Μεγαλη απραξία φαίνεται να επικρατεί τις τελευταίες βδομάδες στην αγορά ελαιολάδου της χώρας και ιδιαίτερα της Κρήτης.
Οι αγοραπωλησίες πρακτικά έχουν παγώσει αφού πάνω απο τις μισές επιχειρήσεις που δίδουν τιμές στο Δελτίο του ΣΕΔΗΚ δηλώνουν ότι δεν αγοράζουν ενώ και οι υπόλοιπες προσφέρουν τιμές 2,50-2,70 €/Κ για οξύτητα 0,3ο, που σημαίνει ότι για λάδια με μεγαλύτερες οξύτητες 0,5-0,8 βαθμούς είναι ακόμα χαμηλότερες και επομένως απαγορευτικές για αγοραπωλησίες.
Οι μεγαλύτερες τιμές για έξτρα παρθένο με 0,3ο οξύτητα, τόσο στην Κρήτη, όσο και στην Πελοπόννησο και στην Λέσβο. φθάνουν μέχρι 2,70€ κιλο (Πιν.1), την στιγμή που οι τιμές για τα καλά έξτρα παρθένα στην Ιταλία φθάνουν μέχρι 6,15€ και στην Ισπανία μέχρι 3,20€/κιλο.
Έτσι, στην Ελλάδα αυτοί που επιχειρούν να «κόψουν λάδια» είναι μόνο όσοι έχουν απόλυτες οικογενειακές ή άλλες ανάγκες. Και αυτοί όμως μόλις μαθαίνουν τις τιμές που προσφέρονται, εμβρόντητοι αποχωρούν και αναζητούν το Δελτίο τιμών του ΣΕΔΗΚ για να διαπιστώσουν πως έχουν οι τιμές άλλων αγοραστών.
Και βέβαια οι προβληματισμοί δεν αφορούν μόνο τους παραγωγούς αλλά σε μεγάλο βαθμό και τα ελαιουργεία και γενικότερα τους εμπόρους χύμα, οι όποιοι τους προηγούμενους μήνες αγόραζαν και αποθήκευαν ελαιόλαδο ελπίζοντας ότι θα κερδίσουν πουλώντας ακριβότερα.
Οι εξελίξεις αυτές, όπως είναι φυσικό, έχουν προκαλέσει διάφορες εικασίες για παράνομες εισαγωγές από τρίτες χώρες στην Ε.Ε. για εισαγωγές ελαιολάδου από Ισπανία στην Ελλάδα, αλλά και για έξαρση παράτυπων αναμείξεων και νοθειών.
Προβληματισμοί με την αποθήκευση στα ελαιοτριβεία
Πέραν όμως από τα διεθνή προβλήματα, φαίνεται ότι ειδικά στη χώρα μας, το σύστημα της αποθήκευσης του ελαιολάδου στα Ελαιουργεία, φαίνεται ότι ήδη παρουσιάζει προβλήματα τα οποία πρέπει να εξεταστούν.
Στον ΣΕΔΗΚ φθάνουν αρκετά αιτήματα για τιμές προηγούμενων περιόδων προκειμένου να χρησιμοποιηθούν σε δικαστικές διενέξεις, τα οποια βέβαια ο ΣΕΔΗΚ δεν μπορεί να ικανοποιήσει. Όμως αρκετοί είναι και οι παραγωγοί που παραπονούνται ότι οι τιμές «κοψίματος» όπως καθορίζονται μονομερώς απο τα ελαιουργεία, στην πράξη οδηγούν σε εγκλωβισμό και πλήρη χειραγώγηση του προϊόντος τους.
Αυτά βέβαια δείχνουν ότι, το όλο σύστημα αρχίζει να χωλαίνει και η καλή πίστη πρέπει να συνοδευτεί από κάποιες γραπτές συμφωνίες οι οποίες μπορεί να καθορίζουν και ενοίκιο αποθήκευσης, αλλά και όρους κοψίματος και ασφάλειας του προϊόντος. Αυτά όμως ας τα εξετάσουν οι αρμόδιοι πριν υπάρξουν σοβαρότερα προβλήματα.
Στις 26 Νοεμβρίου η Παγκόσμια Ημέρα Ελιάς;
Πρόταση στην UNESCO από Τυνησία και Λίβανο
Το Εκτελεστικό Συμβούλιο της Unesco μετά από αίτημα των πρεσβευτών του Λιβάνου και της Τυνησίας, ενέκρινε πρόσφατα ψήφισμα που προτείνει την προκήρυξη της Διεθνούς Ημέρας της Ελιάς στις 26 Νοεμβρίου κάθε έτους.
