Τετάρτη, 13 Νοεμβρίου, 2024

Και ο ιός θέλει τον καθηγητή του…

Την επικαιρότητα μονοπωλεί ο νέος ιός από την Κίνα, για τον οποίο όμως χρειάστηκε η παρέμβαση ενός γλωσσολόγου και μάλιστα του κορυφαίου στο είδος. Ο λόγος για τον καθηγητή Γεώργιο Μπαμπινιώτη (φωτ.), ο οποίος τοποθετήθηκε για τη γραφή του ιού. Αναλυτικά ο Καθηγητής Μπαμπινιώτης γράφει:
«Ο κινεζικός ιός -μακριά από μάς- είναι σωστό να ονομάζεται κορων-ιός, επειδή το β’ συνθετικό αρχίζει από φωνήεν (πβ. Μεγαλ-έμπορος, αχυρ-άνθρωπος, πένταθλο).
Επειδή όμως, αν γραφεί έτσι, μπορεί να προφέρεται με συνίζηση (σμυπροφορά) τής ληκτικής συλλαβής κο-ρω-νιός (πβ. Πα-λιός, Ρω-μιός) σαν να κατάγεται από την Κορώνη!…, για λόγους «προφύλαξης» είναι προτιμότερο να σχηματισθεί με το συνδετικό φωνήεν -ο- που έχουν τα περισσότερα σύνθετα, όταν το β’ συνθετικό αρχίζει από σύμφωνο:
κορων-ο-ϊός όπως παιδ-ό-τοπος, ειρην-ο-ποιός, καρδι-ο-γράφημα.

Κορόνα ή κορώνα;
κορώνα ΕΤΥΜ. Αντιδάνειο, μεσν. <ιταλ. Coronoa “στεφάνη – στέμμα” < λατ. Coronα “στεφάνη” <αρχ. κορώνη “κουρούνα – κυρτό ή καμπύλο αντικείμενο” [ήδη ομηρικό]. Αρα είναι προτιμότερη η γραφή κορώνα, η οποία υπενθυμίζει την ετυμολογική της αρχή, αντί της συνήθους γραφής κορόνα».

Για τη σύνθεση/σύνθετα κανόνες κ.λπ. βλ. Γ. Μπαμπινιώτη 2017: Σύγχρονη Σχολική Γραμματική για όλους, σ. 290 κ.εξ. (Εκδ. “Κέντρο Λεξικολογίας”.


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

1 Comment

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα