11. ΠΤΩΣΗ: ΝΟΕΜΒΡΙΑΝΑ μνήμη Α. Απέργη
…Δώδεκα μέτρα από την πόρτα σας
Φωτιά στο χημείο
Κι αυτοί που ξεχαστήκανε στο Πολυτεχνείο
Φαντάσματα πια αντιστασιακά
Πλανιώνται στην πλατεία πρώην Ε.Α.Τ. Ε.Σ.Α
Δώδεκα μέτρα από την πόρτα σας
Κι ο νους ταξιδεύει μπουχτίσατε απ αντίσταση
Και δε σας περισσεύει.
-επληροφορήθην ότι ομάς αναρχικών
Ενεκλείσθη εις το Πολυτεχνείον
Με σκοπό τη δημιουργία ψευδών εντυπώσεων
Όσον αφορά την τάξιν
Ασφάλειαν και ήπιον κλίμα των πολιτών
Χρόνια πολλά, στο σπίτι καλά
Και στου κουφού την πόρτα βρόντα ξανά μανά…
Στίχοι από το «της εθνικής συμφιλίωσης»
άλμπουμ του Παύλου Σιδηρόπουλου
ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΕ ΠΟΙΗΣΗ
15 Νοεμβρίου 1973 ήμουν κι εγώ κλεισμένος στο Πολυτεχνείο, «Ψωμί, παιδεία, ελευθερία» φώναζα (μαζί με τ’ άλλα συνθήματα) ένιωθα το ρίγος της επαναστατημένης νιότης, δεν είχα όμως συνειδητοποιήσει τις βαθύτερες αναγκαιότητες του συνθήματος! Ήμουν Α-πολιτικ-οποιημένος, ένας νέος επαρχιώτης, στην καρδιά των γεγονότων. 16 Νοεμβρίου νωρίς το βράδυ πήδηξα την ψηλή πόρτα της οδού Τοσίτσα, ενσωματώθηκα σε ομάδα που έκανε ντου προς το Yπουργείο Δημόσιας τάξης. Πατησίων και Πανεπιστημίου, οι αστυνομικοί μας απώθησαν με γκλομπ και χημικά. Με έριξαν κάτω, ποδοπατήθηκα, το σώμα γέμισε μώλωπες το κεφάλι είχε φάει δυο γκλοπιές, το πηγούνι μου από την τριβή στην άσφαλτο έβγαλε φουσκάλες, καμένη σάρκα. Γύρισα στο Πολυτεχνείο, άγνωστη φοιτήτρια μου το έδεσε με επίδεσμο και γύρω στα μεσάνυχτα κάποιοι έμπειροι φοιτητές πιστεύοντας πως είμαι στόχος, με έδιωξαν, έφυγα με τα πόδια (1). Η 17 Νοέμβρη με βρήκε μόνο στη φοιτητική κάμαρα.
2020, κλεισμένος στο εργαστήρι μου θυμάμαι, μελαγχολώ και αναρωτιέμαι, για ποια ιδανικά αγωνιστήκαμε; Πώς πρέπει να νιώθω, περήφανος ή να ντρέπομαι γιατί είμαι μέρος της κοινωνικής κατάντιας του σήμερα; Ρητορική η ερώτηση η απάντηση βαθιά χαμένη στο είναι και την πορεία μου…
Κλεισμένος στο εργαστήρι όπου υλοποιώ ένα δημιουργικό πρόγραμμα, δεν αγνοώ τις κοινωνικές παγκόσμιες συνιστώσες σε μια διαρκή παρατεταμένη αναζήτηση της στοχαστικής συνισταμένης του περιεχομένου ΑΝΘΡΩΠΟΣ μέσα από έσω βιωματικές αναδιασκευές με ποικίλες αναφορές εξωτερικών πληροφοριών που μεγαλώνουν τη δεδομένη αντιφατικότητα. Κόντρες για την πορεία της πανδημίας, πνιγμένοι μετανάστες, σκοτωμένοι Αρμένιοι στο Καραμπάχ, φτώχεια, υπερπλουτισμός ολίγων… Γιορτή μνήμης χωρίς ανθρώπινη παρουσία για τους αφυπνισμένους αμετανόητους που τους θρέφει το όραμα της ουτοπικής συνύπαρξης της διαφορετικότητας του ανθρώπινου γένους, παραθέτω Λωτρεαμόν: η μεγάλη πανανθρώπινη οικογένεια, είναι μια ουτοπία πολύ μέτριας λογικής (2) και ο αείμνηστος ροκάς Παύλος που τον γνωρισα το 1978 σε μια άλλη στροφή «Βρασίδα, Λούλη και Τέλη/ μπορεί να τρώτε απ’ το μέλι μα πού να σας μέλλει/ αν κάτι πάει στραβά»
