Εμπορικός και τεχνολογικός πόλεμος, σε συνδυασμό με καθημερινές διπλωματικές αψιμαχίες: παρά μία καταστροφική πρώτη θητεία Τραμπ, η Κίνα θα μπορούσε να βλέπει με καλό μάτι την επανεκλογή του αμερικανού προέδρου, στοιχηματίζοντας στην μη αναστρέψιμη παρακμή του μεγάλου στρατηγικού της ανταγωνιστή.
Eπισήμως, το Πεκίνο «δεν έχει προτίμηση» ανάμεσα στον Ντόναλντ Τραμπ και τον Τζον Μπάιντεν. Ωστόσο, ορισμένοι σχολιαστές ποντάρουν στον απερχόμενο πρόεδρο, για την αποδυνάμωση των Ηνωμένων Πολιτειών και της Δύσης και, κατά συνέπεια, την άνοδο της Κίνας στην πρώτη θέση στο παγκόσμιο στερέωμα.
Οι Κινέζοι «ελπίζουν ότι θα επανεκλεγείτε, διότι κάνετε την Αμερική εκκεντρική και μισητή σε ολόκληρο τον κόσμο», έγραφε τον Μάιο στο Twitter ο Χου Σιτζίν, διευθυντής της εθνικιστικής εφημερίδας Global Times απευθυνόμενος στον Τραμπ. «Ενισχύετε την ενότητα της Κίνας».
Οι διμερείς σχέσεις έχουν πέσει επί της προεδρίας Τραμπ στο χαμηλότερο επίπεδο από την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων Ουάσινγκτον-Πεκίνου το 1979. Σε μία ατμόσφαιρα ψυχρού πολέμου, η Ουάσινγκτον έκλεισε τον Ιούλιο προξενείο της Κίνας σε αμερικανικό έδαφος, ενώ το Πεκίνο απάντησε με τον ίδιο τρόπο λίγες ημέρες αργότερα.
Αποδυνάμωση του ΝΑΤΟ
Ομως, ο Τσιν Γκανγκ, υφυπουργός Εξωτερικών, διαβεβαιώνει: «Δεν μας ενδιαφέρει ποιος θα βρίσκεται στον Λευκό Οίκο. Αυτό που θέλουμε είναι μια ήρεμη και καλύτερη σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Ωστόσο, υπενθύμισε ενώπιον ευρωπαίων δημοσιογράφων: «Οι σινοαμερικανικές σχέσεις υπήρξαν επίσης προβληματικές με τους Δημοκρατικούς ως προς πολλά θέματα».
Ο ρεπουμπλικανός πρόεδρος αναγόρευσε την Κίνα σε στόχο κατά την διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας και εξόργισε την ηγεσία της ονομάζοντας «κινεζικό ιό» τον νέο κορονοϊό.
Σε διπλωματικό επίπεδο, ο Ντόναλντ Τραμπ είναι «ανεξέλεγκτος και απροσδιόριστος» για το Πεκίνο, σχολιάζει ο σινολόγος Philippe Le Corre του Harvard Kennedy School.
Ομως, «το ενδιαφέρον για την επανεκλογή του Τραμπ εντάσσεται στην αυτόματη συνέχιση της πολιτικής του “Πρώτα η Αμερική”, που αποκόπτει εν μέρει την Ουάσινγκτον από τους παραδοσιακούς της συμμάχους», εξηγεί.
«Είναι προφανώς λογικό να φαντασθεί κανείς ότι οι κινεζικές ελίτ χαίρονται με την αποδυνάμωση των ΗΠΑ, που είναι ο μεγάλος αντίπαλος».
Και επίσης οι κινεζικές ελίτ τρίβουν τα χέρια βλέποντας την διαίρεση του δυτικού στρατοπέδου.
«Ενας από τους στρατηγικούς στόχους του Πεκίνου είναι η αποδυνάμωση της Ατλαντικής Συμμαχίας, η οποία πελαγοδρομεί υπό την ηγεσία Τραμπ», σχολιάζει η Theresa Fallon, επικεφαλής του Centre d’ Etudes Russie-Europe-Asie (Creas) στις Βρυξέλλες.
