Σε έναν κόσµο γεµάτο αναπάντητα µυστήρια και πολύπλοκους γρίφους, συχνά υποθέτουµε ότι µόνο ειδικοί ή επαγγελµατίες έχουν τα εργαλεία εκείνα που µπορούν να δώσουν απαντήσεις σε δυσεπίλυτα προβλήµατα. Ωστόσο, η ιστορία είναι γεµάτη περιπτώσεις όπου απλοί, καθηµερινοί άνθρωποι οπλισµένοι µόνο µε την περιέργεια τους, επιµονή και αποφασιστικότητα, κατάφεραν να λύσουν γρίφους που αδυνατούσαν να αποκρυπτογραφήσουν τα πιο λαµπερά µυαλά. Σήµερα, οι «Ιστορίες από τον Κόσµο» σας ταξιδεύουν σε ιστορικά µυστήρια, επιστηµονικές ανακαλύψεις και ποινικές υποθέσεις, που «λύθηκαν» από απλούς πολίτες οι οποίοι «έβαλαν τα γυαλιά» στους ειδικούς. Γιατί µερικές φορές, ισχύει πως χρειάζεται κάποιος εξωτερικός, ανεξάρτητος παρατηρητής για να δει εκείνο που δεν µπορεί να εντοπίσει το εξασκηµένο µάτι ενός ειδικού.
Ο Ολλανδός που «έσπασε» την κρυπτογράφηση του «Zodiac Killer»
Ο «∆ολοφόνος του Ζωδιακού» (σ.σ: Zodiac Killer) ταλαιπωρούσε για χρόνια τις αρχές µε κρυπτογραφηµένα µηνύµατα, στα οποία αποκάλυπτε λεπτοµέρειες για τα εγκλήµατα και την ταυτότητά του. Κάποια από αυτά τα µηνύµατα «έσπασαν» λίγο µετά την αποστολή τους, κάποια άλλα πάλι όχι. Κορυφαίο, το µήνυµα των 340 χαρακτήρων που για περισσότερα από 50 χρόνια ταλάνιζε τους ειδικούς της αστυνοµίας. Το µήνυµα αυτό, κατάφερε να σπάσει το 2020 ο Gert Jan van’t Land ένας Ολλανδός εργάτης αποθήκης, ο οποίος είχε ως χόµπι την κρυπτογραφία, µαζί µε ακόµα δυο ερασιτέχνες στο σπάσιµο κωδικών, τον Αµερικανό προγραµµατιστή λογισµικού David Oranchak και τον Αυστραλό µαθηµατικό Sam Blake. Ο «∆ολοφόνος του Ζωδιακού», όπως τον ονόµασαν, τροµοκρατούσε τη Βόρεια Καλιφόρνια µε τα εγκλήµατά του στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και χλεύαζε αστυνοµία και µέσα ενηµέρωσης µε κρυπτογραφηµένα µηνύµατα που υπόσχονταν να αποκαλύψουν ποιος είναι. Οι τρεις ερασιτέχνες, χρησιµοποίησαν προηγµένους αλγόριθµους υπολογιστών και δοκίµασαν χιλιάδες πιθανές λύσεις και µοτίβα για να λύσουν τον γρίφο του µηνύµατος. Μετά από µήνες δοκιµών και σφαλµάτων, το τρίο έσπασε τελικά την κρυπτογράφηση. Το µήνυµα, αν και ανατριχιαστικό, δεν αποκάλυπτε την ταυτότητα του δολοφόνου, αλλά ειρωνευόταν για ακόµα µια φορά την αστυνοµία. Η συµβολή του Van ‘t Land ήταν καθοριστική για την επίλυση του παζλ. Η ικανότητά του να σκέφτεται έξω από το κουτί, σε συνδυασµό µε την αφοσίωση της οµάδας, οδήγησαν στην αποκρυπτογράφηση ενός από τους πλέον διάσηµους κωδικούς του Zodiac Killer, κλείνοντας ένα µυστήριο που είχε αιχµαλωτίσει το κοινό για περισσότερο από µισό αιώνα. Για την ιστορία το µήνυµα ανέφερε: «Ελπίζω ότι διασκεδάζετε πολύ προσπαθώντας να µε πιάσετε (…). ∆εν φοβάµαι τον θάλαµο αερίου, διότι θα µε στείλει στον παράδεισο συντοµότερα (…) τώρα έχω αρκετούς σκλάβους που δουλεύουν για µένα». Η ταυτότητα του Zodiac Killer παραµένει ακόµα και σήµερα άγνωστη.
