» Μέλη της “Πρωτοβουλίας Κρήτης” µιλούν στα ‘‘X.Ν.’’
Τον κίνδυνο καταστροφικών επιπτώσεων στο θαλάσσιο αλλά και φυσικό περιβάλλον της Κρήτης από τις εξορύξεις υδρογονανθράκων που σχεδιάζονται δυτικά και νοτιοδυτικά του νησιού, επισηµαίνουν, µεταξύ άλλων, µέλη της «πρωτοβουλίας Κρήτης ενάντια στις εξορύξεις» που µίλησαν στα “Χ.ν.”.
Εξηγούν γιατί λένε «όχι» στις εξορύξεις, αναφέρονται στις τυχόν επιπτώσεις, σχολιάζουν τη στάση της Περιφέρειας και των ∆ήµων ενώ απαντούν και στο επιχείρηµα για θέσεις εργασίας και οικονοµικό όφελος για το νησί.
Τη συνέντευξη έδωσαν οι: Γιάννης Χατζηγιαννάκης, Βενετία Γίγη και Γιώργος Βλοντάκης.
Σε ερώτησή µας για το σε τι στάδιο βρίσκεται το θέµα των εξορύξεων, ο κ. Χατζηγιαννάκης απάντησε: «Αυτή τη στιγµή ολοκληρώθηκαν οι τρισδιάστατες σεισµικές έρευνες που έγιναν στα παραχωρηµένα, λεγόµενα, θαλάσσια οικόπεδα, δυτικά και νοτιοδυτικά του νησιού. Οι σεισµικές έρευνες ξεκίνησαν 24 Φεβρουαρίου και τελείωσαν 19 Μαρτίου. Από αυτά (οι εταιρείες) έχουν όλα τα δεδοµένα και θα επιλέξουν πιθανούς στόχους εκµεταλλεύσιµους για να κάνουν τις γεωτρήσεις, µόλις καταλήξουν σε συµπεράσµατα…. Θα πρέπει να εκδοθεί Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων η οποία να περάσει από Περιφέρεια και ∆ήµους και κατόπιν να πάρουν έγκριση από το αρµόδιο Υπουργείο για να προχωρήσουν στις δοκιµαστικές γεωτρήσεις».
Ως προς το που βρίσκονται αυτά τα οικόπεδα, ο κ. Χατζηγιαννάκης, ανέφερε «στα ανοιχτά, δυτικά και νοτιοδυτικά των Χανίων» και η κα Γίγη εξήγησε: «Ουσιαστικά είναι τρεις θαλάσσιες περιοχές που χωρίστηκαν σαν οικόπεδα. Είναι ένα νότια της Κρήτης 38 τετραγωνικά χιλιόµετρα, ένα δυτικά της Κρήτης 20 τετραγωνικά χιλιόµετρα και ένα νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Προς το παρόν η κοινοπραξία Exxon Mobil – Helleniq Energy, έχει τα οικόπεδα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης».
Για τους ενδεχόµενους κινδύνους από τις εξορύξεις, ο Γιώργος Βλοντάκης ανέφερε:
«Οι κίνδυνοι είναι βασικά περιβαλλοντικοί και κατ΄ επέκταση οικονοµικοί. Εχουµε ζηµιά πρώτα στο θαλάσσιο περιβάλλον στη φάση των ερευνών, διότι γίνονται µε ηχοβολισµούς. Αυτή η πρακτική δηµιουργεί τεράστια προβλήµατα και θανάτους σε µεγάλα κητώδη θηλαστικά, φυσητήρες, φάλαινες κλπ, και εµείς βρισκόµαστε στην ελληνική τάφρο που είναι γεµάτη από αυτά τα πλάσµατα.
