ΣΤΕΛΙΟΥ ΡΑΜΦΟΥ
ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ
ΝΟΜΙΚΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
Δίδαξε στη Βένσεν 1969-1974 στην Αθήνα δίδαξε στο Ίδρυμα Γουλανδρή και τώρα διδάσκει στο ίδρυμα Βασίλη και Μαρίνας ΘΕΟΧΑΡΑΚΗ
Εκδόσεις
Μούσες ΑΡΜΟΣ 2017
Β΄ έκδοση
Τα πολιτικά μιλούν για πολίτευμα και όχι για συνάθροιση. Πολίτευμα είναι ένας τρόπος κυριαρχίας του Λόγου σε συγκεκριμένο πληθυσμό γιατί χωρίς πολίτευμα, χωρίς ανώτερο τελικό σκοπό δεν έχουμε πόλη.
Η πόλις είναι ανθρώπινο δημιούργημα με σκοπό ένα αγαθό; Την ειρηνική συνύπαρξη και προκοπή των ανθρώπων. Γι’ αυτό την ορίζουν ποιοτικά και όχι ποσοτικά χαρακτηριστικά….
Ο ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ
Μέσα στη σύγχρονη παγκόσμια πολιτική κρίση και ταραχή, την οποία ακολουθούν τις συνέπειες τα σύγχρονα κράτη Ελλάδα, Βαλκάνια, Μ. ανατολή, Μεσόγειο, Αφρική, Ασία, Νότιο Αμερική, Ρωσία κ.λπ. Για τα πολιτικά προβλήματα του κόσμου παρουσιάζουμε ένα σύγχρονο ελληνικό βιβλίο. Για την συνεχή κρίση της σύγχρονης πολιτικής, η οποία αντιμετωπίζεται από την αρχαία (αλλά τόσο επίκαιρη) φιλοσοφική Σκέψη του μεγάλου αρχαίου έλληνα συγγραφέα του Αριστοτέλη.
ΧΡΕΙΑΖΟΤΑΝ ΤΟ ΕΠΙΚΑΙΡΟ
Το βιβλίο αυτό είναι εξαιρετικά επίκαιρο και σημαντικό και κυκλοφόρησε πρόσφατα με τον δυνατό τίτλο:
ΣΤΕΛΙΟΥ ΡΑΜΦΟΥ
ΚΑΛΩΣ ΑΡΧΕΙΝ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣΘΑΙ
και υπότιτλο: Περιδιάβαση στα πολιτικά του Αριστοτέλη, με ένα ελληνικό επίμετρο
Στις πρώτες σελίδες του βιβλίου με τον τίτλο «αναφορά». Ο σημαντικός έλληνας σύγχρονος συγγραφέας γράφει: «Παρουσίασα τα ΠΟΛΙΤΙΚΑ του Αριστοτέλη στο ίδρυμα Βασίλη και Μαρίνας Θεοχαράκη κατά την περίοδο 2013 σε δεκαπέντε διαλέξεις. Το ελληνικό επίμετρο γράφτηκε από τα τέλη Ιουλίου έως τις αρχές Σεπτεμβρίου 2017. Το ακαδημαϊκό χρειαζόταν το ΕΠΙΚΑΙΡΟ, Πεντέλη Σεπτέμβριος 2017.
Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΔΥΣΑΡΕΣΤΗΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΙΔΡΥΣΕ ΤΟ ΛΥΚΕΙΟ
Στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου του εξαίρετου στοχαστή και καθηγητή. Το συνολικό περιεχόμενο του έργου από τον υπότιτλο κάτω από τον Γενικό Πολιτικό Κύκλο «ΚΑΛΩΣ ΑΡΧΕΙΝ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣΘΑΙ» (υπότιτλο:) Περιδιάβαση στα πολιτικά του Αριστοτέλη με Νεοελληνικό επίμετρο, όμως, στις 9 σελίδες του κεφαλαίου Ι ο ιδιαίτερα δημιουργικός συγγραφέας κάνει μια ουσιαστική και συμπυκνωμένη βιογραφική και εργογραφική αναφορά στα έργα που περισώθηκαν. Καθώς και στην ίδρυση από αυτόν της δικής του σχολής το Λύκειο. Για να αναφερθεί στη σελ. 16 ότι τα έργα του Αριστοτέλη διαιρούνται σε τρεις κατηγορίες: του εκλαϊκευτικού χαρακτήρος και που είχε δημοσιεύσει ο ίδιος, τις πραγματείες και τις επιστημονικές συγγραφές.
Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΩΝ
Για να αναφέρει ο συγγραφέας, στο τέλος της σελίδας 17 ότι «μετά όλες τις κατατάξεις των έργων του αριστοτελικού θησαυρού είναι η εξέταση της σειράς μου.
Για τα οποία δεν πρόκειται για ενιαίο έργο αλλά συνένωση οκτώ επί μέρους συγγραφείς.
Το πρώτο βιβλίο αφορά την οργάνωση της οικογένειας και της οικιακής οικονομίας.
Το δεύτερο (περί του πρότερον αποφωνημένων περί της πολιτείας της αρίστης), που αποτελεί ιστορική εξέταση των γνωστότερων πολιτευμάτων, συζητουμένων θεωρητικά και υφισταμένων πραγματικά. Το τρίτο είναι μια γενική θεωρία περί κράτους (οι βασικοί τύποι «καλών» και «κακών» πολιτευμάτων). Το τέταρτον και πέμπτο και έκτο, υπαρκτών πολιτευμάτων, πραγματεύονται την μορφολογία και την παθολογία των υπαρκτών, δημοκρατικών και ολιγαρχικών πολιτευμάτων και το έβδομο και όγδοο πραγματεύονται την αρίστη πολιτεία.
Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΜΙΑ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ:
Με τον όρο «ΠΟΛΙΤΕΙΑ» ο Αριστοτέλης εννοεί τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί και ζει μια κοινωνία, την μορφή της διακυβέρνησης της πόλεως τάξις.
Με τον άνθρωπο να είναι αυτάρκης μέσα στα πλαίσια της πόλεως εξού και ο βίος χαρακτηρίζεται ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ.
Με το έργο αυτό, γράφει ο συγγραφέας Στέλιος Ράμφος: «Ο Αριστοτέλης προσφέρει μια συνολική θεμελίωση της πολιτικής η οποία αποκτά την επιστημονικήν της θεώρηση και μαζί της ο άνθρωπος αποκτά τη δυνατότητα να προσεγγίζει και να κατανοεί τα πολιτικά πράγματα.
Γα να αρχίσει το έργο να ασκεί επίδραση αμέσως μετά το θάνατο του Αριστοτέλη.
Με βάση την Αριστοτελική επίδραση έγιναν πολιτικοί νεωτερισμοί, όπως του Αντίπατρου ο οποίος εγκαθίδρυσε στην Αθήνα ένα είδος σολωνείου Δημοκρατίας. Όπου, πολίτης θεωρείται όποιος έχει περιουσία, 2000 δραχμών και άνω…. αλλά αργότερα ο Δημήτριος Φαληρεύς καθηγητής του Αριστοτέλους και Φίλος του Θεοφράστου) ο οποίος κυβέρνησε την Αθήνα απ 317 έως το 307 κατέβασε το όριο της πολιτικής ιδιότητος στις 1000 δρχ. Για να σημειώσει ο συγγραφέας του ΚΑΛΩΣ ΑΡΧΕΙΝ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣΘΑΙ ότι:
Αυτοί και άλλοι πολιτικοί νεωτερισμοί που ευνοούσαν ένα συνδυασμό ολιγαρχίας και Δημοκρατίας προδίδουν την επίδραση που είχε αρχίσει να έχει το έργο από τότε.
Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΗ Ο ΜΑΘΗΤΗΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ
Όμως τα πράγματα δυσκόλεψα καθώς ο Αριστοτέλης μιλούσε για «πόλιν» και ο Μέγας Αλέξανδρος δημιούργησε αχανή αυτοκρατορία, οι δε επίγονοι δημιούργησαν τεράστια κράτη που πρακτικά εκμηδένισαν την πολιτική και πνευματική αυτονομία των μικρών αρχαίων πόλεων – κρατών… Για να σπρώχνει η Νέα συνθήκη ΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ στη Λήθη…
Οι διάφορες φιλοσοφικές σχολές ακολουθούσαν διαφορετικό προσανατολισμό κάθε μια. Όπως: οι Κυρηναϊκοί περιφρονούσαν την πολύ, οι Κυνικοί καλούσαν σε επιστροφή στη φύση και οι Στωικοί αυτό-αποκαλούνταν Κοσμοπολίται. Ο Αριστοτέλης και η σχολή του χαρακτήριζαν «σοφό» όποιον έφθανε στην ελευθερία απομακρυνόμενος από τον Δημόσιο βίο (λάθε βιώσας), όπου, γι’ αυτούς η φιλία ως ύψιστη αρετή ήταν ΑΠΟΛΙΤΙΚΗ.
