Τα φώτα χαμήλωσαν, οι κλακέτες κρύφτηκαν στις αποσκευές και η βαριά σιδερένια πόρτα έκλεισε, τρίζοντας από τις συνεχείς μάχες της με τον χρόνο. Μια διαρκής σύγκρουση με τη λησμονιά και τις βουλές των ανθρώπων. Σιγομουρμουρίζει και αυτή με τον δικό της τρόπο τα πάθη και τους καημούς του μνημείου και όλων όσων τιμωρήθηκαν δικαίως ή αδίκως.
Ο λόγος για το φρούριο Ιτζεδίν στην εμπασιά του κόλπου της Σούδας καθώς άλλο ένα κεφάλαιο στην ιστορία του έλαβε τέλος το Σάββατο, αφού ολοκληρώθηκαν τα γυρίσματα της ταινίας του Παντελή Βούλγαρη “Το τελευταίο Σημείωμα”. Το μνημείο βυθίστηκε και πάλι στη σιωπή με μοναδικούς συντρόφους του τη μοναξιά και τα περιστέρια. Σχεδόν 3 μήνες έπαιρνε ανάσες από τις πνοές των ανθρώπων που ζωντάνεψαν μια από τις τραγικότερες στιγμές στο καλεντάρι της ελληνικής αλλά και παγκόσμιας ιστορίας. Την εκτέλεση των 200 πατριωτών στην Καισαριανή από τους Γερμανούς. Και έμοιαζαν τούτες οι ανάσες με ελπίδα και αισιοδοξία για το μέλλον του.
Δεν ήταν και λίγοι οι Χανιώτες αλλά και οι επισκέπτες, που εκμεταλλευόμενοι την ανοιχτή πόρτα όλες αυτές τις μέρες, διάβηκαν την πύλη και γνώρισαν το μνημείο και την ιστορία του. Ένα μνημείο, που παρά το γεγονός της γειτνίασης με την πόλη των Χανίων, παραμένει κλειστό τα τελευταία χρόνια λόγω επικινδυνότητας και όχι μόνο. Για τις ανάγκες των γυρισμάτων, καθαρίστηκε, ευπρεπίστηκε και γέμισαν οι θάλαμοί του και τα κελιά με σκηνικά, κομπάρσους, ηθοποιούς και τεχνικούς. Εικόνες γεμάτες συναισθήματα, δάκρυα, θλίψη μα πάνω απ’ όλα γεμάτες μνήμες για όσους βρέθηκαν εκεί για διάφορους λόγους, τις σκοτεινές περιόδους της ιστορίας. Ένας από αυτούς και ο Μανώλης Γλέζος που επέστρεψε ξανά στον χώρο μετά από 58 ολόκληρα χρόνια σαν ένα ζωντανό κομμάτι της ιστορίας.
Και πάλι η ίδια αποκαρδιωτική εικόνα με πριν και τις ευχές όλων μας να το συνοδεύουν. Ευχές και αγωνία μαζί, σύντομα να γίνουν εκείνες οι απαραίτητες ενέργειες ώστε να αποδεσμευτεί από την Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ) και αφού περιέλθει στα χέρια του Δήμου ή της Βουλής των Ελλήνων (όπως προτάθηκε πριν λίγες μέρες), να αναδειχθεί και να αποτελέσει τον ένα από τους τρεις πυλώνες όπου θα στηριχθεί το ιστορικό και πολιτιστικό οικοδόμημα του κόλπου της Σούδας.
Αξίζουν πολλές ευχαριστίες σε όλους εκείνους που αγκάλιασαν το μνημείο και την ιστορία του και τα προέβαλαν τόσο μέσα από τα γυρίσματα αλλά και με διάφορους άλλους τρόπους. Παράλληλα βοήθησαν και στήριξαν την έρευνα που πραγματοποιείται από μια ομάδα ανθρώπων για την ιστορία του μνημείου αλλά και τις κινήσεις για την αξιοποίησή του. Ιδιαίτερες ευχαριστίες στους κκ. Γιάννη Ιακωβίδη, Παντελή Βούλγαρη, Ιωάννα Καρυστιάνη, Μανώλη Γλέζο και τους ανθρώπους από τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας που αυτές τις μέρες βρέθηκαν στον χώρο αλλά και τους εργαζόμενους στο κινηματογραφικό συνεργείο που με μεγάλη χαρά διευκόλυναν την έρευνα.
Και κλείνοντας την μικρή αυτή αναφορά, μια πρόταση προς τον Δήμο Χανίων και την ΕΤΑΔ.
Το μνημείο είναι σημείο αναφοράς και συνάντησης των ανθρώπων, της μνήμης και των συναισθημάτων. Στον απόηχο των γυρισμάτων λοιπόν και καθώς ο χώρος είναι σε σχετικά καλή κατάσταση, επιβάλλεται να οργανωθεί μια ξενάγηση για τους πολίτες τις επόμενες μέρες, στο πλαίσιο του προγράμματος «Γνωρίζω και σέβομαι την πόλη μου».
Θλίβομαι αφάνταστα με τον τρόπο που χρησιμοποιούμε τα μνημεία της ιστορίας μας. Περιμένουμε δηλαδή αξιόλογους σκηνοθέτες, να γυρίσουν ιστορικές ταινίες στα μνημεία αυτά, για να γίνει κάποια υποτυπώδη συντήρηση τους. Σε αντίθεση με μνημεία των άλλων χωρών
της Ευρώπης τα οποία, είναι συντηρημένα σε άριστη κατάσταση, τα επισκέπτονται οι άνθρωποι πληρώνοντας το σχετικό αντίτιμο.
Αλήθεια, δεν προβληματίζεται κάποιος;