Θυμάμαι μακρινή ανάμνηση τον ΒΡΑΣΙΔΑ Βλαχόπουλο τον αυστηρό δίκαιο δάσκαλό μου στο φροντιστήριο εκείνο το παλιό σπίτι της Πινδάρου 10, πόσο με βοήθησε να μπω στη Σχολή Καλών Τεχνών… της Αθήνας θυμάμαι μεταγενέστερα τον συμφοιτητή μου ΤΕΛΗ (Αριστοτελη Τζακό) ζωγράφο και νυν καθηγητή στην ίδια σχολή, όλοι θυμόμαστε τον «κακό» του σινεμά Τέλη Σαβάλα και επίσης είναι τόσο πρόσφατη η διαφήμιση για την καραντίνα του Χρήστου ΛΟΥΛΗ (αλήθεια γιατί άλλαξε γνώμη τώρα;)
Σάββατο 14, Κυριακή 15 Νοεμβρίου επιλέγω τον Spor FM, γνωρίζοντας τις συγκλονιστικές επιλογές «αντιστασιακής» μουσικής που κάνει ο σπουδαίος ραδιοφωνικός παράγωγος Παναγιώτης Ρήλος στις εκπομπές του «Πάνω Κάτω», «Εν κατακλείδι» με αφορμή την επέτειο του Πολυτεχνείου. Ροκ μπαλάντες, σκληρό ροκ, πάνκ, χιπχοπ, ελάχιστα λαϊκές σύγχρονες άλλες τάσεις σε όλες τις επιλογές ο στίχος κυριαρχεί με την βαρύτητα που αρμόζει σε συνειδητοποιημένους ανθρώπους αντίθετους στο «σύστημα» τραγουδοποιούς, Σιδηρόπουλο, Αγγελάκα, Άσημο, ο Παύλος Φύσσας σε συνεργασία με τον Μηλιώκα μια άλλη εκδοχή του τραγουδιού «για το καλό μου», Β. Παπακωνσταντίνου, PANX ROMANA, στίχοι από το «Πάρτι Κωφαλάλων» σε μουσική Dead Kennedys
Ξεκινά με αφηγηματικό τρόπο «η αυτού εξοχότης, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας κύριος Γεώργιος Παπαδόπουλος απευθύνει διάγγελμα προς τον Ελληνικό λαό : Ελληνικέ λαέ! Με βαθείαν συνείδησίν των ευθυνών μου έναντι του έθνους και της ιστορίας, απεφάσισα μετά τας χθεσινάς αναρχικάς εκδηλώσεις μιας οργανωμένης μειοψηφίας, να κηρύξω τον στρατιωτικόν νόμον καθ΄άπασαν την επικράτειαν προς αποκατάστασιν της διασαλευθείσας τάξεως…
Παρακάτω τραγούδι : Μην τολμήσετε να σκεφτείτε ότι σας καταπιέζουμε! Μείνετε σπίτι! Όποιος κυκλοφορεί βράδυ θα εκτελείται! Μείνετε ήσυχοι! Μην πανικοβάλλεστε! Ένας αστυνομικός θα είναι έξω απ’ την πόρτα σας…
…Νούμερο ένα εχθρός του πολιτισμού είναι οι ερωτήσεις. Η εθνική ασφάλεια είναι πάντα πιο ψηλά από τις προσωπικές επιθυμίες. Δεν επιτρέπονται οι συγκεντρώσεις πάνω από δυο άτομα…
Και μετά η μουσική ροή απογειώνεται σε ένα ηλεκτρικό κρεσέντο με τους στίχους «ρομποτάκια ενωθείτε» (επαναλαμβάνεται σε ριπές και συνεχίζει) «Γονατίστε πάλι εσείς στα προγράμματα της τιβί οράματα κρατάω τυφλά αφομοιώστε ιδανικά ένας ένας για τις κάλπες οι ελπίδες μες στις στάχτες γιορτάστε αυτή τη νίκη ψυχρά κωφαλάλων πάρτι ξανά . Αναρωτιέμαι αφού για χρόνια παρουσιάζω στα κείμενα μου ποιητές, οι στίχοι αυτοί των τραγουδιών. Είναι ποίηση; Η βράβευση με νόμπελ λογοτεχνίας του μεγάλου τραγουδοποιού της γενιάς μου, Μπομπ Ντύλαν, μ΄ απενεχοποιεί προς αυτή την κατεύθυνση. (Άλλωστε σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται και τόσοι γνωστοί στιχουργοί- ποιητές- ανεξάρτητα από το ύφος τους- ενδεικτικά, Γκάτσος, Παπαδόπουλος ή και Μαχαιρίτσας, Τσακνής κ.α.
