Καστελόριζο “το πρόβλημα”

Το Καστελόριζο δόθηκε στην Ελλάδα μαζί με τα Δωδεκάνησα, τα οποία διεκδικούσε η εξόριστη στο Λονδίνο ελληνική κυβέρνηση επί υπουργού Εξωτερικών Μπέβιν και μετά τη θετική θέση των Αμερικανών υπό την προϋπόθεση να μην εγείρουμε αξιώσεις για τα νησιά Ιμβρο και Τένεδο. Η Τουρκία δεν είχε αντιδράσει σε αντιστάθμισμα να μην υποκινήσει η Ρωσία αναθεώρηση των συμφωνιών διάπλου των στενών. Η κυριαρχία της Δωδεκανήσου και του Καστελόριζου περιήλθε στην κατοχή της Ιταλίας με την Ιταλοτουρκική Συμφωνία του 1932, παραχωρήθηκε δε στην Ελλάδα μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο (Νόμος 547/14-2-48 τεύχος 1ο ΦΕΚ 39 της Δ’ Αναθεωρητικής Βουλής).
Μετά την ισχύ του Δικαίου της Θαλάσσης, στο οποίον προβλέπεται ότι τα νησιά που κατοικούνται και έχουν οικονομική ζωή, δικαιούνται υφαλοκρηπίδας, άρα και Α.Ο.Ζ., το Καστελόριζο έγινε το αγκάθι στην Τουρκία, διότι η ύπαρξή του μεγαλώνει την ελληνική Α.Ο.Ζ. στην Ανατολική Μεσόγειο, περιορίζοντας τα τουρκικά δικαιώματα. Η Τουρκία, που δεν υπέγραψε τη Συμφωνία του Μοντέγκο Μπέι, την οποία όμως εφαρμόζει επιλεκτικά στον Εύξεινο Πόντο και στην Α. Μεσόγειο κατά το δοκούν, θεωρεί, αυθαιρέτως, ότι τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα και ότι το Καστελόριζο επικάθεται επί της Τουρκικής υφαλοκρηπίδας.
Τα πράγματα μπερδεύτηκαν, σημειωτέον ότι στο Δίκαιο της Θαλάσσης δεν υπάρχει όρος “περιορισμένη Α.Ο.Ζ.”, μετά την ελληνοϊταλική συμφωνία οριοθέτησης Α.Ο.Ζ. στο Ιόνιο με “περιορισμένη επήρεια”. Τούτο ερμηνεύεται υπέρ των τουρκικών απόψεων, όσον αφορά τη Ρόδο, την Κάρπαθο, την Κρήτη και το Καστελόριζο. Να μην αισιοδοξούμε, λοιπόν, επιτεύξεως κάποιας συμφωνίας οριοθετήσεως Α.Ο.Ζ. μεταξύ Ελλάδος και Αιγύπτου, καθ’ όσον ο Σίσι έχει αποκλείσει κάθε συμφωνία που θα περιλαμβάνει το Καστελόριζο. Ποιός Ελληνας πρωθυπουργός θα δεχόταν περιορισμένη ή μηδενική επήρεια υφαλοκρηπίδας και Α.Ο.Ζ. στο Καστελόριζο; Δεν θα εθεωρείτο αποδοχή παραχώρησης κυριαρχικών δικαιωμάτων με κίνδυνο να φορτωθεί την κατηγορία του μειοδότη, “λεκές” που δεν αποβάλλεται με τίποτα;
Σε άρθρο της η έγκριτη δημοσιογράφος κα Κύρα Αδάμ (“Χ.Ν.” 22/6/20) επισημαίνει ότι σύμβουλοι της κυβέρνησης «επιμένουν ότι το Καστελόριζο έχει μόνο περιορισμένη Α.Ο.Ζ. κάτι που υποστηρίζει πεισματικά η Τουρκία». Και λύση θεωρούν “χαμηλόφωνα” τη Χάγη “μπερδεύοντας πονηρά” απόφαση του δικαστηρίου για την περίπτωση της “νήσου των φιδιών” στη Μαύρη Θάλασσα. Δηλαδή «αυτό που χτίζει η κυβέρνηση είναι πρόταση – κάλυμμα προς την Τουρκία, να τα βρουν συμβιβαστικά οι δύο χώρες στην περιοχή του Καστελόριζου».
Πράγματι μας παρακούρασαν οι διάφοροι που ασχολούνται με την ερμηνεία γύρω απ’ το “πρόβλημα” Καστελόριζο που δυστυχώς δεν μας τα ξεκαθαρίζουν δημόσια, αλλά μας αφήνουν να καταλάβουμε απ’ τα συμφραζόμενα ότι η δυσκολία ν’ αντιμετωπίσουμε ένα δύστροπο γείτονα θα μας οδηγήσει σε “κουτσούρεμα” κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.