Βέβαια η τελική έγκριση του ψηφίσματος θα πρέπει να γίνει από τη Γενική Διάσκεψη της UNESCO, στην 40η σύνοδό της. Στο μεταξύ όμως θέτει καποιους προβληματισμούς γιατί έρχεται σε αντίθεση με την τακτική που εφαρμοζει τα τελευταία χρόνια το Διεθνές Συμβουλιο Ελαιολάδου το οποίο καθορίζει περίοδο ενός ολοκληρου μηνος μέσα στον οποίο τα κράτη – μέλη και οι Φορείς να επιλέγουν τις καταλληλότερες γι’ αυτούς ημέρες ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες
Τελεσίγραφο για τις τιμές ελαιολάδου στέλνουν οργανώσεις της Ισπανίας
Υποσχέσεις Ε.Ε. για… παρακολούθηση αγοράς!
Ενώ στην Ελλάδα φαίνεται να επικρατεί μια περίεργη απάθεια για την απαράδεκτη πτώση των τιμών, τόσο στην πλευρά των οργανώσεων όσο και στην πλευρά των πολιτικών, ευτυχώς δεν συμβαίνει το ίδιο και στην Ισπανία.
Οι μεγάλες Ισπανικές Αγροτικές Οργανώσεις, ασχολούνται ενεργά με την αναζήτηση λύσεων και παράλληλα καλούν τις αρχές να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα στα Ισπανικά ΜΜΕ, οι οργανώσεις ASAJA (Ένωση Νέων Αγροτών Ανδαλουσίας), COAG (Συντονιστική Αγροτικών και Κτηνοτροφικών Οργανώσεων) και UPA (Ένωση Μικρών Αγροτών) κάλεσαν τις αρχές Εθνικού και Περιφερειακού επιπέδουνα ανακοινώσουν μέχρι τα μέσα Μαΐου την εφαρμογή όλων των μηχανισμών που, όπως υποσχέθηκαν, θα εφαρμόσουν για να υπάρξει αποκατάσταση στην αγορά του ελαιολάδου.
Το μήνυμα προς τις αρχές ήταν ότι «οι αγρότες του Χαέν, της μεγαλύτερης ελαιοπαραγωγού επαρχίας της Ισπανίας, δεν μπορούν πλέον να ανέχονται να καθορίζει τις τιμές ο καιρός και ότι πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι οι αγρότες, δεν μπορούν να υφίστανται μια πτώση των τιμών της τάξεως του 45%, ενώ στην λιανική αγορά παραμένουν στα ίδια επίπεδα με πέρυσι.
Ο Υπουργός Γεωργίας της Ισπανίας κ. Planas δήλωσε ότι παρακολουθεί τις εξελίξεις και ότι θα φέρει το θέμα στην ΕΕ, ενώ η Σύμβουλος Γεωργίας της Περιφέρειας της Ανδαλουσίας κ. Carmen Crespo σε συνεργασία με την Διεπαγγελματική ελαιολάδου συνέστησαν «αυτορύθμιση της αγοράς» (δηλαδή συγκράτηση της προσφοράς) και εξετάζουντην δυνατότητα εφαρμογής διαφόρων μέτρων.
Στο μεταξύ, μετά και αποπιέσεις Ισπανών Ευρωβουλευτών, οι Βρυξέλες φαίνεται ότι άρχισαν να ασχολούνται με το θέμα, αλλά τα μέτρα που συνήθως εξετάζουν είναι γραφειοκρατικά. Οπως δήλωσε πρόσφατα ο Επίτροπος Γεωργίας Φιλ Χόγκαν, η ΕΕ σχεδιάζει να αναλάβει πρωτοβουλίες για τη λεπτομερή και ακριβή παρακολούθηση της αγοράς ελαιολάδου σε κάθε κράτος -μέλος, αφού οι πληροφορίες που υπάρχουν για ποσότητες παραγωγής και αποθεματα, καθώς και για τις τιμές δεν συμφωνούν μεταξύ τους. Οπωσδήποτε, δήλωσε, δεν φαίνεται να υπάρχουν ενδείξεις για «σοβαρή διατάραξη της αγοράς», η οποία αποτελει απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή του μέτρου της Ιδιωτικής αποθεματοποίησης.