∆ιαβάστε περισσότερα στα: https://eng.vt.edu/magazine/stories/spring-2020/the-new-cryptographers.html
Η γιαγιά που έλυσε το µυστήριο του τραγουδιού των φαλαινών
Τη δεκαετία του 1960, βιολόγοι που µελετούσαν τη θαλάσσια ζωή άρχισαν να ηχογραφούν τα περίπλοκα τραγούδια των µεγαλοπτεροφαλαινών (σ.σ: humpback whales), αλλά κανείς δεν µπορούσε να καταλάβει τι σήµαιναν αυτά τα τραγούδια και γιατί τα τραγουδούσαν οι φάλαινες. Οι ηχογραφήσεις ήταν αινιγµατικές: µεγάλα, επαναλαµβανόµενα και δοµηµένα «τραγούδια», χωρίς όµως σαφή σκοπό. Οι επιστήµονες διατύπωσαν θεωρίες ότι οι ήχοι µπορεί να σχετίζονται µε τα ταξίδια των φαλαινών ή τη διατροφή τους, όµως η πραγµατική αιτία παρέµενε µυστήριο. Μέχρι που η Katy Payne, γιαγιά και συνταξιούχος δασκάλα µουσικής χωρίς επίσηµη εκπαίδευση στη θαλάσσια βιολογία, κατά τη διάρκεια επίσκεψης στο Πανεπιστήµιο Κορνέλ το 1967, άκουσε ηχογραφήσεις τραγουδιών από µεγαλοπτεροφάλαινες και αµέσως παρατήρησε κάτι που οι επιστήµονες είχαν αγνοήσει: Τα τραγούδια είχαν µια ξεχωριστή µουσική δοµή. Η Payne, που είχε µουσικό υπόβαθρο, συνειδητοποίησε ότι οι φάλαινες τραγουδούσαν µε επαναλαµβανόµενα µοτίβα, τα οποία άλλαζαν µε την πάροδο του χρόνου, παρόµοια µε τον τρόπο που τα πουλιά τραγουδούν για να επικοινωνήσουν µεταξύ τους. Η ανακάλυψη της Payne έφερε επανάσταση στην επιστηµονική κοινότητα όσον αφορά στην επικοινωνία των φαλαινών, αποκαλύπτοντας ότι µε το τραγούδι οι µεγαλοπτεροφάλαινες «µιλούν» µεταξύ τους ακόµα και αν βρίσκονται πολύ µακριά η µια από την άλλη. Η πανέξυπνη γιαγιά και µουσικός, δηµοσίευσε τα ευρήµατά της και έγινε ηγετική φυσιογνωµία στη µελέτη της επικοινωνίας των ζώων (αργότερα εντόπισε ανάλογα µοτίβα και στην επικοινωνία των ελεφάντων), και όλα αυτά επειδή προσέγγισε τον γρίφο των τραγουδιών µε άλλη οπτική.
