Θ.Π. Τάσιος
Ακαδημαϊκός-Πρόεδρος
Φιλοσοφικής Εταιρείας
ομ. Καθηγητής Πολυτεχνείου
συγγραφέας επιφυλλιδογράφος
Πολιτική….
Μεγάλων Δημόσιων έργων
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2016
(σελίδες 233)
Σειρά ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
Εξώφυλλο: Βάσω Αβραμοπούλου
Σ’ έναν ολοκληρωτικά ανήθικο και υπερ-εκμεταλλευτικό κόσμο από Κράτη-θεσμούς-επενδυτές-εκμεταλλευτές από καταχραστές και Διεθνείς θεσμούς και τους Μηχανισμούς ετεροληψίας σ’ ένα υπέρ ανήθικο σύστημα στο παγκόσμιο και εθνικό οικονομικό πλαίσιο.
Με δημιουργικές προτάσεις του συγγραφέα Θ.Π. Τάσιου για μια ΗΘΙΚΗ και εμπιστοσύνη, στο έκτο κεφάλαιο του Βιβλίου του έχει τίτλο με ερώτημα: υπάρχει «ΗΘΙΚΩΣ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ;» Για να δώσει ένα άνοιγμα στο ΥΠΑΡΧΕΙΝ. Χωρίς όμως, τώρα, σε ακραίο εκμεταλλευτισμό των πάντων να υπάρχει στα πλαίσια μιας άγριας οικονομικής βίας….. Αλλά, τώρα, «τι είναι η κρίση» στην οικονομία και πότε θα μας πουν οι επίσημοι οικονομολόγοι πως ξεπερνιέται αυτή η κρίση που συνεχίζεται με καταστροφικές συνέπειες και αβεβαιότητες για το σήμερα και το αύριο τόσο από τη γερμανική όσο και την αμερικανική πλευρά αλλά και από άλλες δυνάμεις και υποδυνάμεις..
ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΑΡΑΚΙ-ΗΘΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ (1)
Από το βιβλιαράκι περιέχει σημαντικά κείμενα που κυκλοφόρησαν το 1916 από τις Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης (ιδρυτική δωρεά Παγκρητικής ενώσεως Αμερικής).
Είναι το «βιβλιαράκι» (όπως το ονομάζει ο Π. Τάσιος) που το έγραψε: Ακαδημαϊκός, καθηγητής, συγγραφέας, αρθρογράφος, πολιτικός μηχανικός μεγάλων δημόσιων έργων, πρώην Πρόεδρος φιλοσοφικής εταιρείας και πολλών άλλων οργανώσεων, οργανωτής συνεδρίων και σημαντικών εκθέσεων και εκθέσεων πολιτισμού, τέχνης και αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας, αλλά καθώς και της Νέας Τεχνολογικής Πραγματικότητας. Ένας πολυεπίπεδος έλληνας με διεθνή γνώση και κρίση τις οποίες κατέθεσε και καταθέτει με δημόσια ευθύνη στα πολλά βιβλία του, όπως και στις επιφυλλίδες του που πολλές δημοσίευσε σε πολυσέλιδους τόμους όπως το βιβλίο «Επιφυλλίδες» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Αγγελάκη σε τόμο 612 σελίδων το 2012.
ΣΥΝΕΧΗΣ ΘΑΥΜΑΣΜΟΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΛΥΠΛΕΥΡΟ ΕΡΓΟ
Το πολύπλευρο έργο του Θ. Τάσιου έχει βραβευθεί από πολλούς ελληνικούς και ξένους φορείς για τη βαθιά επόπτευση του συγγραφέα στον Αρχαίο, στο Βυζαντινό, στον Νεοελληνικό και στον σύγχρονο Δυτικό και ανατολικό πολιτισμό.
Από την εποχή της μεγάλης ακτινοβολίας και δημοσιογραφικής ποιότητας της εφημερίδας το «Βήμα» ο Τάσιος δημοσίευε τις επιφυλλίδες του τις οποίες εγώ θαύμαζα, ως Δ/της επικοινωνίας ειδικών εκδόσεων και υπεύθυνος μεγάλων πρωτοβουλιών κοινωνικής Δημοσιογραφίας.
Για να συνεχιστεί αυτός ο θαυμασμός μου έως σήμερα με τις παρουσιάσεις στη Στοά του Βιβλίου αρκετών βιβλίων του. Ο θαυμασμός συνεχίστηκε και αργότερα με τον κύκλο μαθημάτων που έκανε στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο της στοάς του Βιβλίου.
ΒΙΒΛΙΟ ΕΠΙΚΑΙΡΟ ΚΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟ ΓΙΑ ΠΙΣΤΗ-ΠΙΣΤΩΣΗ (ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΑΠΙΣΤΙΑ…)
Θεωρώντας ό,τι ο φίλτατος Θεοδόσης Τάσιος αποτελεί μια σημαντική προσωπικότητα του σύγχρονου πνευματικού, πολιτιστικού και επιστημονικού τεχνολογικού και κοινωνικού βίου μας, επισημαίνω τη σημαντική εκδοτική συνεργασία του με τις πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης, στη σειρά των οποίων, μεταξύ και άλλων εκδόσεών του είναι το βιβλίο του (έκδοση 2016) με τον τίτλο «ΗΘΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ» και υπότιτλο: Πίστη πίστωση. Αυτό το βιβλίο είναι εξαιρετικά επίκαιρο και χρήσιμο γιατί ο συγγραφέας του ξεκαθαρίζει με τις σκέψεις του, τις αναλύσεις, τους σχολιασμούς και την υπεύθυνη κριτική του όλα τα μεγάλα προβλήματα που απασχολούν τη χώρα μας, σε συνάρτηση με τις οικονομικές κρισιμότητας στα Βαλκάνια, την Ευρώπη, τον κόσμο ολόκληρο.
ΟΙ ΑΝΗΘΙΚΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ «ΗΘΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ».
Το σπουδαίο αυτό βιβλιαράκι (μεσαίου μεγέθους, με 233 σελίδες) περιλαμβάνει:
α) «Σημείωση» για τους τόνους στο γραπτό λόγο. Για α πει: «Βάζε τόνο μόνο όπου καιόταν τονίζεται στον προφορικό λόγο σου…..»
β) ένα σημαντικό προοίμιο, για να ακολουθήσουν 9 κεφάλαια και ένα παράρτημα με τους κάτωθι τίτλους:
Κεφ. 1) Εισαγωγή (και Διαγωγή)
Κεφ. 2) Αλληλοτομία οικονομίας και ηθικής.
Κεφ. 3) Ηθική και εμπιστοσύνη
δημιουργούν άραγε πλούτον;
4) ανταγωνιστικότητα και διαμόρφωση ζωής
5) επιχειρησιακή κοινωνική υπευθυνότητα
6) Ηθικώς επιχειρείν;
7) Ηθολογικές συνιστώσες της Διευθυντικής για την ποιότητα
8) Επιστήμονες και οικονομική κρίση
9) Τεχνολογία και οικονομία
Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ ΑΠ’ ΟΣΑ ΑΓΟΡΑΣΕΙ
Στο εκδοτικό σημείωμα το κείμενο γράφει: «Όχι, δεν είναι βιβλίο οικονομίας – είναι Ηθοπολιτικό Μανιφέστο. Οι οικονομικές επιλογές γίνονται από έναν άνθρωπο. ΟΧΙ από έναν ακρωτηριασμένο «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΝΘΡΩΠΟ». Διότι ωφέλεια δεν είναι μόνον όσα αγοράζεις, αλλά συχνότατα είναι και πλήθος από χάρες, η απόκτηση των οποίων προϋποθέτει επιλογές ζημιογόνες σε όρους χρηματικούς.
Άσε που ο Δαρβίνος μας είπε ότι μόνον εκείνες οι ομάδες των χιμπατζήδων που είχαν εσωτερική συνοχή (δηλαδή είχαν ήθος) απόχτησαν το εξελικτικό πλεονέκτημα, όσες είχαν και δεν είναι τυχαία η ετυμολογική ταυτότητα ανάμεσα στην ΠΙΣΤΗ και στην ΠΙΣΤΩΣΗ, όπου το πλήθος δράσεων παραγωγής πλούτου («πίστωση»), στηρίζοντας σε στάσεις και πράξεις ηθολογικής κατηγορίας (εμπιστοσύνη) ετούτο που γίνεται και θεωρητικά κατανοητό. Σκέψου ότι εξαρτώμαι καίρια από την κοινότητα (στηρίζομαι στην αλληλεγγύη της. Καθρεφτίζομαι στα μάτια της – για να υπάρξω). Αλλά ωστόσο την ανταγωνίζομαι – αφού τα αγαθά δεν επαρκούν για όλους.
ΚΑΤΩ ΤΑ ΤΕΧΝΟΚΡΑΤΙΚΑ ΣΤΕΓΑΝΑ- ΖΗΤΩ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Έτσι, λοιπόν, αυτή η καραμπινάτη αντίθεση είναι θέμα ηθοπολιτικό – και επομένως πως μπορούν να μιλάνε για καθαρώς οικονομικά φαινόμενα; Και πώς οι «οικονομικές επιλογές της τελευταίας τριακονταετίας ήσαν αθώες απέναντι στα παιδιά και τα εγγόνια μας (τους σημερινούς άνεργους)….
Μ’αυτά και γι’ αυτά το βιβλιαράκι από τον συγγραφέα πήρε τον τίτλο ΗΘΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ
Για να εκφραστεί η αναφώνηση του συγγραφέα: «Κάτω τα τεχνοκρατικά στεγανά- ΖΗΤΩ Η ΕΥΘΥΝΗ!»
