Με τα λίγα γράμματά μου θα προσπαθήσω να καταγράψω όσα γνωρίζω και όσα θυμούμαι από τους μεγαλύτερους. Ο Μιχάλης Χαρ. Τσαγκαράκης, υπήρξε κοσμογυρισμένος από ό,τι θα διαβάσετε και στην κάρτα του.
Ητανε ξάδελφος του πατέρα μου Ιωσήφ Τζαγκαράκη. Το “ζ” είναι η τοπική μας προφορά. Οι δύο ξάδερφοι είχαν πάρει δύο αδελφές, το γένος Κωστάκη. Ήταν πολέμαρχος αγωνιστής, όπως εισακούγεται. Είχε καταταγεί στον ρωσικό στρατό. Σε μία μάχη κινδύνευε η σημαία του Συντάγματος και όσοι προσπάθησαν να την κατεβάσουν σκοτώνονταν. Αν την έπαιρνε ο εχθρός, έπρεπε να δώσει αλλού μάχη και να πάρει από τον εχθρό τη σημαία για ν’ αποκτήσει το Σύνταγμα δική του. Κατόρθωσε και την κατέβασε. Μετά τον κάλεσε ο Τσάρος της Ρωσίας, τον συνεχάρη και του είπε:
– Τι θέλεις παιδί μου από μένα;
– Τίποτα βασιλιά μου. Την αγάπη των Ελλήνων και την Ενωση της Κρήτης μετά της Ελλάδος.
Λένε, οι παλαιότεροι, αν του έλεγε δώσε μου ό,τι θέλεις, θα του έδινε σεβαστό ποσό. Μετά τον πόλεμο ως όμηρος, το κράτος του έδωσε στην Πορταριά Χαλκιδικής 60 στρέμματα γης στον κάμπο και 60 στρέμματα πλαγιές και φύτεψε αμυγδαλιές, στον κάμπο μηλιές και καϊσιές, ποτιστικά δέντρα.
Επειδή δεν είχε παιδιά, πήρε τον αδελφό μου κληρονόμο μόλις απολύθηκε από επιλοχίας, ο οποίος και μένει μόνιμα στην Πορταριά με την οικογένειά του.
Ο Μ. Τσαγκαράκης, ήταν πολύ φιλόξενος. Το 1947 στρατοπέδευσε ο στρατός στην Πορταριά· τρεις μέρες, πήρε τους Αξιωματικούς, τους έκανε τραπέζι κ.λπ. Πήρανε εντολή να προχωρήσει ο Στρατός για επιχειρήσεις. Ο στρατηγός ενθουσιασμένος τον ευχαρίστησε για όλα, λέγοντας «κρίμα να μην σ’ έχουμε γνωρίσει πιο μπροστά».
Ο Ριζίτης Μ.Τ.