» Υπόµνηµα ΣΕ∆ΗΚ στον υπουργό για άµεσες αποζηµιώσεις
Καταστροφικές είναι οι συνέπειες της ανοµβρίας και των υψηλών θερµοκρασιών για τους ελαιοπαραγωγούς της Κρήτης, µε τον Σύνδεσµο Ελαιοκοµικών ∆ήµων (ΣΕ∆ΗΚ) του νησιού να συντάσει υπόµνηµα προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ, ζητώντας άµεσα αποζηµιώσεις
Ο ΣΕ∆ΗΚ υπενθυµίζει «τις πρόσφατες σηµαντικές ζηµιές που προκλήθηκαν στην περσινή και ερχόµενη ελαιοπαραγωγή από ανοµβρία (µειωµένες βροχοπτώσεις) και ασυνήθιστους καύσωνες που έπληξαν την Κρήτη κατά την περίοδο της άνθησης –καρπόδεσης της ελιάς.
Επισηµαίνοντας τη σηµασία της ελαιοκαλλιέργειας για την τοπική οικονοµία, ο ΣΕ∆ΗΚ τονίζει πως ο κλάδος «δέχεται τα τελευταία χρόνια αλλεπάλληλα ισχυρά πλήγµατα από διάφορες ακραίες καιρικές και αγρονοµικές συνθήκες, µε συνέπεια να οδεύει σε µη αντιστρεπτή κατάρρευση.
Είναι γνωστές οι απώλειες της τάξεως του 40% σε σχέση µε τον µέσο όρο που προκλήθηκαν στην περσινή ελαιοπαραγωγή αλλά και οι απώλειες παρόµοιου ύψους που έχει ήδη δεχτεί η ερχόµενη ελαιοπαραγωγή λογω συνθηκών ακραίας ανοµβρίας και παρατεταµένων καυσώνων που επεκράτησαν κατά την κρίσιµη περίοδο της άνθησης –καρπόδεσης».
ΑΦΑΝΤΕΣ ΟΙ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ΜΕ ΠΡΟΣΧΗΜΑ ΤΗΝ ΑΚΑΡΠΙΑ
Στο υπόµνηµα σχολιάζεται πως «ωστόσο, ενώ αποζηµιώσεις από ΕΛΓΑ για τις περσινές ζηµίες 2023-24 δεν δόθηκαν, όπως έγινε και για τις παρόµοιες ζηµίες του 2013/14 και 2016/17 για τις οποίες έγιναν υποµνήµατα µας, το ίδιο φαίνεται θα ισχύσει και για τις ζηµίες τις φετινής περιόδου. Όµως, όλες οι ζηµιές αυτές που µάλλον λανθασµένα ονοµάζονται από διάφορους “ακαρπία”, πρόεκυψαν από ασυνήθιστα υψηλές θερµοκρασίες και χαµηλές βροχοπτώσεις (ανοµβρία) κατά την κρίσιµη για την ελαιοπαραγωγή περίοδο της άνθησης – καρπόδεσης και
σύµφωνα µε τις ερµηνείες που κατά καιρούς δίδονται από τον ΕΛΓΑ, “πριν από το δέσιµο του καρπού” οπότε δεν είναι αποζηµιώσιµες».