Το άλλο θέµα αφορά το χερσαίο περιβάλλον και τα λιµάνια. Εκείνο που δεν σκέφτεται ο κόσµος είναι ότι υπάρχει µια αλυσίδα βλαβερών επιδράσεων που έχουν να κάνουν και µε τη θάλασσα και µε τη στεριά. ∆εν είναι τυχαίο ότι µιλάνε για φυσικό ορυκτό, αέριο. Ο κόσµος φαντάζεται µια εξέδρα πολλά µίλια µακριά στη θάλασσα. Μόνο µη γίνει κανένα δυστύχηµα γιατί θα µας επηρεάσει γιατί στα νότια και δυτικά της Κρήτης θα έχουµε πάρε – δώσε από πλοία. Θα έχουµε µία ρύπανση η οποία σε πρώτη φάση θα είναι από τη δοκιµαστική γεώτρηση. Αν µετά γίνει εµπορική εκµετάλλευση, θα έχουµε ένα συνεχές πάρε – δώσε πλοίων µε εφόδια, µε τη λάσπη από τις γεωτρήσεις, µε διαρροές οι οποίες είναι αποδεδειγµένες και µόνιµη κατάσταση στη βιοµηχανία πετρελαίου. Αρα, θα έχουµε µια ρύπανση της θάλασσας και επιβάρυνση λιµανιών γιατί χρειάζονται οπωσδήποτε λιµενικές εγκαταστάσεις. Το πρόβληµα θα έρθει, δεν θα µείνει µακριά στη θάλασσα. Θα έρθει δίπλα στους Χανιώτες, στους Σουδιανούς, στους άλλους κατοίκους στα νότια και δυτικά του νησιού… Η νοµοθεσία προβλέπει ότι από τη στιγµή που ο µισθωτής θα ζητήσει από το κράτος να κάνει εγκαταστάσεις, αυτές θα υλοποιηθούν µε πολύ γρήγορους ρυθµούς. ∆ηλαδή µπορεί να δει κανείς σε µια τουριστική περιοχή να ξεφυτρώνουν διάφορες ογκώδεις και οχλούσες εγκαταστάσεις… Εγώ ως περιβαλλοντολόγος δεν µπορώ να µη αναφέρω το παράλογο του πράγµατος ότι στη φάση της παγκόσµιας ενεργειακής µετάβασης και τη στιγµή που εγκαταλείπονται τα ορυκτά καύσιµα, προωθούνται στην Κρήτη εξορύξεις οι οποίες είναι ακριβώς η διαδικασία η οποία καταστρέφει το κλίµα».
Στο σηµείο αυτό ο κ. Βλοντάκης αναφέρει τον κίνδυνο να χαλάσει το µοντέλο του τουρισµού λόγω
«συνεχών διαρροών που είναι ο κανόνας», σηµειώνει επίσης την πιθανότητα ενός ατυχήµατος όπως αυτό που έγινε στον κόλπο του Μεξικού, αλλά και τη «θαλάσσια ρύπανση η οποία κάποια στιγµή µε µικρές πετρελαιοκηλίδες θα φτάσει στην Παλαιόχωρα, στη Σούγια» και συµπληρώνει:, «Αυτές οι δραστηριότητες θέλουν ένα µικρό τεχνικό προσωπικό το οποίο ο µισθωτής έχει δικαίωµα να το φέρει από το εξωτερικό. Τα παραµύθια για χιλιάδες θέσεις εργασίας µη τα συζητάµε. Υπάρχει µια τροµακτική µονοµερής παραπληροφόρηση από κυβέρνηση και από κατεστηµένα ΜΜΕ, ένας καθηµερινός βοµβαρδισµός που αναπαράγει το µύθο του πετρελαίου. Φοβόµαστε ότι η Κρήτη θα γίνει το τελευταίο θέµα της ρυπογόνας πετρελαικής βιοµηχανίας».
Για το επιχείρηµα περί θέσεων εργασίας και οικονοµικό όφελος για την Κρήτη, ο Γιάννης Χατζηγιαννάκης απάντησε: «Με βάση αυτά που αναγράφονται στις συµβάσεις αυτό που µπορούµε να θεωρήσουµε σαν δεδοµένο είναι ένα µικρό ποσό το οποίο δίνεται ως ενοίκιο για αυτά τα θαλάσσια οικόπεδα. Με βάση τα αναγραφόµενα στις συµβάσεις, όλα τα προιόντα της εξόρυξης θα ανήκουν στις εταιρείες, το 70% στην Exxon Mobil και 30% στην Helleniq Energy.
∆εν προκύπτει ότι είναι υποχρεωµένες οι εταιρείες να δώσουν στην Ελλάδα, στην Κρήτη συγκεκριµένα, προιόντα της εξόρυξης. Το αφήγηµα ότι θα έχουµε δικά µας φτηνά καύσιµα δεν προκύπτει από πουθενά. Η µόνη περίπτωση όπου µπορούµε να πάρουµε προιόντα της εξόρυξης είναι σε… περίπτωση πολέµου.
