Παραδοσιακοί αλλά και σύγχρονοι, µε τραγούδια από κάθε γωνιά της χώρας αλλά και δικές τους συνθέσεις, το µουσικό σχήµα ‘‘Κανάρια’’ από τα Χανιά αφήνει το δικό του ξεχωριστό µουσικό αποτύπωµα.
Ένα αποτύπωµα που έγινε ακόµα πιο έντονο το καλοκαίρι που µας πέρασε καθώς περιόδευσε σε δεκάδες σηµεία σε όλη τη χώρα! Με αφορµή την επερχόµενη εµφάνιση τους στις 27 Σεπτεµβρίου στο φεστιβάλ “Αναιρέσεις” στο πάρκο Ειρήνης και Φιλίας, είχαµε µια ενδιαφέρουσα συζήτηση µε το σχήµα…
Από πού προέκυψε το όνοµα ‘‘Κανάρια’’, τι σηµαίνει, κρύβει κάποιο συµβολισµό, σηµαίνει κάτι για σας ή απλά;
Ακούγαµε ένα πολύ όµορφο τραγούδι της ∆όµνας Σαµίου που λέγεται ‘‘Κανάρια’’, µας άρεσε πάρα πολύ εκείνη την εποχή και σε συνδυασµό µ’ ένα ταξίδι που κάναµε, η Χλόη και ο ∆ηµήτρης, στα Κανάρια νησιά, νιώσαµε κάπως πως αυτό το όνοµα «µας επέλεξε». Τα «Κανάρια» είναι τα καναρίνια. Σαν όνοµα, εκτός του ότι τα καναρίνια στη φύση κελαηδούν και πετάνε πότε από εδώ και πότε από εκεί, πράγµα που κάνουµε κι εµείς δηλαδή σ’ όλη την κοινή ζωή µας, δεν θα έλεγα πως υπάρχει κάποιος άλλος συµβολισµός. Θα µπορούσαµε να πούµε όµως ότι περισσότερο συµβολισµός κρύβεται στο λόγκο µας. Ο κύκλος που διαγράφουν τα σώµατα των δυο πουλιών µαζί µε τον ήλιο και τη σελήνη και την πορεία που έχουν στο ουράνιο στερέωµα είναι σύµβολα του κύκλου της ζωής. Σύµβολα της ολότητας και της ισορροπίας, µια διαρκής κίνηση κι ένα πέρασµα από τα µοιρολόγια στα τραγούδια της γέννησης και του γάµου, από τη µέρα στη νύχτα, από τη ζωή στο θάνατο. Και όλη αυτή η µετάβαση µε µια φυσικότητα σαν το βηµατισµό του ανθρώπου.
– Αρκετοί από το σχήµα σας είναι γνωστοί στη µουσική σκηνή της πόλης, από τη συµµετοχή τους και σε άλλα µουσικά σύνολα κτλ. Πώς αποφασίσατε να σχηµατίσετε το συγκρότηµα;
Στην αρχή δεν υπήρχε στο µυαλό µας η δηµιουργία κάποιας µπάντας. Βρισκόµασταν στο ίδιο σπίτι και παίζαµε απλά τις µουσικές που αγαπούσαµε. Πειραµατιζόµασταν, ανακαλύπταµε κάθε µέρα και κάτι καινούριο. Πολύ σύντοµα γεννήθηκε η ανάγκη να µοιραστούµε αυτό που έχουµε µέσα µας µε τον κόσµο. Όποτε επί εβδοµαδιαία βάση βγαίναµε σε όλες τις λαϊκές των Χανίων και παίρναµε µέρος σε αυτό το µεγάλο αλισβερίσι ενέργειας που συµβαίνει όταν βρίσκεσαι απέναντι από τόσες εκατοντάδες µάτια. Μετά απ’ όλη αυτή την περίοδο κυοφορίας λοιπόν γεννήθηκαν τα «Κανάρια».
Πώς θα περιέγραφες τι µουσική που παίζετε σε κάποιον που δεν σας έχει ακούσει;
Παίζουµε παραδοσιακά τραγούδια από διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Από τη Θράκη ως την Κρήτη, από την Ήπειρο µέχρι τα νησιά, από τη Ρούµελη µέχρι την Πελοπόννησο. Ένα ταξίδι στα διαφορετικά ηχοχρώµατα του κάθε τόπου. Όντας παιδιά µεγαλωµένα σε αστικό περιβάλλον σε καµία περίπτωση δεν θα µπορούσαµε να «πιάσουµε» το αυθεντικό ηχόχρωµα του κάθε τόπου και ούτε αυτός είναι ο σκοπός µας άλλωστε. Πιο µεγάλη σηµασία για εµάς έχει να «µπολιάσουµε» την παράδοση µε στοιχεία του εαυτού µας και να τη φέρουµε στο σήµερα. Μπορεί για παράδειγµα να παίζουµε στα λάιβ το «Ξεκουδουνώσανε τα ζα», που είναι ένας µπάλος από τη Νάξο, και να το µπλέξουµε µε το «Οmen» από τους Prodigy. Αυτό από µόνο του δίνει ένα διαφορετικό, πολύχρωµο αποτέλεσµα.