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΧΩΡΙΣ ΛΟΓΙΚΗ
Ο ΣΕ∆ΗΚ σχολιάζει πως «πράγµατι, ο Κανονισµός ΕΛΓΑ (Απ.157502/27-7-2011) στο άρθρο 6, παρ.4. αναφέρει ότι δεν αποζηµιώνονται “ζηµιές που προξενούνται από τα καλυπτόµενα ασφαλιστικά ζηµιογόνα αίτια πριν από το δέσιµο του καρπού, εκτός του παγετού στα καρποφόρα δέντρα”», όµως εξηγεί στον υπουργό και στον πρόεδρο του ΕΛΓΑ πως « όπως και µε παλαιότερα υποµνήµατα του ΣΕ∆ΗΚ (αρ.πρ.34/15-07-2013, αρ.27/27-7-2020) έχουµε τεκµηριώσει η πρόβλεψη αυτή δεν έχει ούτε επιστηµονική, ούτε λογική, ούτε ηθική βάση. Και δεν έχει επιστηµονική βάση γιατί δεν υπάρχει καµιά επιστηµονική τεκµηρίωση ότι, τα άνθη η και οι νεοδηµιουργηθέντες µικροί καρποί, δεν αποτελούν µέρος και µάλιστα βασικό της ερχοµένης παραγωγής και εποµένως η καταστροφή τους από καιρικά αίτια ανοµβρία η και ασυνήθιστα υψηλές θερµοκρασίες, αποτελεί στάδιο που πρέπει να υπαχθεί στα µη αποζηµιώσιµα αίτια! Όµως δεν έχει ούτε λογική βάση αφού ζηµιές στα ίδια βλαστικά στάδια (προ της καρπόδεσης) όταν προκαλούνται από παγετό καλύπτονται ασφαλιστικά! Εποµένως υπάρχει λογική αντίφαση ως προς την αξιολόγηση των αιτίων. Αλλά δεν έχει ούτε ηθική βάση όταν είναι γνωστό ότι οι ελαιοκαλλιεργητές, ενώ µε τις εισφορές που καταβάλλουν ανελλιπώς µέσω των επιδοτήσεων, καλύπτουν ένα σηµαντικό µέρος του προϋπολογισµού του ΕΛΓΑ, σχεδόν ποτέ δεν τυγχάνουν αποζηµιώσεων!».
ΑΝΑΓΚΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΑΓΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ
Ο Σύνδεσµος επισηµαίνει ότι όπως διαµορφώνεται η κατάσταση πρέπει να δροµολογηθούν τα εξής:
«(α) Άµεση έναρξη διαδικασιών χορήγησης αποζηµιώσεων για τις ζηµιές που προκλήθηκαν στην περσινή και φετινή ελαιοπαραγωγή της Κρήτης από ακραίες συνθήκες ανοµβρίας η υψηλών θερµοκρασιών που επεκράτησαν κατά την περσινή και φετινή περίοδο άνθησης – καρπόδεσης. Οι αποζηµιώσεις αυτές µπορούν να χορηγηθούν είτε µε άµεση τροποποίηση του Κανονισµού ΕΛΓΑ, είτε από πιστώσεις «de minimiς», η σε έσχατη περίπτωση από Κρατικές Οικονοµικές Ενισχύσεις (ΠΣΕΑ).
(β) Τροποποίηση του Κανονισµού του ΕΛΓΑ ώστε να καλύπτει όλες τις ζηµιές που µπορούν να προκληθούν στην ελαιοπαραγωγή από ακραία και ασυνήθιστα καιρικά αίτια τα οποία δεν µπορούν να προληφθούν ή αποτραπούν από τους παραγωγούς.
Ειδικότερα, για τις ζηµιές από καύσωνες πρέπει να ισχύουν ότι και για τις ζηµιές από παγετούς µε σχετική τροποποίηση του Κανονισµού στο άρθρο 6 παρ. 4 .
Επίσης, στο άρθρο 3, παρ.8 ε, θα πρέπει να απαλειφθεί η προϋπόθεση του χαρακτηρισµού ως ζηµιών απο καύσωνες εκείνων που συµβαίνουν «απο καταγεγραµµένες θερµοκρασίες άνω 40ο». Κι αυτό γιατί δεν υπάρχει καµιά επιστηµονική τεκµηρίωση ότι ζηµιές απο καύσωνες συµβαίνουν µονο υπό θερµοκρασίες άνω των 40ο, αφού είναι γνωστό ότι ζηµιές απο αφυδάτωση ανθέων η καρπών µπορούν να συµβούν και υπό χαµηλότερες θερµοκρασίες εάν αυτές συνοδεύονται απο ξηρούς θερµούς ανέµους».