Γκύντερ Γκρας Εκδόσεις ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Με χαμένη την πνευματικότητά της και την ανεξαρτησία της Ελλάδας αυτής, της ευλογημένης από τους Θεούς, χώρας που τώρα με την ευρωπαϊκή αναλγησία είναι καταδικασμένη σε φτώχεια ένεκα της ευρωπαϊκής κυρίως αναλγησίας που ολοένα και περισσότερο καταπιέζει και διαπομπεύει το γυμνό σώμα της πάνω στον σταυρό του οικονομικού μαρτυρίου της ποτίζοντάς την όξος και λόγια κενά σε ατελείωτες διαβουλεύσεις βάρβαρων εκβιασμών ώσπου να εκπνεύσει για να πουληθούν σαν σκουριασμένα παλιοσίδερα τα υπάρχοντά της.
Αλλά αυτή είναι η δύναμη και η πνευματική τόλμη της ποίησης απέναντι σε όλους τους καθωσπρεπισμούς των νομοκρατών και εκμεταλλευτών όλων των αιώνων με κορύφωση τώρα της βαρβαρότητας της υπερεκμετάλλευσης στην Ευρώπη του Μάαστριχτ και της υπερκερδοσκοπίας. Ομως η φωνή αποδοκιμασίας αυτής της απάνθρωπης και εγκληματικής πολιτικής ενός παγκόσμιας ανθρωπιστικής συνείδησης ποιητή, συγγραφέως αποτελεί θεμέλιο αποδοκιμασίας της σύγχρονης υπερσυσσώρευσης πλούτου από τους ισχυρούς καταναγκαστές – υπερεξουσιαστές Ευρώπης – κόσμου.
Ομως αυτές οι φωνές της ποιητικής τόλμης όπως του Γκύντερ Γκρας είναι ο καθρέφτης που πρέπει να βλέπουν το πρόσωπό τους και οι σημερινοί σαράφηδες Ευρώπης, κόσμου που στοιβάζουν ως άλλοι κροίσοι στα θησαυροφυλάκιά τους με τους εγκάθετους των επιτροπών και των παραεπιτροπών, τα προϊόντα της εγκληματικής τους εκμετάλλευσης.
Για να αποκομίσουν τελικά τη λάμψη του χρυσού που όμως γίνεται κατάρα… τόσο για τον Κροίσο όσο και για τους κροίσους της ευρωαποικιοκρατίας, η οποία συνεχίζεται με την ευρωτρομοκρατία του σήμερα όμως τόσο οι Ευρωπαίοι όσο και οι νεογερμανοί ας ακούσουν τις φωνές των παλιών και των νέων ποιητών τους που είναι φωνές πιο αυθεντικές και βαθιά ανθρώπινες από τις σχηματικές και αντιανθρωπιστικές φωνές των οικονομολόγων, των συμφερόντων και των εκμεταλλεύσεων… π.χ. ο Χέλντερλιν που πριν διακόσια χρόνια περίπου στο ποίημά του “Μοναδικός” έγραψε: «Τι είν’ αυτό, που στις αρχαίες μακάριες ακτές με δένει έτσι που να τις αγαπώ κι απ’ την πατρίδα μου ακόμη πιο πολύ;».
ΓΚΥΝΤΕΡ ΓΚΡΑΣ:
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΤΟΛΜΗΣ ΚΑΙ ΕΥΘΥΝΗΣ Ο Γκύντερ Γκας, ο μεγάλος μεταπολεμικός συγγραφέας, με τη βαθιά ευθύνη του λόγου της αληθείας (βραβείο Νόμπελ) πέθανε αφήνοντας έτσι μεγάλο κενό λογοτεχνικής τόλμης, για αλήθεια, αλλά και για “ηθική” συγγραφική συνείδηση. Ο Γκύντερ Γκρας καίτοι, όπως οι πλείστοι νέοι της Γερμανίας είχαν καταναγκαστεί από την Γκεμπελική προπαγάνδα να συμμετάσχει στην εφηβική του ηλικία σε ναζιστικούς πολεμικούς σχηματισμούς τους οποίους στη συνέχεια απαρνήθηκε, για να αγωνιστεί με ευθύνη μετά τον πόλεμο. Για να αποτελέσει στην εξέλιξή του μια φωνή πνευματικής αποκάθαρσης της συνείδησης στη μεταπολεμική Γερμανία τόσο με τον μυθιστορηματικό τρόπο του όσο και με τις αποφασιστικές παρεμβάσεις του σε κρίσιμες περιστάσεις και προβλήματά του μετά την ήττα του μεταπολεμικού γερμανικού κράτους.