Στην εισαγωγή του ο συγγραφέας αναφέρεται σε κεφάλαια του βιβλίου του ξεκινώντας με το βιβλιαράκι και τον λόγο του «προορισμού του» λέγοντας:
«Το Βιβλιαράκι αυτό υποστηρίζει ότι στεγανά υπάρχουν μόνο στα στενά μυαλά – κι όχι στις συμπεριφορές του ζωντανού ανθρώπου.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΟΦΕΙΛΟΥΝ Ν’ ΑΛΛΑΞΟΥΝ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ
«…Όμως, το στομάχι δεν είναι ανεξάρτητο απ’ την καρδιά κι απ’ το μυαλό – ούτε και την ήβη. Μ’ άλλα λόγια, οι οικονομικές επιλογές γίνονται από έναν homo – όχι από έναν ακρωτηριασμένο «homo economicus». Διότι «ωφέλεια» δεν είναι μόνον όσα αγοράζονται αλλά, συχνότατα, είναι και πλήθος από χαρές, η απόκτηση των οποίων προϋποθέτει επιλογές ζημιογόνες σε όρους χρηματικούς. Οπότε, αν κάπως έτσι έχουν τα πράγματα, τότε η οικονομική (και η αντίστοιχη πολιτική) επιστήμη θα όφειλαν ν’ αλλάξουν θεμελίωση.
Με το είδος όλων των ουσιωδών επιλογών του ανθρώπου (άρα και των οικονομικών) ν’ανήκει στο Βασίλειο της ηθικής… στην αναζήτηση δηλαδή της ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ οφέλους, έχοντας υπόψη ολόκληρο τον κατάλογο αναγκών του ΕΙΝΑΙ με αυτοσυντηρησιακά και αυτοεπιβεβαιωτικά περιεχόμενα (και ψωμί, και συμπάθεια, και ασφάλεια και ελευθερία και ισχύς και αισθητική απόλαυση αλλά, κι άλλα τέτοια αντιθετικά αλλά ζωοδοτικά διπλά).
ΗΘΙΚΗ ΕΙΠΑΤΕ ΚΥΡΙΕ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ; ΑΡΑ, ΘΕΣΑΤΕ ΕΑΥΤΟΝ, ΕΚΤΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ..
Αλλά στο σημείο αυτό κάποιος υποτιθεμενος αναγνώστης του «βιβλιαρακίου» του λέει:
«Ηθική είπατε κύριε συγγραφέα; άρα θέσατε εαυτόν εκτός επιστήμης δηλαδή»: Για να του απαντήσει ο συγγραφέας λέγοντάς του: «Αλλά εδώ σου την είχα στημένη: Αν η αντίρρησή σας οφείλεται σε προκρούστεια κατάτμηση του πολυδιάστατου Ανθρώπου σε βολικές λωρίδες «επιστημονικά προσπελάσιμες» τότε «ουαί υμίν Γραμματείς». Μετανοείτε λοιπόν. Ο αμάρτυα Σεν γαρ Νόμπελ έλαβεν, των πολιτικών γε Ηθικών ηγούμενος.
Άλλωστε, κι ο Αριστοτέλης τα οικονομικά ζητήματα τα συζήτησε στο 5ο βιβλίο των Ηθικών Νικομαχείων.
Ο αμάρτυα Σεν, ήταν ο Ινδός οικονομολόγος των φτωχών όπως αναφέρεται στο βιβλίο του, με τίτλο «Για την ηθική και την Οικονομία» (ελληνική έκδοση 1999) εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, Σειρά ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ, Υπεύθυνος ΝΙΚΟΣ ΚΟΤΖΙΑΣ.
ΑΜΑΡΤΥΑ ΣΕΝ ΚΑΙ Θ.ΤΑΣΙΟΣ ΠΡΟΤΑΣΣΟΥΝ ΤΟ ΗΘΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΗΘΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΚΡΑΤΙΑ
Αυτός ο διάσημος Ινδός καθηγητής βραβεύτηκε με το Νόμπελ των οικονομικών επιστημών για το συνολικό του έργο. Αλλά, ιδιαίτερα γιατί επανέφερε στα οικονομικά τη λογική σκέψη, τη φιλοσοφική θεώρηση και τη διασύνδεσή τους με άλλες κοινωνικές επιστήμες. Για να καταδείξει ότι τα μεγάλα προβλήματα της εποχής μας, όπως η φτώχεια και οι λοιμοί, οξύνονται εκεί που δεν υπάρχει επάρκεια ελευθερίας και Δημοκρατίας.
Όμως, όλα τα μεγάλα σύγχρονα προβλήματα, κάτω, από τον τίτλο ΗΘΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ, ο ακαδημαϊκός – καθηγητής Θ. Τάσιος τα εξετάζει σε βάθος. Προτάσσοντας το ΗΘΟΣ σε μια οικονομοκρατία μεγάλης ανηθικότητας, που έχει οδηγήσει σε πλήρες κοινωνικό αδιέξοδο. Για να τονίσει τολμηρά την πολιτική και κοινωνική επιστήμη ν’ αλλάξουν θεμελίωση.
Όμως, εμείς για τις τόσες ενδιαφέρουσες θέσεις θα επανέλθουμε στο επόμενο άρθρο μας.