαιώνες, συχνά σε τεράστιους πληθυσμούς, το μπούζι (Carpobrotus edulis) (εικ.8) εισαχθέν κηποτεχνικό είδος από την Νότια Αφρική, που έχει αρχίσει να εισβάλει στα παράκτια οικοσυστήματα, η φυτολάκα η αμερικανική (Phytolacca americana) (εικ.9) φυτό με καταγωγή από την Β. Αμερική που φυτρώνει σε χωράφια, κήπους και άκρες δρόμων.
Είναι σημαντικό να πούμε επίσης ότι το 10% των αυτοφυών φυτικών ειδών της Κρήτης θεωρείται απειλούμενο από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Υπάρχουν εξαιρετικά ευάλωτους οικοτόπους, στους οποίους ένας μεγάλος αριθμός των ειδών της τοπικής χλωρίδας και πανάδας, χαρακτηρίζεται ως απειλούμενο ή κρίσιμα απειλούμενο από τις ανθρώπινες παρεμβάσεις, όπως για παράδειγμα στα παράκτια οικοσυστήματα και στους υγροτόπους.
Βιβλιογραφία και διαδικτυακές πηγές
– Arianoutsou, M., Bazos, I., Delipetrou, P. & Kokkoris, Y. (2010) The alien flora of Greece: taxonomy, life traits and habitat preferences. Biological Invasions 12, 3525–3549 .
– Dal Cin D’Agata, C., Skoula, M. & Brundu, G. 2009: A preliminary inventory of the alien flora of Crete (Greece). — Bocconea 23 : 301-315.
-Euro+Med (2006-): Euro+Med PlantBase – the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity. http://ww2.bgbm.org/EuroPlusMed/ [accessed 03/2017].
-Flora of Greece Web: http://portal.cybertaxonomy.org/flora-greece/
-Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης: http://www.nhmc.uoc.gr/el
-Nicholas Turland & Lance Chilton, 2008 FLORA OF CRETE: Supplement II, Additions 1997-2008.
