«Το να είναι κανείς αυτοδίδακτος δεν είναι καθόλου εύκολο. Όπως καθόλου εύκολο δεν είναι και γι’ αυτόν που σπουδάζει ένα αντικείµενο. ∆ουλειά, αγάπη και υποµονή απαιτούνται σε κάθε περίπτωση και στο τέλος -αν όλα πάνε καλά- θα φτάσουν και οι δύο στο ίδιο µέρος».
Αυτό επισηµαίνει, µεταξύ άλλων, µιλώντας στο “Μολύβι – µελάνι”, ο Ηρακλειώτης εικονογράφος Κώστας Κυριακάκης, ξεδιπλώνοντας την πολυσχιδή και δηµιουργική του διαδροµή στον χώρο της εικόνας. Παράλληλα, αναφέρεται στις επιρροές που έχει δεχθεί από άλλους δηµιουργούς, το αίσθηµα της κοινότητας που σφυρηλατούν τα φεστιβάλ κόµικ, αλλά και την πρόοδο που καταγράφει η ελληνική “σκηνή” που υπηρετεί την 9η τέχνη.
– Έχεις περάσει από πολλές τέχνες που εµπεριέχουν την εικονογράφηση. Ποια από αυτές σε έχει κερδίσει περισσότερο;
Ναι, είναι αλήθεια· έχω καταπιαστεί µε πολλές πλευρές του χώρου. Η πορεία µου ως τώρα χαρακτηρίζεται ξεκάθαρα από ελλειµµατική προσοχή, αλλά το απολαµβάνω. Είµαι νοµίζω ακόµη πολύ ενθουσιώδης µε το να µαθαίνω καινούργια πράγµατα. Πάντα µε τραβούσε η εξερεύνηση περισσότερο από την εξειδίκευση. Παρόλο το φαινοµενικό χάος όµως, η αφήγηση ήταν πάντα στο κέντρο της προσοχής µου σε ό,τι και αν έκανα. Η δύναµη της εικόνας να λέει ιστορίες είναι ίσως το µοναδικό στοιχείο στο οποίο συγκλίνω µε κάποια συνέπεια, παρά σε κάποιο συγκεκριµένο πεδίο της εικονογράφησης. Παρ’ όλη όµως τη σποραδική µου παρουσία (και) στον χώρο των κόµικς, τα αγαπώ βαθιά ως ένα κατεξοχήν αφηγηµατικό µέσο.
– Στο βιογραφικό σου αναφέρεις πως είσαι αυτοδίδακτος. Πόσο εύκολο είναι να είναι κανείς αυτοδίδακτος;
Καθόλου εύκολο, όπως καθόλου εύκολο δεν είναι και γι’ αυτόν που το σπουδάζει. ∆ουλειά, αγάπη και υποµονή απαιτούνται σε κάθε περίπτωση και στο τέλος -αν όλα πάνε καλά- θα φτάσουν και οι δύο στο ίδιο µέρος. Οι διαφορές είναι νοµίζω µικρές. Ένας καλός δάσκαλος θα σου γλυτώσει χρόνο στην αρχή. Παρέχει καθοδήγηση στο ταξίδι σου. Μόνος, ίσως να περιπλανηθείς λίγο παραπάνω και να φτάσεις αργότερα. Από την άλλη µεριά, αυτή η πολύ προσωπική και ιδιοσυγκρασιακή σχέση που αναπτύσσεται µε το αντικείµενο όταν ταξιδεύεις µόνος, είναι ένα πολύτιµο εφόδιο. Μία σχέση που πολλές φορές θα αρχίσει να χτίζεται για τον σπουδαστή, αφού αποµακρυνθεί από την ασφάλεια της σχολής. Η δουλειά που πρέπει να γίνει θα γίνει από όποιο δρόµο και αν πας, µε όποια σειρά και αν την κάνεις. Τώρα πια που διδάσκω κι εγώ ο ίδιος, προσπαθώ να απευθύνοµαι και στα δυο κοµµάτια του ταξιδιού. Την πληροφορία και τη νοοτροπία. Τώρα το ίντερνετ προσφέρει µεγάλη βοήθεια στο κοµµάτι της πληροφορίας, αλλά βλέπω συχνά να είναι και πηγή µεγάλης σύγχυσης για πολλούς µαθητές. Το αφήνω εδώ όµως αυτό. Θα ήταν µια ενδιαφέρουσα συζήτηση αυτή από µόνη της.
