Προφορική καταγραφή της ιστορικής πορείας της Νέας Χώρας αποτελεί το ντοκιμαντέρ «Η Αλίβρεκτος Νέα Χώρα» του Κώστα Νταντινάκη, διάρκειας 178 λεπτών,που προβάλλεται σήμερα και αύριο στις 8:30 μ.μ. στον Δημοτικό Κινηματογράφο Κήπος.
Το ντοκιμαντέρ παραγωγής Βάντας Ιωαννίδου & Πολιτιστικής Εταιρείας Κρήτης, το οποίο ολοκληρώθηκε με την υποστήριξη της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων και της ΚΕΠΠΕΔΗΧ-ΚΑΜ, αποτελεί την απόλυτη καταγραφή της ιστορικής συνοικίας των Χανίων. Περισσότεροι από 50 – λιγότερο ή περισσότερο γνωστοί – Νεοχωρίτες συνθέτουν με τις αφηγήσεις τους την ιστορία της Νέας Χώρας από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας.
Τα γυρίσματα, με δεκάδες ώρες καταγραφών, ξεκίνησαν το 2008 και ολοκληρώθηκαν το 2010 με την καθοριστική συμβολή του αξέχαστου ιστορικού ερευνητή, Γιώργου Πιτσιτάκη, και της φιλολόγου, Αργυρώς Μαυρεδάκη, στις συνεντεύξεις.
Δώδεκα χρόνια μετά την περιπετειώδη πορεία εξεύρεσης παραγωγών για την ολοκλήρωση της ταινίας, οι περισσότεροι από τους κατοίκους, που κατέθεσαν τις συγκλονιστικές μαρτυρίες τους στο ντοκιμαντέρ αυτό δεν ζουν πλέον ανάμεσά μας.
Στην «Αλίβρεκτο Νέα Χώρα” εμφανίζονται μεταξύ άλλων η Βικτώρια Θεοδώρου, ο Νίκος Κοκοβλής, ο Σταμάτης Αποστολάκης, ο Μανώλης Μανούσακας, η Μαρία Βλαζάκη, ο Μιχάλης Ανδριανάκης, η Σταυρούλα Μαρκουλάκη, κ.α.
Όπως επεσήμανε στα “Χ.ν.” ο Κώστας Νταντινάκης, «η ταινία ξεκίνησε παράλληλα με το βιβλίο που γραφότανε για την «Αλίβρεκτος Νέα Χώρα». Μάλιστα ήμουν ανάμεσα σε αυτούς που είχαν καταθέσει κείμενα. Το δικό μου κείμενο είχε τίτλο: “Λενταριανά- Νέα Χώρα”, εμπνευσμένο από το δρομολόγιο του αστικού λεωφορείου, που υπάρχει ακόμη και σήμερα. Εκεί εξέθετα όσα παρατηρούσα ως παιδί στην διαδρομή του λεωφορείου και που με εντυπωσίαζαν. Παράλληλα γνώρισα τον Γ. Πιτσιτάκη και την Αργυρώ Μαυρεδάκη και τους πρότεινα την ιδέα του ντοκιμαντέρ αφού συναντούσαμε τους ανθρώπους που κατέθεταν τις μαρτυρίες τους, ταυτόχρονα να τους κινηματογραφήσουμε. Μαζέψαμε ένα πολύ μεγάλο υλικό σχεδόν 100 ώρες, από τις οποίες τελικά κρατήσαμε τις 3 ώρες της ταινίας που θα προβληθεί».
«Δυστυχώς από τους 50 ανθρώπους που μιλάνε στο ντοκιμαντέρ, οι 40 έχουν φύγει από την ζωή. Όμως παραμένουν ζωντανές οι μαρτυρίες τους. Πρόκειται για ανθρώπους που έζησαν την Κατοχή και τον Εμφύλιο, ανθρώπους που έζησαν ή εργάστηκαν στην Ν. Χώρα κ.α» τόνισε ο κ. Νταντινάκης.
Μερικές από τις ενδιαφέρουσες αναφορές του ντοκιμαντέρ είναι:
• η εύρεση πατητηριού σταφυλιών στα κλασσικά χρόνια και περίτεχνης γυναικείας προτομής την ελληνιστική περίοδο σε οικόπεδο της Νέας Χώρας,
•το τζαμί της Νέας Χώρας ως σχολείο,
•το λατομείο του Πετροκοπιού πλάϊ στον Κλαδισό όπου έκαιγαν τα ρούχα των φυματικών,
•η εύρεση αντικειμένων Τούρκων καπνιστών στη διάρκεια της πολιορκίας των Χανίων και τα μποστάνια της Δυτικής Τάφρου,
• η καταπίεση των κατοίκων την περίοδο της μεταξικής δικτατορίας,
•οι Εβραίοι μουσικοί “Καμόντες” και οι καντάδες στη Νέα Χώρα,
•το καφενείο του Φραγκιού ως πυρήνας των πρώτων κομμουνιστών στη “Μικρή Μόσχα” των Χανίων,
•η επιλογή του Νίκου Κοκοβλή να κατοικήσει στη Νέα Χώρα όταν επέστρεψε από τις σπουδές του στην Αθήνα,
•ο βομβαρδισμός της Νέας Χώρας και οι άταφοι της Πλατείας Βαφέ στην Κατοχή,
•η δράση και η σύλληψη του αγωνιστή Βαγγέλη Κτιστάκη,
•τα εργοστάσια σαπωνοποιίας στη Νέα Χώρα,
•οι χορταρούδες ως το πλέον επικερδές επάγγελμα μετά τον πόλεμο (Νεοχωρίτισσες που έβρισκαν και πωλούσαν χόρτα, προς επιβίωση κ. ά.
Το trailer του ντοκιμαντέρ είναι διαθέσιμο στον σύνδεσμο:
