Καρλσρούη το… διακύβευμα

Το θέμα “Καρλσρούη” απασχόλησε τον νομικό κόσμο για την απόφασή του με την οποία κατηγόρησε τη γερμανική κυβέρνηση ότι παραβίασε το Σύνταγμα επειδή δεν επέκρινε την Ε.Κ.Τ., για το Πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης (QE) και την αγορά ομολόγων απ’ τη δευτερογενή αγορά. Επίσης αμφισβήτησε το δικαίωμα του Δικαστηρίου της Ε.Ε. του Λουξεμβούργου να υπερασπίζεται την Ε.Κ.Τ. ότι έδρασε σύμφωνα με τις αρμοδιότητές της. Η κατηγορία για την Ε.Κ.Τ. συνίσταται στο ότι για την αγορά ομολόγων «δεν τηρήθηκε η αρχή της αναλογικότητος». Επρεπε να ληφθεί και η γνώμη των εθνικών κοινοβουλίων. Επιπλέον το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας (Καρλσρούη) προειδοποίησε την κυβέρνηση και την Bundesbank να μην υπακούσουν την Ε.Κ.Τ., αν εντός τριμήνου δεν δικαιολογήσει το πρόγραμμα QE.
Η Μέρκελ ευχήθηκε να βρεθεί αποδεκτή λύση. Η Ε.Κ.Τ. να δώσει πειστικές απαντήσεις στις ερωτήσεις του Δικαστηρίου της Καρλσρούης, ώστε ν’ αποφευχθεί προηγούμενο αμφισβήτησης μεταξύ Εθνικών Δικαστηρίων και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου του Λουξεμβούργου. Ο πρόεδρος της Γερμ. Βουλής Σόιμπλε, διεφώνησε με την Καρλσρούη, ότι «αποδυναμώνει το ευρώ». Η επικεφαλής της Ε.Κ.Τ. κα Λαγκάρντ δήλωσε ότι θα κάνει ό,τι χρειαστεί, ο δε κ. Στουρνάρας υπεραμύνθηκε της ανεξαρτησίας της Ε.Κ.Τ. Με την απόφασή του της 5.5.20, το Συνταγματικό Γερμανικό Δικαστήριο διατηρεί το δικαίωμά του, να αμφισβητεί τη νομιμότητα των ετυμηγοριών του Λουξεμβούργου.
Επ’ αυτού του θέματος δεν έλειψαν οι τοποθετήσεις και των δικών μας συνταγματολόγων. Ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος αντιδρώντας, έχει τη γνώμη ότι το γερμανικό Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης είναι εκείνο που υπερέβη τα όρια, διότι προσπαθεί να θέσει σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Τίθεται, δηλαδή, αλληλέγγυος προς το Δικαστήριο της Ε.Ε., του Λουξεμβούργου. Αλλά ο τέως πρ. της Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος, άδραξε την ευκαιρία για να εκφράσει τις απόψεις του. Τον απασχόλησε το ερώτημα κατά πόσον τα Εθνικά Συντάγματα είναι υπεράνω του Κοινοτικού Δικαίου. Αμφισβητεί την υπεροχή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου έναντι του Εθνικού Δικαίου. Δικαιολογεί τη γερμανική θέση και επικρίνει την αντίδραση τη Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Για τον κ. Παυλόπουλο η Καρλσρούη είναι μια αποφασιστική ενέργεια σε μια κρίσιμη φάση της Ε.Ε.
Αλλοι καθηγητές του συνταγματικού δικαίου θεωρούν ότι αν υπάρξει ένταση στη διαφορά μεταξύ του Ενωσιακού και Εθνικού Δικαίου, αυτή θα πρέπει να λυθεί πολιτικά και όχι νομικά. Η αντιπαράθεση δεν εξαντλείται με συμβιβασμούς που δεν καταλήγουν σε αποφασιστικές λύσεις, για τις οποίες χρειάζεται αναθεώρηση των Συνθηκών, για να προχωρήσει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.