Καθαρά Δευτέρα στην πόλη

Τόσο η Κυριακή της Τυρινής (18/2), όσο και η Καθαρά Δευτέρα (19/2) που πέρασε, είναι ημέρες ανάταξης σκέψεων αλλά και πλούσιου φαγητού και πιοτού («φαγοπιοτούρας», όπως λένε). Το γλέντι, η χαρά, ο χορός, το κέφι, η γλωσσική απελεύθερωση, οι εκφράσεις και οι μεταμφιέσεις στις “Μεγάλες Αποκρές” κατατείνουν στη διασκέδαση. Ολοι, ανεξάρτητα από ηλικία και φύλο, παραμερίζουν κάθε άλλη σκέψη, κάθε πρόβλημα (οικονομικό ή άλλο) που τους απασχολεί, μασκαρεύονται ή “μασκαρώνονται”, αλληλοπειράζοvται ασύστολα, χωρίς να δημιουργούνται παρεξηγήσεις. Το καρναβάλι απαιτεί ξέφρενους ρυθμούς, είτε στη Σούδα είναι είτε στις Καλύβες, είτε στα Χανιά, είτε στην Παλαιοχώρα. Επειδή, “Τσι Μεγάλες Αποκρές (δηλαδή της Τυρινής) κoυζουλαίνονται κι οι γρες”, που λένε οι Κρητικοί.
Η Καθαρή Δευτέρα θεωρείται η πρώτη (και είναι) νηστίσιμη μέρα της Σαρακοστής. Παλιά, θυμάμαι, εκτός από την παραδοσιακή λαγάνα, τις λίγες ελιές, τον χαλβά, το κρεμύδι, τη χορτόσουπα κ.λπ., οι άνθρωποι δεν έτρωγαν τίποτε άλλο. Σήμερα τα νηστίσιμα εδέσματα κυριαρχούν και είναι πλουσιότατα σε γεύσεις. Καθαρά Δευτέρα με γαστριμαργία θαλασσινών: χταπόδι, γαρίδες, σουπιές, καλαμάρια, αλλά και ταραμοσαλάτα, λουμπίνια, ελιές, χοχλιοί, τουρσιά, αγκινάρες κ.λπ. Αν δε, έχει και κάποια σχετική καλοκαιρία, να κι ο χαρταετός (φωτ.) στους Αγίους Αποστόλους ή σε κανένα εξοχικό, μακριά από την πόλη. Βέβαια οι σημερινοί εμπορικοί προκατασκευασμένοι χαρταετοί δεν έχουν καμιά σχέση με εκείνους που φτιάχναμε παιδιά με πολύ κόπο και μεράκι…
Εντάξει, μπορεί τα μνημόνια να μας έχουν γονατίσει οικονομικά, αλλά τα έθιμα και οι παραδόσεις παραμένουν “σταθερές αξίες” που κρατάμε με ευλάβεια, ό,τι και να γίνει. Κι αυτό είναι ένα από τα αξιοθαύμαστα του λαού μας.