ΠΑΠΕΨΕ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΑΓΚΥΛΩΣΗΣ…
Με σοσιαλιστικο-λαϊκό πνεύμα πάλεψε ως συγγραφέας, ως ποιητής, ως μεγάλος μυθιστοριογράφος και ως κοινωνικός αγωνιστής προσπάθησε να πει στους συμπατριώτες του πως δεν πρέπει να ξεχάσουν με νεοπλουτικό εφησυχασμό των τις γερμανικές ευθύνες από την τραγωδία που δημιούργησε ο ναζισμός σε όλη την Ευρώπη και ευρύτερα στον κόσμο, αλλά και στην ίδια τη Γερμανία. Είχε γεννηθεί στην ελεύθερη πόλη Ντάντσιχ της Πολωνίας πριν 87 χρόνια για να γίνει ο πιο διάσημος σύγχρονος Γερμανός συγγραφέας με τα μεγάλα μυθιστορήματά του να αποτελούν το μεγάλο μέρος της λογοτεχνικής δημιουργίας του. Με επίκεντρο την τριλογία του που είναι το “Τενεκεδένιο ταμπούρλο”, “Η γάτα και το ποντίκι” και “Τα σκυλίσια χρόνια”. Για να γράψει επίσης “Πρόβα της εξέγερσης των πληβείων”, “Γάτα και ποντίκι”, “Ο Μπου το ψάρι”, “Δυσοίωνα κοάσματα”, “Μετά το Αουσβιτς”, “Ενα ευρύ πεδίο”, “Ο αιώνας μου”, “Σαν του κάβουρα” κ.λπ. Στην ελληνική έχουν μεταφρασθεί αρκετά από αυτά: “Ξεφλουδίζοντας το κρεμμύδι”, “Ο Αιώνας”, “Το ταμπούρλο” κ.λπ. Ομως πριν εφτά χρόνια στην ογδοηκοστή επέτειο των γενεθλίων του κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις “Οδυσσέας” το έργο του “Ιστορίες σκοτεινού θαλάμου”.
ΣΤΑ ΟΓΔΟΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΜΠΗΚΕ ΣΤΟΝ ΣΚΟΤΕΙΝΟ ΘΑΛΑΜΟ ΜΕ ΙΣΤΟΡΙΑ
Το έργο αυτό κυκλοφόρησε το 2008 στη Γερμανία και στην ελληνική γλώσσα το 2009. Στο εκδοτικό σημείωμα αναφέρεται ότι: «Ο Γκύντερ Γκας στα γενέθλια των 80 χρόνων του καλεί τα οκτώ παιδιά του. Με τις οικογενειακές φωτογραφίες ως μέσο, αφυπνίζει και προκαλεί αντιδράσεις. Τα παιδιά εξομολογούνται απογοητεύσεις, ζηλοτυπίες και συναισθήματα παραμέλησης από έναν πατέρα που συχνά ήταν απών εξαιτίας της συγγραφικής ενασχόλησης και όχι μόνο. Εν τούτοις διαφαίνεται μια ιδιότυπη οικογενειακή αρμονία χάρη στη μαγική επιρροή μιας φίλης, της φωτογράφου Μαρίας Ράμα. Ο Γκρας εκθέτει την προσωπική του ζωή και αποστασιοποιείται από την εικόνα του πολιτικού διαδηλωτή και του αμφισβητία συγγραφέα».
ΔΑΜΑΣΤΗΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΜΕ ΑΠΑΡΑΜΙΛΛΗ ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ
Με απαράμιλλη συγγραφική ικανότητα δαμάζει τον χρόνο και παρουσιάζει ένα αυτοβιογραφικό έργο με τον μόνο τρόπο που ξέρει: αφηγούμενος υπέροχα ιστορίες. Ο γερμανικός Τύπος χαρακτήρισε το βιβλίο ως το πιο ώριμο δημιούργημα του νομπελίστα συγγραφέα. Παραθέτω 1 – 3 αποσπάσματα από το πράγματι πρωτότυπο σημαντικό, ημιαυτοβιογραφικό – μέσω των παιδιών του, αλλά με τις υπέροχες ιστορίες που βοηθιούνται αποφασιστικά από τη μαγική επιρροή της φωτογράφου Μαρίας Ράμα. 1) «Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας πατέρας που, επειδή είχε γεράσει, επήρε όλους τους γιους και τις θυγατέρες του μαζί -τέσσερα, πέντε, έξι παιδία (τον αριθμό)- ώσπου ύστερα από κάμποσο καιρό του έκαναν το χατίρι».
ΕΠΕΖΗΣΕ ΒΛΕΠΟΝΤΑΣ ΠΑΝΤΟΥ ΕΡΕΙΠΙΑ
«Ετσι, λοιπόν, κάθονται τώρα στο τραπέζι και πιάνουν ευθύς αμέσως την κουβέντα. Το καθένα μιλά για τον εαυτό του και όλα μιλούν ανάκατα, βέβαια τα πάντα είναι επινοημένα από τον πατέρα τους σύμφωνα με τα δικά του λόγια, αλλά μιλούν με ισχυρογνωμοσύνη και παρ’ όλη την αγάπη τους γι’ αυτόν δίχως καμιά διάθεση να του δείξουν επιείκια. Τώρα παίζουν ακόμη με το ερώτημα ποιος θα κάνει την αρχή…». 2) «Πρέπει να τα δουλεύει» έλεγε ο πατέρας. Ολοι μας καταλαβαίναμε πως όσα είχε ζήσει παιδί, τότε που φορούσε κοντά παντελόνια ένιωθε αργότερα την ανάγκη να τα δουλέψει. Τι ήξερε για τον πόλεμο, τι ήταν αυτό που φοβόταν τότε και πώς επέζησε. Και έπειτα όταν παντού δεν έβλεπες παρά μόνο ερείπια και την πείνα που είπε στη σοφίτα του Βαΐλου και στο σπίτι πίσω από το ανάχωμα ακόμα».
ΑΜΥΝΟΜΕΝΟΣ ΕΝΑΝΤΙ ΔΕΞΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΡΑΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
«Τώρα στον στάβλο του Μπέλεντορφ δεν κάνει άλλο παρά να γράφει τα ορνιθοσκαλίσματα ή να κοπανά την Olivetti του και πάντα όρθιος μπροστά στο αναλόγιό του να πηγαίνει ποτέ εδώ και πότε εκεί, να καπνίζει ό,τι καπνίζει -παλιότερα στριφτά τσιγάρα, αργότερα τσιμπούκι- να τραυλίζει λέξεις και προτάσεις μακριές σαν ταινία, να κάνει τους μορφασμούς που κάνω κι εγώ και να μην το παίρνει καν χαμπάρι όταν κάποιος από μας έριχνε μια ματιά στο εργαστήρι του όταν είχε κάτι στα σκαριά. Πολύ αργότερα καταλαβαίναμε τι σημαίνει “δουλεύω κάτι”: σήμαινε γράφω το ένα βιβλίο μετά το άλλο. Κι αυτά μέσα στα βιβλία και άλλα κείμενα αν βέβαια δεν ήταν καθ’ οδόν ή δεν έβγαζε λόγους πότε εδώ και πότε εκεί. Ή όταν ήταν αναγκασμένος να αμυνθεί επειδή είτε από τη δεξιά ή την άκρα αριστερά. Εν τούτοις όταν θέλαμε κάτι κι ανεβαίναμε στη σοφία του, έκανε πως μας άκουγε προσεκτικά, έδινε μάλιστα σωστές απαντήσεις…».