Ο Σι καλλωπίζει τη διεθνή του εικόνα
Από την άφιξη του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο το 2017, ο κινέζος ομόλογός του Σι Τζινπίνγκ προώθησε την εικόνα του υπεύθυνου ηγέτη του υπέρμαχου του ελεύθερου εμπορίου από το βήμα του Νταβός, προκαλώντας τα ενθουσιώδη χειροκροτήματα των επιχειρηματικών κύκλων, πανικόβλητων από τον απομονωτισμό του αμερικανού προέδρου.
Πιο πρόσφατα, ο Σι Τζινπίνγκ εξασφάλισε διεθνή κομπλιμέντα για την ανακοίνωση ότι η χώρα του, ο μεγαλύτερος ρυπαντής του πλανήτη, θα αρχίσει να περιορίζει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα πριν από το 2030- σε αντίθεση με την στάση της Ουάσινγκτον και την καταγγελία της συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα.
Και την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωνε την αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο Σι Τζινπίνγκ δεσμευόταν ότι θα καταστήσει «παγκόσμιο δημόσιο αγαθό» πιθανό κινεζικό εμβόλιο για την Covid-19.
Αλλά μακροπρόθεσμα, «η σχέση μπορεί να βελτιωθεί, αν η πανδημία ελεγχθεί γρήγορα στις ΗΠΑ και αν η Κίνα αγοράσει περισσότερα αμερικανικά προϊόντα, όπως δεσμεύθηκε να κάνει στην αρχή του έτους», προβλέπει ο πολιτικός επιστήμονας Zhu Zhiqun του Πανεπιστημίου Bucknell των ΗΠΑ.
Στην προοπτική αυτή, «δεν αποκλείεται Τραμπ και Σι να αναθερμάνουν την φιλία τους».
Ο Μπάιντεν και τα ανθρώπινα δικαιώματα
Αλλωστε, το κινεζικό καθεστώς δεν έχει κάτι καλό να περιμένει από την ανάληψη της αμερικανικής προεδρίας από τον Τζο Μπάιντεν.
«Ο Μπάιντεν θα κληρονομήσει δασμούς και αμφιβάλλω αν θα τους άρει μονομερώς», σχολιάζει η Bonnie Glaser του Center for Strategic and International Studies της Ουάσινγκτον.
«Το Πεκίνο θα πρέπει να υποχωρήσει σε άλλες αμερικανικές απαιτήσεις, αν θέλει την άρση των υπερφορολογήσεων αυτών» που επέβαλε ο Ντόναλντ Τραμπ στα εισαγόμενα κινεζικά προϊόντα», εξηγεί.
Και στο τεχνολογικό μέτωπο, «όποιος και να είναι ο νικητής, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα υπαναχωρήσουν ως προς την απόφασή τους να αποκλείσουν τον εξοπλισμό της Huawei από τα αμερικανικά δίκτυα» κινητής τηλεφωνίας, δηλώνει στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Η Ουάσινγκτον κατηγορεί τον κινεζικό τηλεπικοινωνιακό κολοσσό για πιθανή κατασκοπεία.
Ακόμη πιο ενοχλητικό για το Πεκίνο είναι το γεγονός ότι οι Δημοκρατικοί είναι περισσότερο αυστηροί από τους Ρεπουμπλικανούς σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο αντιπρόεδρος του Μπαράκ Ομπάμα είναι πιθανόν ότι θα αυξήσει την πίεση στο θέμα της επιβολής του ελέγχου του Πεκίνου επί του Χονγκ Κονγκ.
«Ο Μπάιντεν θα είναι κακή είδηση για το Πεκίνο, διότι θα ταχθεί υπέρ του συνασπισμού χωρών που βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος απέναντι στην Κίνα», προβλέπει ο σινολόγος Philippe Le Corre.
Για το ελαιόλαδο στην… παλιά Κρήτη συζητούν στο 8o podcast ”Στο Αρχείο” Βασιλική Τωμαδάκη και Νεκτάριος Κακατσάκης