Ολοκληρώθηκαν οι μελέτες και προχωρεί η ανάπλαση των Μνημειακών Ελαιοδέντρων
Εγκρίθηκε η χρηματοδότηση των εργασιών από την Περιφέρεια για τα Μνημειακά Καββουσίου, Πανασού, Αμαρίου και Αγγελιανών
Εκκρεμεί, λόγω ιδιοκτησιακού, η ανάπλαση των ιστορικών Βουτά, Θυμιανής Σφακίων και Φουρκολιάς Σητείας
Με στόχο τα Μνημειακά ελαιόδεντρα να γίνουν επισκέψιμα από Ελληνες και ξένους ώστε να προστατευτούν και να συμβάλλουν στην ανάπτυξη τουρισμού στην ενδοχώρα αλλά και στην προβολή του ελαιολάδου, προχωρεί η πρωτοβουλία του ΣΕΔΗΚ και της Περιφέρειας για την ανάπλασή τους.
Ηδη, με χρηματοδότηση της Περιφέρειας Κρήτης και με συνεργασία με τους οικείους Δήμους, ο ΣΕΔΗΚ προχώρησε το 2018, στην εκπόνηση Αρχιτεκτονικών μελετών για την ανάπλαση των Μνημειακών ελαιοδέντρων Βατολάκκου, Καββουσίου, Πανασού, Αμαρίου και Αγγελιανών.
Στη συνέχεια, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες ανάπλασης της “Υψωμένης” Ελιάς Βατολάκκου η οποία έχει ήδη καταστεί επισκέψιμη.
Απομένει η ανάπλαση των άλλων Μνημειακών για τα οποία έχουν εκπονηθεί μελέτες και ο ΣΕΔΗΚ ζήτησε απο την Περιφέρεια συμπληρωματική πίστωση συνολικά 34.500€ προκειμένου να ολοκληρωθεί η ανάπλασή τους.
Το αίτημα εγκρίθηκε απο την Περιφέρεια και αποφασίστηκε η εκτέλεση των εργασιών να γίνει με πιστώσεις από το ΕΣΠΑ που θα διατεθούν στους οικείους Δήμους προκειμένου σε συνεργασία με τον ΣΕΔΗΚ εκτελέσουν τα έργα. Ήδη καταρτίστηκαν από τον ΣΕΔΗΚ σχέδια Τεχνικών Δελτίων τα οποία στάλθηκαν μαζί με τις μελέτες στους Δήμους ώστε να υποβληθούν από τους Δήμους στην Περιφέρεια.
Ηδη τα Δελτία αυτά υποβλήθηκαν από τους Δήμους Αμαρίου, Μυλοποτάμου και Γόρτυνας, ενώ εκκρεμεί η υποβολή του Δελτίου από τον Δήμο Ιεράπετρας.
Σημειώνεται ότι εκτός από τις προηγούμενες Μνημειακές ελιές, στην Κρήτη υπάρχουν και άλλες αξιόλογες Μνημειακές αλλά για την ανάπλασή τους βασική προϋπόθεση αποτελεί η διευθέτηση του ιδιοκτησιακού.
Κυριότερες από τις Ελιές αυτές είναι της Καντάνου, του Καμηλαρίου, του Σαμωνά, της Λάστρου και της Γόρτυνας καθώς και οι ιστορικές ελιές της Παναγίας Θυμιανής στα Σφακιά, της “Σπουδαίας Ελιάς” στον Βουτά και της Φουρκολιάς στη Σητεία.
Επιπτώσεις από τους δασμούς των ΗΠΑ και τις εισαγωγές από Τυνησία και Τουρκία
Αεροπλάνα, τρομοκρατία και πολεμικές επιχειρήσεις παρεμβαίνουν στην αγορά ελαιολάδου
Η περίπτωση της επιβολής αυξημένων δασμών από τις ΗΠΑ σε προϊόντα της ΕΕ μεταξύ των όποιων και το ελαιόλαδο, έχει φέρει στην επιφάνεια τις σοβαρές αδυναμίες και της Κυβέρνησης και των Επιχειρήσεων της χωράς μας να υποστηρίξουν ένα απο τα κυριότερα εξαγωγικά προϊόντα της.
Βασική αιτία της εξέλιξης αυτής είναι η διένεξη των ΗΠΑ με την Ε.Ε. για παράνομες επιδοτήσεις στις αεροπορικές βιομηχανίες Boeing (Αμερικανική) και Airbus (Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Αγγλία), αλλά φαίνεται ότι τις επιπτώσεις της καλείται να υποστεί και το ελαιόλαδο.
Οπωσδήποτε το ποσοστό εξαγωγών τυποποιημένου ελληνικού ελαιολάδου στις ΗΠΑ (2%) είναι πολύ χαμηλό σε σχέση με άλλες χώρες (Σχ.1). Ομως οι εξαγωγές αυτές είναι πολύ σημαντικές για την Ελλάδα αφού αποτελούν σχεδόν το μισό των συνολικών εξαγωγών τυποποιημένου ελαιολάδου.