ΟΤΑΝ Η ΡΩΜΗ ΔΙΕΔΕΧΘΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Τότε η Ρώμη διεδέχθη την Ελλάδα και στο προσκήνιο της ιστορίας και της πολιτικής με την πολιτική θεωρία του Κικέρωνα στην οποία αναμιγνύει τις Στωικές, με τις Αριστοτελικές ιδέες, ενώ, ο Σενέκας ακολούθησε την Στωική αντίληψη για τον σοφό, κάτι, που υποβοήθησε την προσωποπαγή εξέλιξη του αυτοκρατορικού θεσμού.
Η έκδοση κειμένων του Αριστοτέλους από τον Ανδρόνικο άσκησε ισχυρή επίδραση στους Ρωμαίους Νομικούς για τους οποίους, όπως για τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, η ΖΩΗ και η ηθική του ΠΟΛΙΤΗ.
Συμμορφώνονταν προς τις ανάγκες της ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ. Για να γράψει ο βαθυστόχαστος ΣΤΕΛΙΟΣ ΡΑΜΦΟΣ στο τέλος της σελίδας ότι: «Αλλά η οριστική υποβάθμιση της πόλεως, επέρχεται με τον Ιουδαίο-Χριστιανισμό. Ο καθολικός θεός απαιτεί καθολική αντίληψη της Κοινωνίας, οπότε η παλαιά μερικότης παραχωρεί τη θέση της στον οίκον.
Η ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΘΕΣΜΙΚΗ ΜΕΤΑ ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ
Αυτό καθιστούσε αδύνατη την συνέχεια του παλαιού καθεστώτος. Η δουλεία έπαυσε πλέον να είναι συνθήκη φυσική. Ο Παύλος συλλαμβάνει την ιδέα της εκκλησίας και μιλάει στους Ρωμαίους για το ιδανικό μιας παγκόσμιας κοινωνίας δικαίων εν πίστει, πλάι στη βασιλεία του Θεού.
Μετά το διάταγμα του Μεδιολάνου και την επικράτηση εν συνεχεία του Χριστιανισμού, ο Κωνσταντίνος Θεοδόσιος και Ιουστινιανός επιχειρούν την συναίρεση του εγχρονικού με το αιώνιο, με θεσμική ένταξη της εκκλησίας στην αυτοκρατορία.
Τον Μεσαίωνα τα πράγματα απομακρύνθηκαν από τον Αριστοτέλη όπου, το γήϊνο κράτος θα απορροφηθεί στην Δύση από την αυτοκρατορία.
Όμως, στο κείμενο του πρώτου κεφαλαίου του ο συγγραφέας Στέλιος Ράμφος αναφέρει όλους του σπουδαίους φιλοσόφους και πολιτικούς, Δυτικούς διανοητές που αναφερόντουσαν στον Αριστοτέλη επηρεασμένοι από τα πολιτικά του.
ΣΤΡΕΦΟΜΑΣΤΕ ΣΤΟΥΣ ΚΛΑΣΙΚΟΥΣ ΜΑΣ ΑΠΟ ΕΝΝΟΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΜΑΣ
Για να συμπληρώσει στην τελευταία σελίδα (20) του πρώτου κειμένου του ότι: Η ιστορία του κειμένου των πολιτικών του Αριστοτέλη δείχνει πως στρεφόμαστε στους κλασικούς από άγνοια κάθε φορά για την εποχή μας. Ανάγκη που ισχύει και σήμερα, όμως, εάν το θέμα της κλασικής πολιτικής φιλοσοφίας είναι η ζωή του ανθρώπου στην πόλη. Η νεώτερη πολιτική φιλοσοφία έβαλε στην θέση της πόλεως την φύση και την ιστορία.
Η παρατήρηση αυτή ανήκει στον Λήο Στράους που έχει γράψει το έργο «Φυσικό δίκαιο και ιστορία» και έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς φωτίζει την κρίση της νεώτερης πολιτικής σκέψης, υπό την έννοια ότι ο 20ος αιώνας ιδιαίτερα κυριαρχήθηκε από τις ιδεολογίες με ολέθριες συνέπειες για την ανθρωπότητα.
Τα 15 κείμενα του έργου «ΚΑΛΩΣ ΑΡΧΕΙΝ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣΘΑΙ» – περιδιάβαση στα πολιτικά του Αριστοτέλη είναι πολύπλευρα σημαντικά και θα προσπαθήσουμε να αναφερθούμε σε αυτά με αποσπάσματα από κάθε κεφάλαιο, για το ευρύτερο ενδιαφέρον.