– Η αισθητική σου φαίνεται να έχει επιρροές τόσο από την ευρωπαϊκή όσο και από την αµερικάνικη σχολή κόµικ. Ποιοι καλλιτέχνες σε έχουν επηρεάσει πάνω στην τέχνη του κόµικ;
Α είναι τόσο πολλοί! Αν µείνω αυστηρά στα κόµικ, µου έρχονται αµέσως στον νου οι Dave Mckean, Chris Ware, Cyril Pedrosa, Herge, Moebius, Hernandez brothers, Frank Miller, Alan Moore.
– Συχνά σε συναντάµε στα φεστιβάλ κόµικ που γίνονται σε όλη την Ελλάδα. Τι προσφέρουν τα φεστιβάλ κόµικ στον σύγχρονο δηµιουργό;
Φυσική επαφή µε το κοινό του και τους υπόλοιπους δηµιουργούς. Αίσθηµα πραγµατικής κοινότητας. Οι καρδούλες που πατάµε µέσα στην εφαρµογή µιας πολυεθνικής εταιρίας που εγκαταστήσαµε στο τηλέφωνο µας έχει πλάκα, αλλά είναι µια ψευδαίσθηση. ∆εν είναι σε θέση -ούτε και θα έπρεπε- να αντικαταστήσει την ανάγκη µας για ουσιαστική επαφή και επικοινωνία.
– Πέρα από τα φεστιβάλ που πληθαίνουν, οι εκδοτικοί κυκλοφορούν όλο και περισσότερους τίτλους κόµικ κάθε χρόνο. Θεωρείς ότι η ελληνική σκηνή κόµικ βρίσκεται σε άνθηση; Πώς βλέπεις την ελληνική σκηνή κόµικ να εξελίσσεται;
Ανέκαθεν µε προβληµάτιζε λιγάκι αυτή η ερώτηση. Η ελληνική “σκηνή” ως µια κοινότητα ανθρώπων είναι υγιέστατη και εξελίσσεται µε την αγάπη και την επιµονή της, όπως πάντα προς το καλύτερο. Το κοµµάτι της αγοράς που την αφορά όµως ανέκαθεν το έβλεπα ως κάτι ξέχωρο. Κάτι που ποτέ δεν συµβάδιζε µε τη ζωηρή πρόοδο αυτής της κοινότητας. Τα πράγµατα πάνε όντως καλύτερα σήµερα. Υπάρχουν αρκετά φεστιβάλ και µια κάποια εκδοτική δραστηριότητα, αλλά, για να µιλήσουµε για άνθηση στο ελληνικό κόµικ, θα πρέπει να έχουµε εκτός των άλλων και µια αγορά που να δίνει την ευκαιρία σε έναν δηµιουργό να δουλέψει χωρίς να νιώθει ∆ον Κιχώτης.
– Τι δηµιουργικό περιµένουµε από σένα το επόµενο διάστηµα; Ετοιµάζεις κάποιο καινούριο κόµικ αυτόν τον καιρό;
Αυτό που δουλεύω αυτή τη στιγµή µπορεί να µην είναι κόµικ, αλλά είναι σίγουρα µια ιστορία µε εικόνες. Είναι πολύ νωρίς για να µοιραστώ κάτι παραπάνω. Ελπίζω να µπορέσω σύντοµα!
γραµµοσκιάσεις… Κώστας Κυριακάκης