Από εκεί και πέρα µε βάση τα κέρδη κατόπιν της εκµετάλλευσης, που θα δηλώσουν οι εταιρείες, προκύπτει ένα 20% για το ελληνικό κράτος και ένα 5% για τις περιφέρειες… ∆εν ανταποκρίνονται τα ενδεχόµενη οφέλη απέναντι σε αυτό που θα χάσουµε γιατί όλες οι δραστηριότητες της τοπικής οικονοµίας είναι άµεσα συνδεδεµένες µε τον φυσικό πλούτο που θα χαθεί».
Για τη στάση της Περιφέρειας και των ∆ήµων σχολιάζουν µεταξύ άλλων:
Η Βενετία Γίγη: «Είναι µπερδεµένη η Περιφέρεια; Πατάει σε δύο βάρκες; Από τη µια µεριά παίρνουµε προγράµµατα, προεδρεύουµε σε συνέδρια στο εξωτερικό, πρόσφατα πήραµε βραβείο για την κλιµατική αλλαγή και από την άλλη εγκρίνουµε και στηρίζουµε το πρόγραµµα εξορύξεων υδρογονανθράκων. Επίσης η Περιφέρεια απέρριψε πρόσφατα τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τα πλωτά αιολικά στην ανατολική Κρήτη µε κάποια από τα επιχειρήµατά της να είναι ότι η περιοχή αυτή είναι διάδροµος µεταναστευτικών πουλιών, υπάρχει η Ποσειδωνία και ότι αγνοούνται δραστηριότητες όπως η αλιεία. Αντίστοιχα η ίδια Επιτροπή όταν έπρεπε να εκφράσει γνώµη για τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Εξορύξεων για τις εξορύξεις, ανέφερε ότι ναι, υπάρχουν επιπτώσεις και ενέκρινε τη µελέτη».
Ο Γιάννης Χατζηγιαννάκης: «Με συνοπτικές διαδικασίες η Περιφέρεια και στις δύο περιπτωσεις για τα δύο οικόπεδα ενέκρινε τις µελέτες και άναψε το πράσινο φως για να γίνει αυτό που προγραµµατίζεται στις θαλασσές µας. Από εκεί και πέρα έχουµε το παράδειγµα του ∆ήµου Γαύδου και του ∆ήµου Πλατανιά οι οποίοι έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους σε αυτά τα σχέδια επειδή αντιλαµβάνονται ότι αυτοί οι τόποι ζουν από την οµορφιά τους και από αυτό που προσελκύει εκατοµµύρια ανθρώπους και απειλείται από τα σχέδια αυτά. Είναι σύµµαχοί µας, είναι µαζί µας, όπως είναι µεγάλο µέρος της κοινωνίας που αντιλαµβάνεται τι πάει να γίνει. Πάµε να πάρουµε ένα ρίσκο από το οποίο δεν έχουµε κανένα όφελος. Από αυτές τις δραστηριότητες, κερδίζουν µόνο οι εταιρείες. Εµείς το µόνο που θα έχουµε είναι νεκρές θάλασσες και µαύρες παραλίες. Στα νότια του νησιού υπάρχει το καταφύγιο της ελληνικής Τάφρου. Κυρίως απέναντι από την έξοδο του φαραγγιού της Σαµαριάς είναι το βασικό καταφύγιο των φυσητήρων».
Τι εκτιµούν όµως για το µέλλον των εξορύξεων και τι περιθώρια αντίδρασης έχουν όσοι διαφωνούν;
Ο Γιώργος Βλοντάκης υποστηρίζει: «Αν φτάσουµε στο σηµείο να βεβαιωθεί η εταιρεία για τόσο µεγάλα κοιτάσµατα θα ενδιαφερθεί σοβαρά. Από την άλλη µεριά για το αν είναι εκµεταλλεύσιµο ή όχι το κοίτασµα εξαρτάται και από τις µελλοντικές τιµές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Και η εταιρεία προφανώς θα τα ζυγίσει όλα αυτά.
Εάν η τοπική κοινωνία κινητοποιηθεί µπορεί να έχουµε πολύ µεγάλες ανατροπές».
Ο Γιάννης Χατζηγιαννάκης τονίζει: «Ό,τι διαθέσιµο µέσο έχουµε θα το χρησιµοποιήσουµε για να µπλοκάρουµε αυτές τις διαδικασίες , για εµάς είναι ξεκαθάρο ότι θα είναι καταστροφικές για τον τόπο µας. Η Κρήτη λέει όχι στις εξορύξεις».