ΟΙ ΚΟΝΤΥΛΟΦΟΡΟΙ ΤΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ…
«Παρ’ όλα αυτά διαισθανόσουν ότι στην πραγματικότητα άκουγε μόνο ό,τι δούλευε στο μυαλό του και δη συνεχώς. Σίγουρα όλοι σας θα τον ακούσατε, τον άκουσα κι εγώ, όταν ήμουν μικρούλης: “Αργότερα, όταν θάχω λίγο περισσότερο καιρό, θα παίξουμε, εντάξει; Πρώτα όμως πρέπει να δουλέψω κάτι που δεν παίρνει αναβολή…”. Γι’ αυτό δεν του καιγόταν καρφί όποτε έπεφταν πάνω του να τον φάνε οι κοντυλοφόροι των εφημερίδων… σχεδόν κάθε φορά που τελείωνε ένα βιβλίο… Στο εξωτερικό ήταν πάντα δημοφιλής, ακόμα και μεταξύ των Κινέζων…». 3) «Ελα κάτσε, κλείσε τα μικρόφωνα γιατί αλλιώς δεν θα τελειώσετε ποτέ… γιατί ο πατέρας μας σταματημό δεν έχει, διότι μόνο εκείνος, εμείς ποτέ… Αλλά ο πατέρας δεν έχει τίποτα άλλο να πει. Τα παιδιά, όταν μεγαλώνουν, κρίνουν αυστηρά… τον δαχτυλοδείχνουν. Από τον πατέρα αφαιρείται ο λόγος. Μεγαλόφωνα και με ηχώ φωνάζουν θυγατέρες και γιοι:
ΚΑΤΑΚΕΡΑΥΝΩΣΕ ΕΥΡΩΠΗ – ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΜΕ ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
“Ολα αυτά είναι παραμύθια, παραμύθια”. – “Σωστά” λέει εκείνος, είναι όμως τα δικά σας παραμύθια που σας έβαλα εγώ να τα διηγηθείτε…». Πάντως το έργο του “Ξεφλουδίζοντας το κρεμμύδι” και “Ιστορίες του σκοτεινού θαλάμου” συνθέτουν μια βιογραφία όπως την εννοούσε ο Γκύντερ Γκρας. Ο,τι άλλο είχε να πει το είπε μέσα από το πολυσχιδές έργο του πεζογραφικό, ποιητικό, δοκιμιακό και εικαστικό… Πάντως μέσα από τις πολλές και σημαντικές πολιτικές, κοινωνικές και επικριτικές παρεμβάσεις του η βαριά οικονομική ασφυκτική κρίση κατά της Ελλάδας ήταν ό,τι πιο σημαντικό που μπορούσε να γίνει σε πανευρωπαϊκή και διεθνή κλίμακα για την πνευματική ανταπόδοση με τη συναίσθηση που έπρεπε
Η ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΧΕΛΝΤΕΡΛΙΝ ΚΑΙ ΤΟΝ ΓΚΥΝΤΕΡ ΓΚΡΑΣ
έτσι ν’ αντιμετωπίσει ολόκληρη την Ευρώπη που ουσιαστικά οφείλει στην Ελλάδα την πνευματική της κληρονομιά. Για να καταγγείλει ανοικτά με το ποίημά του με τίτλο: “Η ντροπή της Ευρώπης” τη σύγχρονη ευρωπαϊκή νοοτροπία για να κατηγορήσει όμως για βαριά αντιπνευματικότητα την Ευρώπη. Αλλά στο βάθος και τη χώρα του τη Γερμανία, η οποία ηγείται τώρα της οικονομίας της Ευρώπης και σφίγγει ασφυκτικά τα λουριά της χώρας που κληροδότησε τον πνευματικό της πολιτισμό στην Ευρώπη ολόκληρη και στη Γερμανία της σημερινής ανάλγητης σκληρότητας την οποία συνεχίζει σωρεύοντας σ’ όλη τη χώρα μόνο πένθος. Για ν’ αγγίξει με αυτό τούτο το υπερπολιτικό και πνευματικό του ποίημα του μεγάλου φιλέλληνα ποιητή Χέλντερλιν περίπου 200 χρόνια το σπουδαίο ποίημά του “Ο Μοναδικός” όπου γράφει ότι αγαπά τις αρχαίες μακάριες ακτές και από την πατρίδα του ακόμα πιο πολύ.