Ζείτε στην Κρήτη όπου η λέξη “παράδοση” χρησιµοποιείται πολύ συχνά και για πολλούς είναι απόλυτα συνδεδεµένη µε το παρελθόν. Εσείς λέτε ότι «η παραδοσιακή µουσική δεν µένει αναλλοίωτη µέσα στο χώρο και το χρόνο. Κάθε άλλο, σµιλεύεται και διαµορφώνεται καθώς ταξιδεύει ανά τις εποχές». Τι σηµαίνει αυτό;
Στην Κρήτη πράγµατι η παράδοση φαίνεται πως είναι πιο «ζωντανή» σε σύγκριση µε άλλες περιοχές της χώρας. Η προσήλωση δε στο παρελθόν εξυπηρετεί και µεταξύ άλλων σ’ ένα βαθµό τη διάσωση του ιδιαίτερου γνωρίσµατος ορισµένων δηµιουργηµάτων. Μιλώντας περί µουσικής, παράδοση είναι ό,τι παραδίδεται σε µια γενιά από το στόµα ή το όργανο στο αυτί και ό,τι αυτή καλείται να παραδώσει στην επόµενη.
Μια γέφυρα µεταξύ παρελθόντος και παρόντος, µια διαρκής αλληλεπίδραση. Το δηµοτικό τραγούδι και η παραδοσιακή µουσική είναι από τη φύση τους άχρονα και ανώνυµα. Ένα µωσαϊκό που ταξιδεύει και συνεχώς εξελίσσεται, απαλλαγµένο από την ατοµική ταυτότητα. Κανείς δεν µπορεί να προσδιορίσει µε ακρίβεια το πότε και το ποιος δηµιούργησε τα δηµοτικά άσµατα. Ο καθένας και η καθεµία που τραγουδά, χορεύει, σκαρώνει µια µαντινάδα η ένα µελωδικό µοτίβο προσθέτει κι ένα λιθαράκι στην εξέλιξη της παράδοσης. Μόνο ο χρόνος και η εκάστοτε αισθητική της κοινωνίας είναι οι παράγοντες που θα κρίνουν αν αυτό αντέξει στο αύριο.
Το είδος της µουσικής που επιλέξατε δεν θα κατατάσσονταν στα «εµπορικά» σε αυτά που µπορεί να σας φέρουν χιλιάδες κόσµο σε µια ζωντανή εµφάνιση ή εµφανίσεις στα µεγάλα ΜΜΕ. Αυτός όµως δεν φαίνεται να είναι και ο σκοπός σας… Έτσι είναι ;
Από την αρχή του σχήµατος δεν ήταν βασικός µας στόχος να «πιάσουµε» χιλιάδες κόσµο ή να κάνουµε εµφανίσεις στα µεγάλα ΜΜΕ. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια συντελείται µια στροφή όχι µόνο των καλλιτεχνών αλλά και του κοινού προς την παραδοσιακή µουσική, τουλάχιστον συγκριτικά µε πριν δεκαπέντε χρόνια. Εµείς επικεντρωνόµαστε στη δηµιουργία µιας αυθεντικής σύνδεσης ανάµεσα σε µουσικούς, χορευτές και κοινό.
Αυτό που επιδιώκουµε είναι η διάδραση και η δηµιουργία ενός γλεντιού που θα θυµίζει σε όλους µας τη χαρά της κοινότητας και της παράδοσης. Η επιτυχία για εµάς δεν µετριέται µε την εµπορικότητα, αλλά µε την αληθινή ανταπόκριση του κόσµου.
Είδαµε ότι το καλοκαίρι κάνατε περισσότερες από 25 εµφανίσεις σε όλη τη χώρα. Κάτι όχι και τόσο συνηθισµένο για ένα συγκρότηµα τριών ετών. Περιγράψτε µας τις εµπειρίες που αποκοµίσατε;
Αυτό το καλοκαίρι ήταν µια µοναδική εµπειρία. ∆ιανύσαµε πάνω από 4000 χιλιόµετρα, παίξαµε σε πλατείες, χωριά, πόλεις, βουνά, καταφύγια, παραλίες και φεστιβάλ. Νιώσαµε µια τεράστια αγκαλιά από τον κόσµο, γνωρίσαµε ανθρώπους όµορφους σαν ποίηµα, κάναµε νέες ουσιαστικές φιλίες.
Κάθε εµφάνιση είχε την δική της µοναδική ατµόσφαιρα, αλλά το απόσταγµα όλου αυτού ήταν η βαθιά σύνδεση µε τον κόσµο και η αίσθηση του συλλογικού γλεντιού που όταν επιτυγχάνεται οδηγεί κόσµο και µουσικούς σε µια µοναδική έκσταση. Φυσικά δε λείψανε τα ευτράπελα, οι αναποδιές και τα παρατράγουδα αλλά αυτά είναι από µόνα τους µια ολόκληρη συνέντευξη.