Ωστόσο, όπως αναφέρουν έγκυρα δημοσιεύματα που αναδημοσιεύονται στο www.sedik.gr, μετά από σύσκεψη που προκάλεσαν ελληνικές εταιρείες στο ΥπΑΑΤ ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, δεν φάνηκε να έδειξε ενδιαφέρον και παρέπεμψε ουσιαστικά το θέμα στις καλένδες, δηλώνοντας ότι η Ελλάδα θα ταχθεί με την κοινή θέση της ΕΕ, η οποία όμως βρίσκεται σε αντίθεση με τις ΗΠΑ εξαιτίας της Air-Bus! Ωστόσο, αντίθετα από την Ελλάδα, έπραξε ήδη η Πορτογαλία η οποία διαμαρτυρήθηκε στις ΗΠΑ και έτυχε το δικό της ελαιόλαδο να απαλλαχθεί απο αυξήσεις δασμούς.
Από την άλλη πλευρά, η ΕΕ απροσχημάτιστα πλέον, ως μέτρο υποστήριξης της Τυνησίας φαίνεται να συνεχίζει την προνομιακή εισαγωγή αδασμολόγητου ελαιολάδου από αυτήν , όχι πλέον ως θιγόμενη από την τρομοκρατία, αλλά για υποστήριξη της. Ηδη όπως έχει αποφασίσει η πάγια εγκεκριμένη αδασμολόγητη ποσότητα θα αυξηθεί κατά 30.000 τόνους για τα επόμενα δύο έτη. Ετσι, οι συνολικές αδασμολόγητες εισαγωγές από τη χώρα αυτή ετησίως θα ανέρχονται σε 56.700 τόνους.
Πρόσφατα ήλθε στο προσκήνιο θέμα για πιθανές εξαγωγές στην Ε.Ε. και ειδικότερα στην Ισπανία (βλέπε www.sedik.gr) ελαιόλαδων που είχαν υφαρπαγεί με τις πολεμικές επιχειρήσεις «κλάδος ελαίας» της Τουρκίας από τη Συρία και εκτιμώνται σε 20-30 χιλ. τόνους.
Ωστόσο οι εξαγωγές αυτές ενώ δεν επιβεβαιώθηκαν από επίσημες πηγές της Ισπανίας αναφέρθηκαν σε ισπανικά ΜΜΕ και επομένως είναι πιθανόν να έγιναν παράτυπα. Ετσι προστίθεται μια ακόμη πηγή αδασμολόγητων εισροών στην ΕΕ οι οποίες αποβαίνουν σε βάρος των τιμών παραγωγού.
Προχωρεί η καθιέρωση νέας ποιοτικής κατηγορίας ελαιολάδου, ανώτερης του έξτρα Παρθένου
Προτείνεται η ονομασία “Premium extra virgin olive oil”
Μετά τις διαμαρτυρίες Ιταλικών Αγροτικών Οργανώσεων και τις προτάσεις τους για καθιέρωση νέας ποιοτικής κατηγορίας, υψηλότερης του έξτρα παρθένου ώστε να περιοριστούν τα φαινόμενα αθέμιτων αναμείξεων, φαίνεται ότι στην ΕΕ προχωρούν κάποιες διαδικασίες για την καθιέρωση της κατηγορίας αυτής.
Οπως πληροφορούμαστε στις 16 Απρίλιου το Ευρωκοινοβούλιο κατά τη διάρκεια της Ολομέλειάς του στο Στρασβούργο, ψήφισε απόφαση σχετικά με την «Διεθνή συμφωνία για το ελαιόλαδο και τις επιτραπέζιες ελιές» (πρόκειται για το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου) με την οποία προτείνεται όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εισηγηθεί στο Συμβούλιο των Μελών την τροποποίηση της συμφωνίας και τη θέσπιση ενός νέου ποιοτικού τύπου για τα ελαιόλαδα με την ονομασία “Premium εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο”.
Οπωσδήποτε, η καθιέρωση μιας υψηλότερης ποιοτικής κατηγορίας στα ελαιόλαδα, ευνοεί τις χώρες που παράγουν μεγάλες ποσότητες ελαιόλαδου αυτής της κατηγορίας μεταξύ των όποιων πρώτη είναι η Ελλάδα, η οποία υπό ομαλές συνθήκες δακοκτονίας, παράγει Εξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο σε ποσοστό 90% και άνω. Η Ιταλία παράγει επίσης μεγάλο ποσοστό, ίσως 60% και άνω της ίδιας κατηγορίας, αλλά η Ισπανία παράγει χαμηλότερο ποσοστό ίσως 30%.
Επομένως η Ισπανία πιθανόν να αντιδράσει.