Θυμάμαι στα Εξάρχεια την εποχή που έμενα επί της Τοσίτσα και Ζαΐμη και αργότερα επί της Σκυλίτση από το 1974-80 δυο βήματα από το σπίτι μου στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Πολυτεχνείο. Σε αυτή την τόσο όμορφη γειτονιά, τόσο ήσυχη τότε, γνώρισα το Σιδηρόπουλο, τον Άσημο τον Ζυγομαλά και άλλους ροκάδες, όπως τον νέο τότε Β. Παπακωνσταντίνου.
Ξαναγυρνώ στις επιλογές του Π. Ρήλου από το «Κομπόστα» του 1999 στίχοι Terror x Crew
«Όλοι οι λάθος σβήνουν εσκεμμένα τα Φώτα
Γίνανε κράτος
Νομίζω ότι θα σκάσω σαν βόμβα
Φέρονται ηλίθια είναι στ’ αλήθεια αρρώστια
Σου καίνε τα μυαλά και τα εντόσθια
Πουλάνε μόστρα όσοι έχουνε λόξα για δόξα
Μ αποστολή να κάνουν τα μυαλά μας κομπόστα»
Αλλά και από το «Παγκόσμιος τρίτος (εδώ) των Magic de spell
«Εδώ ο παράδεισος εδώ η κόλαση
Εδώ ο έρωτας το θάνατο παλεύει
Εδώ ο παράδεισος εδώ η κόλαση
Εδώ κι ο άγνωστος που μας κατασκοπεύει
Μετά έπεσε από ψηλά
Που έμοιαζε με δαγκωμένο μήλο
Το μήλο έψαχνε να βρει σκιά
Μα σκάλωσε στην πλάτη του ένα φύλλο
Στο φύλλο είχε κουρνιάσει μια οχιά
Που απότομα ξεδίπλωνε ένας τύπος
Και ξύπνησα όταν ούρλιαξε ο Τσε
Πως άρχισε ο παγκόσμιος ο τρίτος»
Αυτός ο στίχος με το δαγκωμένο μήλο με ενέπνευσε στο να δημιουργήσω ζωγραφικά-αναγλυφικά ένα έργο που παρουσιάζω πρώτη φορά στα Χ.Ν. σήμερα, συνοδευόμενο με μερικούς στίχους που έγραψα με τον δικό μου τρόπο…για το δαγκωμένο σάπιο μήλο.(3)
ΣΑΙΑ ΔΗΚΗ
Στο μπουντρούμι μέσα είχα ζωή περιπετειώδη
Ούλα ματωμένα εκειά από χτυπήματα στη φυλακή
Νηστικός μέρες πείνασα μου δινΕ Α! Τροφή; Σκατώδη
Συνήθισα εφτά χρόνια περίπτωση ειδική
κι ένα μήλο. ΠόνΕΣΑ όταν το δάγκωσα επειδή
είχα σπασμένα δόντια Με γκριμάτσα κυνική
αυτός ορντινάντσα (του γαλονά) κτηνώδη
Ήταν σαπημένο, αηδία τέρας μ’ όψη φασιστική
Το μήλο ξαναδάγκωσα φτου σου γλοιώδη
Ο αξιόλογος ζωγράφος Αντώνης Απέργης(1938-2018) δάσκαλος μου στη σχολή γραφιστικής «Όμηρος» επί της Ακαδημίας, πριν σπουδάσω στην ΑΣΚΤ. Ο Απέργης, απλός, φιλικός, έδινε με χιούμορ μαθήματα τέχνης και ζωής στους μαθητές του. Η ζωγραφική του ευανάγνωστη με παρατεταμένο στίγμα τις γκρουπαρισμενες «νέκρες φύσεις» με ετερόκλιτα θεματικά στοιχεία και την ενσωμάτωση ανθέων και περιστεριών, δείγμα της αισιόδοξης ματιάς του.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1) Έμενα τότε στο Αιγάλεω, έκανα με τα πόδια δυο ώρες από το Πολυτεχνείο
2) Από το έπος του Λωτρεαμόν «Τα άσματα του Μαλντορορ» μετάφραση Ελλης Μεζεριτη εκδ. Εκατη προλογος Εντμοντ Ζαλού
3) Ο τιτλος του ποιηματος υπερρεαλιστικος βγαινει από τις καταλήξεις των στιχων.