Πέρα από τα γνωστά παραδοσιακά κοµµάτια που παίζετε στις συναυλίες, γράφετε και δικά σας, δουλεύετε πάνω σε νέες συνθέσεις;
Πράγµατι, δουλεύουµε πάνω σε δικές µας συνθέσεις, προσπαθώντας να εµπλουτίσουµε τις διασκευές αγαπηµένων παραδοσιακών κοµµατιών µε την ερµηνεία δικών µας δηµιουργιών. Βασική αιτία αυτού αποτελεί η ανάγκη µας για περισσότερη προσωπική έκφραση και καλλιτεχνική επικοινωνία. Ευελπιστούµε στην περιοδεία µας του χρόνου να µπορέσετε να ακούσετε αρκετές από τις φρέσκιες µας συνθέσεις.
Την ερχόµενη Παρασκευή θα εµφανιστείτε στο φεστιβάλ «Αναιρέσεις 2024» στα Χανιά. Γενικά βλέπουµε ότι προτιµάτε να εµφανίζεστε σε εναλλακτικές και όχι εµπορικές εκδηλώσεις, σε δράσεις που προωθούν ένα άλλο πολιτισµό από τον κυρίαρχο. Είναι έτσι;
Παρ’ όλο που κάποιοι από εµάς βιοποριζόµαστε από τη µουσική, δεν θα παίξουµε οπουδήποτε µόνο και µόνο για τα χρήµατα. Προτιµούµε να παίζουµε σε χώρους και εκδηλώσεις που εκφράζουν τις αξίες µας και τη φιλοσοφία µας. Έχουµε παίξει και θα παίξουµε ξανά µε µεγάλη χαρά σε διοργανώσεις µε µικρότερη αµοιβή ή ακόµα και δωρεάν, αν πιστεύουµε στον πολιτιστικό, κοινωνικό ή και πολιτικό χαρακτήρα της εκδήλωσης.
Μας αρέσει ιδιαίτερα να συµµετέχουµε σε πρωτοβουλίες που ενισχύουν τη συνεργασία και την έννοια της κοινότητας ή που προσπαθούν να ξαναδώσουν ζωή σε έναν τόπο, είτε µέσα από την τέχνη, είτε µέσα από κοινωνικές δράσεις.
Παρασκευάς Περάκης και Μιχαήλ Λαμπαθάκης κάνουν… unboxing την επικαιρότητα
Η Ελληνική
µουσική σκηνή σήµερα…
Πώς βλέπετε την ελληνική µουσική σκηνή σήµερα, παράγεται αξιόλογη µουσική σήµερα ειδικά στην επαρχία;
Αυτή είναι µία ιδιαίτερη ερώτηση. Από την µία, όσον αφορά τη µουσική που παίζουµε κι εµείς, η ελληνική σκηνή είναι αρκετά πλούσια και δυναµική, µε πολλά ταλαντούχα σχήµατα να εξερευνούν και να ερµηνεύουν την παράδοση µε φρέσκο τρόπο. Το πιο όµορφο και αισιόδοξο σε αυτό είναι ότι και άτοµα νεαρότερης ηλικίας έχουν αυτή την ανάγκη για αναζήτηση. Επιπλέον, µολονότι υπάρχουν λαµπρές εξαιρέσεις στον παρακάτω κανόνα, παρατηρούµε πως η µουσική µας σκηνή, ενώ διαθέτει άψογους εκτελεστές, έχει ανάγκη από περαιτέρω ανάδειξη δηµιουργών, δηλαδή ατόµων που να παράγουν νέες µελωδίες, νέους στίχους, νέα στυλ. Όσον αφορά αλλά µουσικά είδη, υπάρχουν εξαιρετικά ταλαντούχα άτοµα που η δουλειά τους είναι αξιοθαύµαστη. Ως προς την επαρχία, σε µεγάλο βαθµό βλέπουµε πως κυριαρχούν µουσικά είδη τα οποία τουλάχιστον εµάς δεν µας εκφράζουν. Αυτό είναι απλά µια παρατήρηση µας, χωρίς να κρίνουµε αρνητικά τα άτοµα που τα παράγουν ή τα ακούν. Ωστόσο, θα ήταν παράλειψη να µην υπογραµµίσουµε το γεγονός σε ορισµένα επαρχιακά µέρη µπορούµε ακόµα, αν και δύσκολα, να βρούµε αυθεντικά παραδοσιακά γλέντια, καθώς και το γεγονός πως στην επαρχία γεννήθηκαν συγκροτήµατα όπως οι «Villagers of Ioannina City» ή οι «Θρακc Πανκc» κ.ά., τα οποία συνέβαλαν στη σύγχρονη ελληνική δισκογραφία µε ιδέες καινοτόµες, οι οποίες µάλιστα έφεραν την παράδοση πιο κοντά στις νέες γενιές.
Τα ‘‘Κανάρια’’ είναι: ∆ηµήτρης Σπαθάρας (κλαρίνο, γκάιντα, λαούτο, φωνή), Χλόη Καραπασιά (γκάιντα, λαούτο φωνή) Πέτρος Τζάλλας (κρουστά), Νικόλας Αναστασίου (βιολί, φωνή), Ελευθερία Μπλαζάκη (ακορνεόν, φωνή).