∆είτε ένα ενδιαφέρον βίντεο σχετικά εδώ: www.cornell.edu/video/katy-payne-whales-elephants-what-their-sounds-reveal
Και διαβάστε περισσότερα εδώ: https://tangledmagic.blog/2019/11/09/whales-and-elephants-katy-payne
Ο χοµπίστας επιµελητής που έλυσε το µυστήριο του µηχανισµού των Αντικυθήρων
Ο Μηχανισµός των Αντικυθήρων, µια ελληνική αρχαία πολύπλοκη συσκευή που ανακαλύφθηκε σε ναυάγιο το 1901, προβληµάτιζε τους ειδικούς για περισσότερο από έναν αιώνα. Συχνά αναφέρεται ως ο πρώτος υπολογιστής στον κόσµο, φερόταν πως προβλέπει αστρονοµικά φαινόµενα, ωστόσο ο ακριβής σκοπός και η λειτουργία του παρέµενε µυστήριο. Και ενώ οι µελετητές σηµείωναν πρόοδο στην κατανόηση τµηµάτων του µηχανισµού, µια σηµαντική ανακάλυψη ήρθε από τον Michael Wright, επιµελητή σε µουσείο του Λονδίνου µε πάθος για τη µηχανολογία και τα… ρολόγια. Ο επιµελητής κατάφερε να κατασκευάσει ένα λειτουργικό µοντέλο του µηχανισµού χρησιµοποιώντας ακτίνες Χ µε ακριβή απεικόνιση των εσωτερικών γραναζιών της συσκευής. Η ανακατασκευή του αποκάλυψε ότι ο µηχανισµός ήταν πολύ πιο εξελιγµένος από ό,τι πίστευαν προηγουµένως οι επιστήµονες. Μπορούσε να προβλέψει µε απίστευτη ακρίβεια τις σεληνιακές και ηλιακές εκλείψεις και τις θέσεις των πλανητών. Η πρακτική προσέγγιση και η µηχανική τεχνογνωσία του Wright βοήθησαν στο «ξεκλείδωµα» των µυστικών του αρχαίου θαύµατος, λύνοντας ένα παζλ που προβληµάτιζε ιστορικούς και επιστήµονες για δεκαετίες.
∆ιαβάστε περισσότερα στα: https://en.wikipedia.org/wiki/Michael_T._Wright_(curator)
https://computerhistory.org/profile/michael-wright
Ένας επιστήµονας υπολογιστών λύνει το θεώρηµα του Φερµά
Το Τελευταίο Θεώρηµα του Φερµά, ένα µαθηµατικό αίνιγµα που έθεσε ο Πιερ ντε Φερµά το 1637 απασχολούσε τους µαθηµατικούς για περισσότερο από τρεις αιώνες. Το θεώρηµα διατυπώνεται ως εξής: τρεις θετικοί ακέραιοι αριθµοί a, b, και c δεν δύνανται να ικανοποιήσουν την εξίσωση an + bn = cn για κάθε ακέραιο αριθµό n µεγαλύτερο από το δύο. Εποµένως, χωρίς τη χρήση µαθηµατικών συµβόλων µπορεί να εκφραστεί: Είναι αδύνατον να χωρίσεις οποιαδήποτε δύναµη µεγαλύτερη της δεύτερης σε δύο ίδιες δυνάµεις». Το θεώρηµα (ή αλλιώς η Υπόθεση Φερµά) ήταν ένα από τα πιο διάσηµα άλυτα προβλήµατα στα µαθηµατικά. Μέχρι το 2003, οπότε ο Andrew Wiles, Βρετανός επιστήµονας υπολογιστών, που είχε εµµονή µε το θεώρηµα από την παιδική του ηλικία, το έλυσε! Ο Wiles είχε εργαστεί κρυφά για χρόνια, αναπτύσσοντας µια πρωτοποριακή απόδειξη που βασιζόταν σε προηγµένες τεχνικές της αλγεβρικής γεωµετρίας. Όταν τελικά αποκάλυψε τη λύση του θεωρήµατος, ο µαθηµατικός κόσµος έµεινε µε το στόµα ανοιχτό. Το Τελευταίο Θεώρηµα του Φερµά, το οποίο είχε ιντριγκάρει µερικά από τα µεγαλύτερα µυαλά της ιστορίας, είχε λυθεί από έναν άνθρωπο που τον οδηγούσε το πάθος και η περιέργεια. Το επίτευγµα του Wiles του χάρισε διεθνή αναγνώριση και η απόδειξή του αποτελεί ορόσηµο στην ιστορία των µαθηµατικών.
∆ιαβάστε περισσότερα στα: https://edition.cnn.com/2016/03/16/europe/fermats-last-theorem-solved-math-abel-prize/index.html
Και δείτε ένα πολύ ενδιαφέρον βίντεο εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=nlUimyJpWtI